علائم خون‌ریزی مغزی چیست؟ آیا سردرد، نشانه‌ی خون‌ریزی مغزی است؟

خون‌ریزی مغزی می‌تواند منجر به نابودی سلول‌های مغزی گردد. خون‌ریزی مغزی که با عناوین دیگری همچون خون‌ریزی درون جمجمه‌ای و یا خون‌ریزی داخل مغزی نیز شناخته می‌شود حدود 13 درصد موارد سکته مغزی را به خود اختصاص می‌دهد.

در طول خون‌ریزی مغزی چه اتفاقی می‌افتد؟

زمانی که در اثر آسیب یا ضربه خون وارد حفره جمجمه می‌شود باعث تحریک بافت مغزی و هم چنین تورم می‌گردد. در این حالت که با عنوان ادم مغزی نیز شناخته می‌شود خون به صورت توده‌هایی به نام هماتوم تجمع می‌یابند. این شرایط باعث افزایش فشار روی بافت اطراف مغز شده و جریان حیاتی خون به سلول‌های مغزی را کاهش داده و باعث مرگ آن‌ها می‌گردد. خون‌ریزی مغزی ممکن است در مناطق درون مغز ما بین مغز و لایه‌های سخت پوشاننده آن، ما بین لایه‌های بین مغزی و همچنین ما بین جمجمه و خود مغز رخ دهد.

علت خون‌ریزی مغزی چیست؟

چند عامل خطر و علت برای خون‌ریزی مغزی وجود دارد. رایج‌ترین موارد عبارتند از:

1- آسیب مغزی

شایع‌ترین علت خون‌ریزی در مغز در افراد جوانتر یا کمتر از 50 سال است.

2- فشارخون بالا

این بیماری مزمن می‌تواند طی یک دوره طولانی، دیواره‌های رگ‌های خونی را تضعیف کند. فشارخون بالا درمان نشده یکی از علل قابل پیشگیری خون‌ریزی مغزی است.

3- آنوریسم مغزی

یک ضعف و تورم که در دیواره رگ خون اتفاق می‌افتد. این حالت می‌تواند به خون‌ریزی مغزی و یا سکته مغزی منجر شود. گاهی اوقات برخی افراد با وجود داشتن آنوریسم، سال‌ها بدون مشکل زندگی می‌کنند.

4- اختلالات عروق خونی (به دنبال بدشکلی یا نارسایی وریدی)

یک ضعف در رگ‌های خونی و در داخل و اطراف بافت مغز بوده که ممکن است از هنگام تولد وجود داشته و یا تنها با پیشرفت علائم تشخیص داده شود.

5- آنژیوپاتی آمیلوئیدی

این حالت نوعی اختلال در دیواره رگ‌های خونی است که بعضی اوقات با پیری و فشارخون بالا اتفاق می‌افتد. این شرایط ممکن است قبل از یک عارضه بزرگ با خون‌ریزی‌های کوچک و بدون توجه‌ای همراه باشد.

6- اختلالات خونی یا خون‌ریزی

کم خونی یا آنمی سلول‌های داسی شکل یا هموفیلی شرایطی هستند که می‌توانند موجب کاهش سطح پلاکت خون شوند.

7- بیماری کبد

این وضعیت به طور کلی با افزایش خون‌ریزی مغزی همراه است.

8- تومورهای مغز

علائم خون‌ریزی مغزی چیست؟

علائم خون‌ریزی مغزی ممکن است متفاوت باشد. آن‌ها بسته به محل، شدت خون‌ریزی و میزان آسیب بافت تفاوت خواهند داشت. علائم ممکن است به صورت ناگهانی بروز یافته یا در طول زمان ایجاد شوند بنابراین به مرور زمان تشدید یافته و بصورت ناگهان ظاهر می‌شوند. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید بهتر است فوراٌ به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

1. سردرد ناگهانی شدید
2. تشنج با سابقه قبلی تشنج
3. ضعف در یک دست یا پا
4. تهوع یا استفراغ
5. کاهش هشیاری یا بی‌حالی
6. تغییر در بینایی
7. احساس گرفتگی یا بی‌حسی
8. مشکل صحبت کردن یا درک گفتار
9. مشکل بلعیدن
10. دشواری نوشتن یا خواندن
11. از دست دادن مهارت‌های حرکتی مانند لرزش دست
12. از دست دادن هماهنگی
13. از دست دادن تعادل
14. احساس طعم‌های غیر عادی
15. از دست دادن هوشیاری

در نظر داشته باشید که بسیاری از این علائم اغلب به علت خون‌ریزی مغزی ایجاد می‌شوند.

آیا می‌توان از ابتلای به خون‌ریزی مغزی پیشگیری کرد؟

از آنجایی که اکثر خون‌ریزی‌های مغزی با فاکتورهای خطر در ارتباطند می‌توان با در نظر داشتن اقدامات زیر تا حدود زیادی از آن پیشگیری کرد:

1- فشارخون بالا را درمان کنید

مطالعات نشان می‌دهد که 80٪ بیماران مبتلا به خون‌ریزی مغزی دارای سابقه فشارخون بالا هستند. مهم‌ترین چیزی که می‌توانید انجام دهید این است که از طریق رژیم غذایی، ورزش و دارو آن را کنترل کنید.

2- سیگار نکشید

از مواد مخدر استفاده نکنید. برای مثال، مصرف کوکائین می‌تواند خطر خون‌ریزی در مغز را افزایش دهد.

3- سعی کنید از آسیبات مغزی پیشگیری کنید

این کار را می‌توانید با پوشاندن سر با کلاه در حین موتور سواری یا بستن کمربند در حین رانندگی انجام دهید.

4- جراحی آنوریسم یا بیرون‌زدگی دیواره یک سرخرگ

اگر از ناهنجاری‌هایی مانند آنوریسم رنج می‌برید، جراحی ممکن است به جلوگیری از خون‌ریزی‌های آینده کمک کند.

5- ویزیت پزشکی

در هنگام مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین) احتیاط و مراقبت‌های لازم را انجام دهید. سعی کنید به طور مرتب ویزیت پزشکی شویید تا مطمئن شوید میزان PT خون شما در محدوده مناسبی قرار دارد.

دقت داشته باشید تمامی سردردهای شدید نشانه‌ای از خون‌ریزی مغزی، سکته مغزی یا آسیب مغزی نخواهند بود و نیازمند مهارت‌های پزشک در تشخیص مناسب می‌باشند. پزشک در ابتدا بعد از بررسی علائم از یک سی.تی.اسکن مغزی برای یک تشخیص درست کمک خواهد گرفت.

منابع:

1. https://www.webmd.com/brain/brain-hemorrhage-bleeding-causes-symptoms-treatments#1
2. https://www.medicinenet.com/the_worst_headache_of_your_life_brain_hemorrhage/views.htm