هر آنچه که مردان باید درباره سرطان بیضه بدانند!

سرطان بیضه چیست

سرطان بیضه همان‌طور از اسمش نیز مشخص است، در کیسه بیضه، ناحیه‌ی زیر آلت تناسلی در مردان رخ می‌دهد. بیضه‌ها وظیفه ساخت هورمون‌های جنسی و اسپرم را به عهده دارند. در مقایسه با انواع دیگر سرطان، وقوع سرطان بیضه بسیار نادر است، اما می‌تواند افراد بین سنین 15 تا 35 را درگیر کند.

علائم سرطان بیضه

بزرگی یا وجود توده در یک یا هر دو بیضه
حس سنگینی در کیسه بیضه
درد مبهم در شکم یا کشاله ران
جمع شدن ناگهانی مایع در اسکرتوم
درد یا ناراحتی در یک بیضه یا کیسه بیضه
بزرگی یا حساسیت به درد سینه‌ها
درد کمر

این سرطان معمولاً یکی از بیضه‌ها را درگیر می‌کند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هرگونه درد، تورم یا توده در بیضه یا در کشاله ران خود مشاهده یا احساس کردید،حتما به پزشک مراجعه کنید. هم‌چنین اگر این علائم و نشانه‌ها بیش از دو هفته پایداری نشان دادند، خیلی حساس شوید.

علل ابتلا به سرطان بیضه

هنوز علت این سرطان مشخص نیست. پزشک‌ها بر این باورند که وقتی سلول‌های سالم بیضه تغییر می‌کنند، سرطان بیضه رخ می‌دهد. سلول‌های سالم رشد می‌کنند و به شکل منظم تقسیم می‌شوند تا بدن عملکرد طبیعی خود را داشته باشد.

اما گاهی اوقات، برخی سلول‌ها حالت غیرطبیعی پیدا می‌کنند و باعث می‌شوند این رشد روندی غیرقابل کنترل به خود بگیرد؛ یعنی سلول‌های سرطانی به تقسیم ادامه دهند، در حالی که اصلاً نیازی به سلول نیست. این سلول‌های انباشته شده باعث تشکیل یک توده در بیضه می‌شوند.

تقریباً تمام سرطان‌های بیضه در سلول‌های جنسی آغاز می‌شوند. در واقع، سلول‌هایی در بیضه که اسپرم غیربالغ تولید می‌کنند، مورد هدف قرار می‌گیرند. آن چیزی که باعث می‌شود سلول‌های جنسی، غیرطبیعی و به سرطان تبدیل شوند، هنوز ناشناخته است.

چه عواملی ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می‌دهند؟

1- بیضه‌ی در شکم مانده (کریپتورکیدیسم)

بیضه‌ها در طول دوران جنینی، داخل شکم شکل می‌گیرند و معمولاً قبل از تولد، به داخل کیسه بیضه وارد می‌شوند. بیضه‌ی مردانی هیچ‌گاه به کیسه بیضه نمی‌آید، خطر ابتلا به سرطان بیضه‌ی بیشتری آنان را تهدید می‌کند. حتی اگر با عمل جراحی، بیضه به کیسه منتقل شود، باز هم خطر ابتلا به سرطان بیضه، به همان نسبت باقی خواهد ماند. با این حال، بسیاری از مردانی که به سرطان بیضه مبتلا می‌شوند، اصلاً تاریخچه‌ای از بیضه‌ی در شکم مانده نداشتند.

2- افزایش غیرطبیعی شدن بیضه

عواملی که باعث می‌شوند بیضه حالت غیرطبیعی به خود بگیرد، مثل سندرم کلینفرتر، ممکن است خطر سرطان بیضه را افزایش دهند.

3- تاریخچه خانوادگی

اگر تاریخچه خانوادگی مثبتی از سرطان بیضه داشتید، بدانید که خطر بیشتری در این زمینه شما را تهدید می‌کند.

4- سن

سرطان بیضه بیشتر در نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد، به خصوص در سنین 15 تا 35 سالگی. با این حال، ممکن است سرطان بیضه را در هر سنی شاهد باشیم.

5- نژاد

سرطان بیضه در سفیدپوستان بیشتر دیده می‌شود.

پیشگیری از سرطان بیضه

نمی‌توان از سرطان بیضه پیشگیری کرد. برخی پزشک‌ها توصیه به آزمایشات بیضه‌ای منظم می‌کنند تا وجود توده سرطانی در مراحل اولیه مشخص گردد. البته این حرف تمام پزشک‌ها نیست. بهتر است در این زمینه با پزشک خودتان مشورت کنید.

تشخیص سرطان بیضه چگونه است؟

برای اینکه اطمینان حاصل شود فردی که احساس درد متورم شدن بیضه و کشاله ران دارد، به سرطان بیضه مبتلاست، راه‌های تشخیصی زیادی از جمله نمونه‌گیری خون و امواج فراصوت وجود دارند؛ مورد اول معمولاً به طور مستقیم در تعیین سرطان کمک نمی‌کند، بلکه با بررسی مواد موجود در خون، پزشک به سمت تشخیص صحیح هدایت می‌شود.

امواج فراصوت به تعیین ماهیت توده‌های بیضه‌ای کمک می‌کند که مثلاً سفت است یا به صورت مایع تجمع پیدا کرده است. امواج فراصوت به پزشک می‌گویند که توده داخل بیضه است یا بیرون آن. معمولاً سی.تی.اسکن یا همان عکس برداری اشعه ایکس از شکم، قفسه سینه و لگن نیز به پرشک در تعیین میزان پیشرفت سرطان کمک می‌کند.

درمان سرطان بیضه

جراحی به دو شکل انجام می‌شود:

برداشتن بیضه
برداشتن گره‌های لنفاوی مجاور

در مورد اول که بسیار شایع است، جراح یک برش در کشاله ران می‌زند و تمام بیضه را خارج می‌کند. در سرطان‌هایی که هنوز پیش‌رونده نشده‌اند، می‌توان به برداشتن بیضه اکتفا کرد. برداشتن گره‌های لنفاوی مجاور از طریق ایجاد برش در شکم انجام می‌شود. گاهی اوقات در حین جراحی، به اعصاب نیز آسیب می‌رسد که صدمات جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.

1- پرتودرمانی

در پرتودرمانی سرطان بیضه از تاباندن امواج قدرتمند، مثل اشعه ایکس، استفاده می‌شود. پرتودرمانی معمولاً پس از جراحی برداشتن بیضه انجام می‌شود. اثرات جانبی پرتودرمانی شامل خستگی زیاد و حالت تهوع می‌باشد. احتمال اینکه تعداد اسپرم‌ها بعد از رادیوتراپی به صورت موقتی کاهش پیدا کند و روی باروری مردان تأثیر بگذارد، زیاد است.

2- شیمی درمانی

در شیمی درمانی از دارو استفاده می‌شود تا سرطان از بین برود. ممکن است فردی که سرطان بیضه دارد، فقط دوره‌های شیمی درمانی را بگذراند و نیازی به جراحی نداشته باشد، شاید هم بعد از برداشتن بیضه یا گره‌های لنفاوی اطراف، شیمی درمانی انجام شود.

اثرات جانبی شیمی درمانی بستگی به داروهایی دارد که فرد مبتلا مصرف می‌کند. ولی عوارض شایع عبارت است از: خستگی شدید، حالت تهوع، ریزش مو و افزایش خط ابتلا به عفونت. شیمی درمانی در بعضی از مردان باعث ناباروری موقت می‌شود.