همه چیز درباره تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟

کانال نخاع کمری فضای داخل ستون فقرات تحتانی است که اعصاب را به پاها منتقل می‌کنند. این مسیر بسیار باریک است. در طی سالیان متمادی، استخوان و بافت اطراف کانال رشد می‌کنند و باعث می‌شوند کانال به مرور زمان باریک‌تر شود. این باریک شدگی کانال "تنگی کانال نخاعی" نامیده می‌شود. با باریک شدن کانال نخاعی کمر، عصب‌هایی که از آن عبور می‌کنند فشرده‌تر می‌شوند. این فشردگی ممکن است باعث کمر درد، درد پا، ضعف و بی‌حسی شود.

آیا تنگی کانال نخاعی کمر همان پارگی دیسک است؟

تنگی کانال نخاعی کمر همان پارگی دیسک نیست. پارگی دیسک یا فتق مهره‌های کمری معمولاً هر بار 1 یا 2 عصب را تحت فشار قرار می‌دهد. درد ناشی از پارگی دیسک در ستون فقرات کمر معمولاً به راحتی قابل تشخیص است و به عنوان سیاتیک شناخته می‌شود. سیاتیک معمولاً باعث بروز کمردرد می‌شود که در طول مسیر عصب سیاتیک یک پا به سمت پایین رخ می‌دهد. سیاتیک می‌تواند در هر زمانی اتفاق بیفتد، نه فقط در هنگام ایستادن یا شروع به راه رفتن مانند آنچه در تنگی رخ می‌دهد.

علائم تنگی کانال نخاعی کمر

افرادی که دچار تنگی کانال نخاعی کمر هستند ممکن است درد کمر یا پا داشته باشند یا بی‌حسی را تجربه کنند. هم‌چنین ممکن است پاها احساس گرفتگی، خستگی یا ضعف داشته باشند. این علائم معمولاً وقتی فرد ایستاده یا در حال راه رفتن است آغاز می‌گردد. بسیاری از افراد متوجه می‌شوند که درد در هنگام بالا رفتن از پله‌ها یا تکیه دادن به سبد خرید بهتر می‌شود، اما در هنگام پایین آمدن از پله‌ها تشدید می‌گردد.

غالباً، در صورت نشستن، خم شدن یا دراز کشیدن در وضعیت جنینی (در حالی که زانوها به سمت سینه جمع شده اند)، علائم بهتر می‌شوند. تصور می‌شود که این موقعیت‌ها کانال کمری را "باز" ​​می کنند و فشار را بر روی اعصابی که به پاها می‌روند بر می‌دارند. در موارد شدید، تنگی کانال نخاعی می‌تواند باعث بی‌اختیاری روده یا مثانه بصورت جزئی یا کلی شود.

علائم تنگی کانال نخاعی ستون فقرات کمری شامل موارد زیر است:

• درد در ناحیه کمر. گاهی اوقات درد به عنوان درد مبهم یا شبیه به برق گرفتگی یا احساس سوزش توصیف می‌شود. درد می‌تواند به صورت گهگاه رخ دهد.
• سیاتیک. این دردی است که از باسن شروع می‌شود و تا پایین ساق پا امتداد می‌یابد و ممکن است در پای شما ادامه یابد.
• یک احساس سنگین در پاها، که ممکن است منجر به گرفتگی در یک یا هر دو پا شود.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن در باسن، ساق پا یا خود پا.
• ضعف در ساق پا یا خود پا (بعلت وخیم‌تر شدن تنگی).
• دردی که هنگام ایستادن به مدت طولانی، راه رفتن یا پیاده‌روی در سراشیبی بدتر می‌شود.
• دردی که هنگام خم شدن، کمی خم شدن به جلو، راه رفتن در سربالایی یا نشستن کاهش می‌یابد.
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید).

علائم تنگی کانال نخاعی گردن عبارتند از:

• گردن درد.
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازو، دست، ساق پا یا پا. (علائم را می‌توان در هر نقطه زیر نقطه فشرده سازی عصب احساس کرد.)
• ضعف یا گرفتگی در بازو، دست، ساق پا یا پا.
• مشکلات تعادل
• از دست دادن عملکرد در دست، مانند مشکل در نوشتن یا بستن دکمه پیراهن.
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده (در موارد شدید).

