قرص لووتیروکسین و همه اطلاعات مورد نیاز در مورد داروی تیروئید

لووتیروکسین چیست؟

لووتیروکسین از جمله داروهایی است که می‌توان بدون نسخه آن را تهیه نمود. قرص خوراکی لووتیروکسین ممکن است به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده شود این بدان معناست که ممکن است لازم باشد که آن را با داروهای دیگر مصرف کنید.

قرص لووتیروکسین برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می‌شود. این شرایطی است که غده تیروئید، هورمون تیروئید کمی تولید می‌کند و قادر به پاسخگویی تمام نیازهای بدن نمی‌باشد.

هم‌چنین از لووتیروکسین به عنوان یک گزینه درمانی برای گواتر استفاده می‌شود که یک غده تیروئید بزرگ شده است و البته قادر است انواع خاصی از سرطان تیروئید را درمان کند.

لووتیروکسین چگونه عمل می‌کند؟

لووتیروکسین متعلق به یک دسته از داروها به نام هورمون‌ها است. یک کلاس دارویی، شامل گروهی از داروها می‌گردند که به روش مشابهی عمل می‌کنند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده می‌شوند.

لووتیروکسین با تولید هورمون تیروئیدی که غده تیروئید به طور طبیعی می‌سازد، عمل می‌کند.

عوارض جانبی لووتیروکسین

قرص خوراکی لووتیروکسین باعث خواب آلودگی نمی‌شود، اما می‌تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. عوارض جانبی شایع در قرص لووتیروکسین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. افزایش اشتها
2. کاهش وزن
3. حساسیت به گرما
4. تعرق مفرط
5. سردرد
6. بیش فعالی
7. عصبی بودن
8. اضطراب
9. تحریک‌پذیری
10. نوسانات خلقی
11. مشکل خواب
12. خستگی
13. لرزیدن
14. ضعف عضلانی
15. تغییرات در دوران قاعدگی
16. ریزش مو (معمولاً موقتی)
17. اسهال
18. استفراغ
19. گرفتگی معده

اگر این اثرات خفیف باشد، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر آنها شدیدتر هستند یا از بین نمی‌روند، بهتر است با پزشک خود این مسئله را در میان بگذارید.

عوارض جانبی لووتیروکسین

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می‌تواند شامل موارد زیر گردد:

1- حمله قلبی:

علائم شامل موارد زیر می‌گردد:

• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• ناراحتی در قسمت بالای بدن

2- نارسایی قلبی:

علائم شامل موارد زیر است:

• تنگی نفس
• خستگی شدید
• ورم در پاها، مچ پا یا پا
• افزایش وزن غیر منتظره
• ضربان قلب بسیار سریع
• ضربان قلب نامنظم (آریتمی)

تداخل دارویی لووتیروکسین

لووتیروکسین ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. قرص لووتیروکسین می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی که ممکن است مصرف کنید تداخل داشته باشد. تداخل زمانی رخ می‌دهد که یک ماده نحوه عملکرد یک دارو را تغییر می‌دهد. این حالت می‌تواند مضر باشد یا مانع از کارآیی دارو شود.

برای جلوگیری از تداخل، پزشک باید تمام داروهای مصرفی را با دقت مدیریت کند. حتماً درمورد تمام داروها یا ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید. برای اطلاع از اینکه چگونه این دارو با موارد دیگر مصرفی می‌تواند تداخل داشته باشد، با پزشک خود صحبت کنید.

نمونه‌هایی از داروهایی که می‌توانند باعث تداخل با لووتیروکسین شوند در زیر آورده شده است.

1- تداخلاتی که خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهند:

مصرف لووتیروکسین با برخی از داروهای خاص ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی شوند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی مانند آمی تری پتیلین و مپروتیلین، عوارض جانبی هر دو داروی ضد افسردگی و لووتیروکسین ممکن است هنگام مصرف این داروها افزایش یابد. این ممکن است بیمار را در معرض خطر ضربان قلب نامنظم قرار دهد.
• داروهای سمپاتومیمیک مانند پزدوافدرین (pseudoephedrine) و آلبوترول (albuterol) اثرات داروهای سمپاتومیمیک و لووتیروکسین ممکن است هنگام مصرف این داروها افزایش یابد. این ممکن است فرد را در معرض مشکلات جدی قلبی قرار دهد.
• رقیق کننده خون مانند وارفارین. مصرف این داروها با لووتیروکسین ممکن است خطر خون‌ریزی را افزایش دهد. در صورت مصرف لووتیروکسین، ممکن است پزشک نیاز به کاهش میزان رقیق کننده خون را نیز در نظر بگیرد.
• کتامین. مصرف این دارو با لووتیروکسین ممکن است خطر فشارخون بالا و ضربان سریع قلب را افزایش دهد.

