علت تنگی کانال نخاعی و مشکلات مربوط به آن
تنگی کانال یا مجرای نخاعی زمانی رخ می‌دهد که کانال نخاع باریک می‌شود و ریشه‌ی سلول‌های عصبی و نخاع فشرده می‌شود. این وضعیت معمولا بر اثر آرتروز ستون فقرات بوجود می‌آید. از نشانه‌های معمول و رایج تنگی مجرای نخاعی، درد در پاها و یا قسمت تحتانی کمر در هنگام ایستادن یا راه رفتن است. این مشکل معمولا در قسمت ستون فقرات کمری، گردن و یا در موارد نادر در قسمت بالایی ستون فقرات (قفسه سینه) رخ می‌دهد. نشانه‌هایی مانند، درد، ضعف و بی‌حسی می‌تواند در چندین منطقه ظاهر شود. تنگی مجرای نخاع معمولا در سنین پنجاه سالگی و بالاتر شروع می‌شود، نخاع از یک سری استخوان متصل به هم (مهره) تشکیل شده است و دیسک‌های شوک‌گیر که بین مهره‌ها قراردارد و از آن‌ها محافظت می‌کند. در جریان تنگ شدن مجرای نخاعی، فضاهای باز بین مهره‌ها شروع به کوچک شدن می‌کنند. در جریان این تنگ شدگی می‌تواند نخاع و اعصاب اطرافش، تحت فشار قرار می‌گیرد،که این می‌تواند باعث پیدایش درد، مور مور شدن، یا بی‌حسی در پاها، دست‌ها و بدن‌تان شود. برای این مشکل درمان قطعی وجود ندارد، اما روش‌های مختلف غیر جراحی و تمرینات بدنی برای کاهش و از بین بردن درد وجود دارد. اغلب مردم مبتلا به تنگی کانال نخاعی، زندگی عادی دارند.
علت تنگ شدن کانال نخاعی چیست؟
تنگی کانال نخاعی در برخی افراد، ممکن است مادرزادی باشد. اما در اغلب موارد در اثر تغییرات مخرب ستون فقرات، پارگی و ساییدگی، نتیجه می‌شود که آرتروز آن را ایجاد می‌کند. رشد بیش از حد استخوان‌های درگیر آرتروز، ضخیم شدن یک رباط در پشت و برآمدگی و محدب شدن دیسک‌ها، می‌توانند در شکل‌گیری تنگی مجرای نخاع مشارکت داشته باشند. اگر بالای پنجاه سال دارید بیشتر در معرض ابتلا به تنگی مجرای نخاع هستید، زنان نسبت به مردان بیشتر در خطرند! عوامل خطرساز دیگر شامل: آرتریت التهابی، تورمور های ستون فقرات، زخم و آسیب، بیماری پاژه استخوان (افزایش احتمال شکستکی استخوان) می‌باشند. اگر قبلا جراحی ستون فقرات و یا جراحتی در آن قسمت داشتید، احتمال ابتلا به تنگی مجرای نخاع در شما بیشتر می‌شود.
نشانه‌های تنگی کانال نخاعی را بشناسید
افرادی که دارای تنگی نخاع در ناحیه کمر هستند، معمولا پس از پیاده‌روی در پاها و قسمت پایین کمر احساس درد دارند. این درد بعد از نشستن یا لم دادن فروکش می‌کند. در افراد دارای تنگی نخاعی گردنی، نشانه‌های مشابه تنگی مجرای نخاع کمری وجود دارد اما با درد در ناحیه گردن و احساس عجیب و نامطلوبی در دست‌ها و عملکرد ضعیف پاها خود را نشان می‌دهد. هم‌چنین ممکن است نشانه‌هایی مانند بی‌حسی و ضعف و گرفتگی‌های پاها هم دیده شود. عملکرد روده و مثانه و فعالیت‌های جنسی هم می‌توانند از این مشکل (تنگی مجرای نخاع) متاثر شوند. حتی ممکن است تنگی مجرای نخاع باعث فلج پا (در درجات مختلف) شود!
