روش درمانی ایمونوتراپی چیست و چه کاربرد، مزایا و معایبی دارد؟

سیستم ایمنی بدن از سلول‌های سفید خونی به همراه اندام‌ها و بافت‌های ایمنی موجود در سیستم لنفاوی در مغز استخوان ساخته می‌شوند. هدف آن‌ها کمک به مبارزه بدن با عوامل بیماری‌زا و سالم ماندن می‌باشد. گاهی اوقات پزشک درمان‌های ایمونوتراپی را برای مبارزه با سلول‌های سرطانی توصیه می‌نماید. ولی مزایا و معایب روش ایمونوتراپی باید برای ادامه روند درمانی مورد بررسی قرار بگیرند.

موارد مصرف ایمونوتراپی

ایمونوتراپی برای درمان انواع خاصی از سرطان استفاده می‌شود. هم‌چنین برای درمان بیماری‌های التهابی، مانند موارد زیر:

• آرتریت روماتوئید
• بیماری‌های التهابی روده، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون
• مالتیپل اسکلروزیس یا MS
• پسوریازیس

در موارد درمان سرطان هم اغلب برای موارد زیر از روش‌های ایمونوتراپی استفاده می‌شود مانند:

• سرطان کلیه
• سارکوم کاپوسی
• ملانوما
• انواع خاصی از لوسمی و لنفوم
• هپاتیت مزمن B و C

مزایای ایمونوتراپی

روش ایمونوتراپی ممکن است زمانی توصیه شود که درمان‌های دیگر عملکرد لازم را نداشته باشند. بعضی از سرطان‌های پوست به پرتو درمانی یا شیمی درمانی پاسخ نمی‌دهند اما بعد از شروع ایمونوتراپی شروع به از بین رفتن می‌کنند. این درمان ممکن است به عملکرد سایر درمان‌ها نیز کمک کند به عنوان مثال گاهی اوقات شیمی درمانی همراه با ایمونوتراپی بهتر به ریشه‌کنی سرطان پاسخ می‌دهد.

ایمونوتراپی ممکن است عوارض کمتری را نسبت به سایر درمان‌های سرطان داشته باشد چرا که تنها به سیستم ایمنی بدن مربوط شده و به سایر بافت‌های بدن آسیبی وارد نمی‌کند. احتمال عود سرطان در زمان درمان با روش ایمونوتراپی کمتر اتفاق می‌افتد چرا که سیستم ایمنی خود روش مقابله با آن‌ها را می‌آموزد و در زمان برگشت دوباره به مقابله به آن می‌پردازد که چنین حالتی با عنوان حافظه ایمنی یاد می‌شود.

معایب ایمونوتراپی

اگر چه با تمامی مزایایی که از این روش گفته شد احتمال بروز عوارض بعید به نظر می‌رسد ولی با این حال دور از نظر نیست عوارضی مانند: یک واکنش آلرژیک یا حساسیتی ممکن است در محل تزریق رخ دهد که با علائمی مانند خارش، قرمزی، تورم یا درد همراه گردد.

برخی از انواع روش‌های ایمونوتراپی ممکن است باعث بروز عوارض ناخواسته‌ای گردد که به دلیل تقویت سیستم ایمنی بدن می‌باشد. در چنین مواردی فکر گمان خواهد کرد که مبتلا به آنفلوآنزا است و علائمی مانند تب، لرز، خستگی را تجربه خواهد کرد. البته برخی از افراد مشکلاتی مانند تورم، افزایش وزن ناشی از تجمع مایعات، تپش قلب، سرگیجه و اسهال خواهند داشت. اغلب اوقات این حالت بعد از نوبت اول درمان برطرف می‌شوند.

برخی از داروهای ایمونوتراپی می‌توانند به اندام‌های دیگر بدن مانند قلب، کبد، ریه، کلیه و روده حمله کنند و در نتیجه باعث آسیب به آن‌ها شوند. ایمونوتراپی روش درمانی سریع العملی نیست و ممکن است شروع عملکرد آن‌ها زمان زیادی طول بکشد تا جایی که سرطان به طور کامل از بین نرود.

ایمونوتراپی برای همه افراد عملکرد یکسانی ندارد و می‌توان گفت در نیمی از افراد که بر روی آن‌ها این روش انجام می‌شود پاسخگو است. برخی از افراد هم پاسخ جزئی به آن دارند که این بدان معنا است که تومور ممکن است با این روش رشد کند یا کوچک‌تر شود ولی به طور کامل از بین نمی‌رود. پزشکان هنوز مطمئن نیستند که چرا ایمونوتراپی تنها به برخی افراد کمک می‌کند.

منابع:

1. https://www.drugs.com/health-guide/immunotherapy.html
2. https://www.webmd.com/cancer/immunotherapy-risks-benefits#1