علائم تنگی کانال نخاعی توراسیک (شکمی) عبارتند از:

• درد، بی‌حسی، گزگز و یا ضعف در سطح شکم یا پایین آن.
• مشکلات تعادل

چه عواملی باعث تنگی کانال نخاعی کمر می‌شود؟

تنگی کانال نخاع کمر ممکن است به مرور زمان به خودی خود اتفاق بیفتد. این حالت بدین دلیل است که استخوان‌ها و سایر بافت‌ها در اطراف کانال رشد می‌کنند. این رشد بافتی باعث تنگ شدن کانال در طول زندگی می‌گردد. سایر دلایل تنگی کانال نخاعی کمر عبارتند از:

• آرتروز
• افتادن
• تصادفات
• ساییدگی و پارگی روی استخوان‌های ستون فقرات و مفاصل

تنگی نخاع دلایل زیادی دارد. وجه مشترک آنها این است که ساختار ستون فقرات را تغییر داده و باعث تنگ شدن فضای اطراف نخاع و ریشه اعصاب می‌گردند که از طریق ستون فقرات خارج می‌شوند. نخاع و یا ریشه‌های عصبی تحت فشار بوده و یا گرفته می‌شوند، که باعث علائمی مانند کمردرد و سیاتیک می‌گردند. بطور دقیق‌تر دلایل تنگی کانال نخاعی عبارتند از:

رشد بیش از حد استخوان/ خارهای آرتروز: آرتروز یک بیماری ناشی از ساییدگی است که باعث تجزیه غضروف مفاصل از جمله ستون فقرات می‌شود. غضروف پوشش محافظ مفاصل است. با از بین رفتن غضروف‌ها، استخوان‌ها شروع به مالیدن روی هم می‌کنند. بدن شما با رشد استخوان جدید به این شرایط پاسخ می‌دهد. خار استخوان یا رشد بیش از حد استخوان معمولاً در چنین مواردی اتفاق می‌افتد. خارهای استخوان در مهره‌ها به کانال نخاع گسترش می‌یابند، فضا را تنگ کرده و اعصاب ستون فقرات را درگیر می‌کنند. بیماری پاژه استخوان هم‌چنین می‌تواند باعث رشد بیش از حد استخوان در ستون فقرات، فشرده سازی اعصاب شود.

1- دیسک‌های برآمده/ فتق دیسک

بین هر مهره‌ای یک بالشتک صاف و گرد (دیسک مهره ای) قرار دارد که به عنوان کمک فنر در امتداد ستون فقرات عمل می‌کند. خشک شدن و صاف شدن دیسک‌های مهره‌ای مربوط به سن و ترک خوردن در لبه خارجی دیسک‌ها باعث می‌شود که مرکز ژل مانند این دیسک‌ها از یک لایه ضعیف یا پاره شده بیرونی شکسته شود. دیسک برآمده سپس بر روی اعصاب نزدیک دیسک فشار وارد می‌آورد.

فتق دیسک و خارهای استخوانی دو علت شایع تنگی نخاع هستند.

2- رباط‌های ضخیم شده:

رباط‌ها نوارهای الیافی هستند که ستون فقرات را به هم متصل می‌کنند. آرتروز می‌تواند با گذشت زمان باعث ضخیم شدن رباط‌ها و برآمدگی در فضای کانال نخاعی شود.

3- شکستگی و آسیب دیدگی ستون فقرات:

شکستگی یا دررفتگی استخوان‌ها و التهاب ناشی از آسیب نزدیک به ستون فقرات می‌تواند فضای کانال را تنگ کرده و یا به عصب‌های نخاعی فشار وارد کند.

4- کیست نخاع یا تومور:

رشد درون نخاع یا بین نخاع و مهره‌ها می‌تواند فضا را باریک کرده و به نخاع و اعصاب آن فشار وارد کند.

5- تنگی مادرزادی ستون فقرات:

تنگی کانال نخاعی مادرزادی وضعیتی است که در آن فرد با یک کانال نخاعی کوچک متولد می‌شود. یکی دیگر از ناهنجاری‌های مادرزادی ستون فقرات که می‌تواند فرد را در معرض تنگی نخاع قرار دهد، اسکولیوز (یک ستون فقرات با شکل غیرطبیعی) است.

تشخیص تنگی کانال نخاعی کمر

در صورتی که فرد به چنین شرایطی مبتلا باشد، پزشک با پرسیدن علائم او می‌تواند وجود این وضعیت را تشخیص دهد. گاهی اوقات، پزشکان ممکن است آزمایشات خاص و تصویربرداری اشعه ایکس از ستون فقرات را برای تشخیص دقیق‌تر درخواست نمایند.

پیشگیری از تنگی کانال نخاعی

در واقع نمی‌توان از تنگی کانال نخاع پیشگیری کرد چرا که به نظر می‌رسد این حالت بخشی از فرآیند پیر شدن است. پزشکان نمی‌دانند چرا برخی افراد دچار چنین شرایطی می‌شوند. اما شاید بتوانید با ورزش منظم، حفظ وزن سالم و استفاده از وضعیت بدنی خطر آن را در خود کاهش دهید.