جالب است بدانید که، همه‌ی بیماران با عکسبرداری اشعه ایکس، که تنگی کانال نخاعی در آن‌ها محرز شده است، دارای نشانه و مشکل نیستند! از این رو در بررسی و درمان این نوع بیماری، نشانه‌ها مهم‌تر هستند تا صرفا خود تنگی مجرای نخاع!
راه‌های تشخیص تنگی کانال نخاعی
تنگی مجرای نخاع با بررسی سابقه بیمار و پرونده پزشکی و آزمایش فیزیکی قابل تشخیص است، اما معمولا از عکسبرداری با اشعه ایکس، سی‌تی‌اسکن و ام.آر.آی برای بررسی تنگی کانال نخاعی و عوامل ایجاد کننده آن و هم‌چنین تعیین شدت بیماری استفاده می‌شود. حتی ممکن است برای بررسی عملکرد اعصاب پای شما، الکترومیوگرام(EMG) تجویز شود. آزمایش خون برای بررسی سایر احتمالات و مشکلات از بیمار گرفته می‌شود.
راه‌های درمان تنگی کانال نخاعی
بهترین درمان ورزش و تمرینات بدنی است. ممکن است شما یک فیزیوتراپ را ترجیح دهید، تا به شما تمریناتی را بدهد که برای تقویت عضلات، خصوصا پاها و قسمت پایین کمرتان مفید باشد. این تمرینات با تقویت عضلات، می‌توانند درد را کنترل کنند. اگر به خاطر درد قادر به تمرین و ورزش نیستید، می‌توانید سه بار در هفته هر بار به مدت 30 دقیقه پیاده‌روی سبک یا شنا کنید. تزریق داروهایی مثل کورتیزون، درد و التهاب را کنترل می‌کنند. زمانی که سایر روش‌ها با شکست مواجه شد، جراحی هم مطرح می‌شود. البته بیشتر افرادی که به تنگی مجرای نخاع مبتلا هستند نیازی به جراحی پیدا نمی‌کنند.
دارو های مورد استفاده برای تنگی کانال نخاعی کدامند؟
- داروهای ضد درد: داروهایی مثل، ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن‌ها، بطور موقت احساس درد و ناخوشی ناشی از تنگی مجرای نخاعی را بهبود می‌دهند.
- داروهای ضد افسردگی: مصرف شبانه برخی داروهای ضد افسردگی، می‌تواند به کاهش دردهای مزمن کمک کند
- داروهای ضد تشنج: برخی داروهای ضد تشنج به کاهش درد حاصل از عصب‌های تحت فشار کمک می‌کند
- داروهای حاوی مخدر: داروهایی که با کدوئین مرتبط هستند، ممکن است برای تسکین کوتاه مدت درد موثر باشند. حتی ممکن است برای درمان‌های بلند مدت هم خیلی مفید باشند، اما عوارض جانبی خطرناکی مانند اعتیاد را به همراه دارند.
درمان‌های مکمل:
- ماساژ درمانی
- طب سوزنی
درمان‌های خانگی برای بهبود تنگی کانال نخاعی
باید بطور مرتب با پزشکتان در ارتباط باشید. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد چندین درمان خانگی را بدهد که بصورت یک عادت در زندگی‌تان پیاده کنید
- همیشه قرص‌های ضد درد و مسکن را در منزل داشته باشید
- استفاده از کیسه آب گرم یا سرد: برخی نشانه‌های تنگی مجرای نخاعی گردنی ممکن است با گرم کردن یا سرد کردن گردن بهبود یابد.
- حفظ وزن مناسب: اگر چاق هستید و اضافه وزن دارید حتما پزشکتان کاهش وزن را تجویز خواهد کرد. کاهش دادن وزن، فشار بر روی مهره‌ها را کاهش خواهد داد.
- ورزش و فعالیت بدنی: تمرینات خمشی، کششی و مقاومتی، ممکن است به باز شدن ستون فقرات کمک کند. با پزشکتان یا یک فیزیوتراپ در مورد تمریناتی که برای شما ایمن و مناسب است مشورت کنید.
- استفاده از عصا یا واکر
منابع:
مطالب مرتبط
زهره دباغ
ترجمه کلمات جدید برای من مثل سرک کشیدن به دنیای جدید دیگری است. هیجان‌انگیز و چالش برانگیز
