هماتوکریت یا HCT موجود در آزمایش خون چیست؟

هماتوکریت Hematocrit یکی از مقادیر اندازه‌گیری گلبول قرمز است. به طور کلی «هِم» به معنای آهن است و هر جا در هر کلمه‌ای آمد، حتما آن کلمه ارتباطی با گلبول قرمز دارد. هماتوکریت درصدی از حجم کل خون است که شامل گلبول‌های قرمز می‌باشد و با اندازه‌گیری قسمت قرمز رسوب خون در لوله آزمایش نسبت به کل ارتفاع خون اندازه‌گیری می‌شود.

هماتوکریت همیشه به صورت درصد بیان می‌شود. برای مثال هماتوکریت 25 درصد نشان می‌دهد که 25 میلی‌لیتر گلبول‌های قرمز خونی در 100 میلی‌لیتر خون وجود دارد. میزان طبیعی هماتوکریت بستگی به سن و جنس فرد دارد. محدوده خطر این پارامتر بالاتر از 60 درصد و کمتر از 15 درصد است.

هماتوکریت و هموگلوبین خون گرفته شده از فرد، توسط دستگاهی اتوماتیک اندازه‌گیری می‌شوند. بیشتر این دستگاه‌ها به طور مستقیم، هماتوکریت را اندازه‌گیری نمی‌کنند، بلکه از طریق مقدار هموگلوبین و حجم متوسط گلبول‌های قرمز خون، مقدار هماتوکریت محاسبه می‌شود.

چه چیزهایی باعث کاهش هماتوکریت می‌شود؟

تقریبا همان عواملی که باعث کاهش هموگلوبین و گلبول‌های قرمز خون می‌شوند. شرایطی مثل پرکاری تیروئید، سیروز کبدی، نارسایی مغز استخوان

چه چیزهایی باعث افزایش هماتوکریت می‌شود؟

سوختگی، اسهال شدید، بیماری‌های انسدادی ریوی، از دست دادن زیاد آب بدن، تولید بیش از حد گلبول قرمز از عوامل افزایش دهنده می‌باشند.

نکاتی در رابطه با هماتوکریت

بیماری‌هایی که باعث به وجود آمدن شکل‌های غیرطبیعی گلبول قرمز می‌شوند (مثل بیماری گلبول قرمز داسی‌‌شکل) مقدار این پارامتر را تغییر می‌دهند. در صورت طبیعی بودن اندازه‌های گلبول قرمز، مقدار هماتوکریت، سه برابر هموگلوبین است. هماتوکریت را نباید بلافاصله بعد از خون‌ریزی شدید اندازه‌گیری کرد.

درمان افزایش و کاهش هماتوکریت و هموگلوبین

برای درمان کاهش یا افزایش هماتوکریت، بستگی به علت آن و سلامتی فرد دارد. کاهش و یا افزایش جزئی هماتوکریت و هموگلوبین نیاز به درمان ندارد. برای درمان کاهش هماتوکریت و هموگلوبین، نیاز به تزریق داخل وریدی آهن و یا خون است. هم‌چنین برای درمان افزایش هماتوکریت، نیاز به خارج کردن خون از بدن است.

پزشک متخصص تشخیص می‌دهد که شما از چه روشی برای درمان استفاده کنید و آیا نیاز به مصرف دارو دارید یا خیر.

شما می‌توانید به سادگی با عضویت در تریتا و با ورود به بخش کاربری از امکانات سامانه پزشک هوشمند نیز استفاده کنید، هم‌چنین شما قادر خواهید بود آزمایش خون خود را در تریتا ثبت و بدون نیاز به پزشک، مقادیر موجود در آزمایش را تفسیر کنید.