درمان تنگی کانال نخاعی

اگر فرد دچار تنگی کانال نخاعی باشد، درمان به میزان وخیم بودن علائم او بستگی خواهد داشت. اگر درد خفیف باشد و مدت زمان طولانی است که آن را تجربه نکرده‌اید، می‌توانید یک برنامه ورزشی یا یک برنامه درمانی فیزیکی را امتحان کنید. این حالت می‌تواند باعث تقویت عضلات کمر و بهبود وضعیت بدن شود. هم‌چنین این امکان وجود دارد که پزشک برای کاهش التهاب (درد و تورم) موجود در ستون فقرات دارو تجویز نماید. فیزیوتراپیست‌ها یک برنامه ورزشی را ارئه می‌کنند تا قدرت عضلات را افزایش داده و تعادل، انعطاف پذیری و ثبات ستون فقرات را بهبود می‌بخشند. تقویت عضلات کمر و شکم باعث مقاومت بیشتر ستون فقرات می‌شود.

تزریق استروئید: تزریق کورتیکواستروئیدها و یا امروزه اوزن تراپی در نزدیکی فضای ستون فقرات جایی که ریشه‌های عصب در آن دچار گرفتگی شده‌اند یا در مناطقی که نواحی فرسوده استخوان بر روی هم سایش پیدا می‌کنند، می‌تواند به کاهش التهاب، درد و تحریک کمک کند. با این حال، فقط تعداد محدودی تزریق انجام می‌شود (به طور معمول سه یا چهار تزریق در سال) زیرا کورتیکواستروئیدها می‌توانند به مرور زمان استخوان‌ها و بافت‌های اطراف را ضعیف کنند.

اگر علائم شدیدتری وجود داشته باشند، ممکن است لازم باشد به یک جراح ستون فقرات مراجعه کنید. علائمی مانند موارد زیر:

• علائم شما غیر قابل تحمل است، شما دیگر کیفیت زندگی مورد نظر را ندارید و نمی‌توانید فعالیت‌های روزمره زندگی را انجام دهید یا از آن‌ها لذت ببرید.
• درد شما ناشی از فشار به نخاع است.
• راه رفتن و حفظ تعادل دشوار شده است.
• شما کنترل روده یا مثانه را از دست داده‌اید یا دارای مشکلات عملکرد جنسی هستید.

جراح ممکن است عملی را برای کاهش فشار روی اعصاب پایین ستون فقرات توصیه کند. این جراحی برای بسیاری از افراد می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

آیا جراحی تنگی کانال نخاعی خطرناک است؟

خطرات عفونت، خون‌ریزی، لخته شدن خون و واکنش به ماده بیهوشی در همه جراحی‌ها وجود دارد. خطرات اضافی ناشی از جراحی تنگی نخاع عبارتند از:

• آسیب عصبی.
• پارگی در غشایی که عصب یا نخاع را پوشانده است.
• عدم بهبود استخوان پس از جراحی.
• خرابی صفحات فلزی، پیچ و سایر اتصال دهنده ها.
• نیاز به جراحی اضافی.
• عدم تسکین علائم و بازگشت علائم.

بهبودی کامل پس از جراحی تنگی نخاع و بازگشت به فعالیت‌های طبیعی به طور معمول نیاز به سه ماه زمان و احتمالاً بیشتر برای همجوشی ستون فقرات دارد، که این خود تا حدی به پیچیدگی جراحی و پیشرفت فرد در توانبخشی بستگی خواهد داشت.

زندگی با تنگی کانال نخاعی

علائم تنگی کانال نخاعی کمر ممکن است به خصوص در ابتدا به صورت گذرا باشند. اگر احساس ناراحتی در پشت و پاهای خود کرده‌اید، با پزشک خود صحبت کنید. این علائم اولیه اغلب به راحتی از طریق ورزش کنترل می‌شوند. هر چه بیشتر دچار تنگی کانال نخاع کمر باشید، به احتمال زیاد علائمی خواهید داشت که بیشتر به چشم می‌آیند. ممکن است با مصرف دارو بتوانید علائم را کنترل کنید یا فقط به یک پد گرم کننده احتیاج داشته باشید. با پزشک خود صحبت نمایید تا بتوانید در مورد بهترین استراتژی درمانی تصمیم بگیرید.

منابع:

1. https://familydoctor.org/condition/lumbar-spinal-canal-stenosis/
2. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17499-spinal-stenosis