2- تداخلاتی که می‌توانند تاثیر لووتیروکسین را کاهش دهند:

هنگامی که لووتیروکسین با داروهای خاصی مصرف گردد، ممکن است به خوبی برای درمان وضعیت مورد نظر عمل نکند. این بدان دلیل است که ممکن است میزان لووتیروکسین در بدن بیمار کاهش یابد. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:

• ضد افسردگی سرترالین. اگر سرترالین را با لووتیروکسین مصرف می‌کنید، ممکن است پزشک برای افزایش عملکرد دارویی در شما، نیاز به افزایش دوز لووتیروکسین داشته باشد.
• داروهای ریفامپین و ضد تشنج مانند کاربامازپین و فنوباربیتال.
• کربنات کلسیم یا فروس سولفات. حداقل چهار ساعت قبل یا بعد از مصرف این داروها لووتیروکسین مصرف کنید تا مطمئن شوید که لووتیروکسین به درستی عمل می‌کند.
• کلسترامین، کولستیپل. حداقل 4 ساعت قبل از مصرف این داروها لووتیروکسین مصرف کنید تا مطمئن شوید که لووتیروکسین به درستی کار می‌کند.
• اورلیستات
• سیتیکون و آنتی اسیدها مانند آلومینیوم یا منیزیم.
• داروهای سرطانی که متعلق به کلاس مهارکننده‌های تیروزین کیناز مانند ایماتینیب هستند.

3- داروهای با تاثیر اندک:

هنگامی که از داروهای خاصی با لووتیروکسین استفاده می‌شود، ممکن است آنها نیز عمل نکنند. دلیلش این است که ممکن است میزان این داروها در بدن شما کاهش یابد. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:

• داروهای دیابت مانند انسولین، متفورمین، گلیپیزید و پیوگلیتازون. اگر هر یک از این داروهای دیابت را با لووتیروکسین مصرف کردید، ممکن است پزشک نیاز به افزایش میزان مصرف این داروها داشته باشد.
• دیگوکسین. اگر این دارو همزمان با لووتیروکسین مصرف گردد، ممکن است پزشک نیاز به افزایش دوز دیگوکسین داشته باشد.
• تئوفیلین. در صورت مصرف آن با لووتیروکسین، پزشک ممکن است سطح تئوفیلین را در بدن شما کنترل کند.

دوز مصرف لووتیروکسین برای کم کاری تیروئید

دوز مصرفی بر اساس چندین عامل تجویز خواهد شد، از جمله سن، وزن، میزان هورمون تیروئید، سایر شرایط موجود و سایر داروهای مصرفی.

1- دوز کودک (0 تا 17 سال):

میزان مصرف این دارو بر اساس وزن و سطح هورمون تیروئید تعیین می‌گردد.

2- دوز بزرگسالان (سنین 18-49 سال):

دوز معمولی 1.6 میلی‌گرم در کیلوگرم در روز است. مقدار مصرف معمولاً کمتر از 200 میکروگرم در روز است.

3- دوز بزرگسالان (سن 50 سال و بالاتر):

دوز شروع معمولی 25- 12.5میکروگرم در روز است. پزشک بر اساس نتایج آزمایشگاه هورمون تیروئید، هر 6-8 هفته دوز را تنظیم خواهد کرد.

مقدار مصرف لووتیروکسین برای بیماری گواتر

دوز مصرفی به نیازهای فرد و میزان هورمون تیروئید بستگی دارد.

1- دوز کودک (0 تا 17 سال):

هیچ مقدار توصیه شده دوز برای افراد جوان‌تر از 18 سال وجود ندارد.

2- دوز بزرگسالان (سن 18 سال و بالاتر):

پزشک مقدار مناسب را برای بیمار تعیین کرده و آن را بر اساس سطح فعلی هورمون تیروئید تنظیم می‌کند.

مقدار مصرف لووتیروکسین برای سرطان تیروئید

1- دوز کودک (0 تا 17 سال):

هیچ مقدار توصیه شده دوزی برای افراد جوان‌تر از 18 سال وجود ندارد.

2- دوز بزرگ‌سالان (سن 18 سال و بالاتر):

دوز مصرفی به نیازهای بیمار و میزان هورمون تیروئید بستگی دارد. پزشک مقدار مناسب را برای بیمار تعیین کرده و آن را بر اساس سطح فعلی هورمون تیروئید تنظیم خواهد کرد.

مقدار مصرف قرص لووتیروکسین برای جمعیت‌های خاص

1- برای زنان باردار:

ممکن است به دوز بالاتری از لووتیروکسین نیاز داشته باشند.

2- برای مبتلایان به بیماری قلبی:

مقدار مصرف توصیه شده 25-12.5 میکروگرم در روز است.

دوز ممکن است هر 6-8 هفته تنظیم شود.

هشدارهای مکمل ویتامینی و آنتی اسیدها

مصرف مکمل‌های آهن و کلسیم یا آنتی اسیدها می‌تواند باعث کاهش میزان لووتیروکسین در بدن شود. در طی 4 ساعت از مصرف این مکمل‌ها یا آنتی اسیدها، لووتیروکسین مصرف نکنید.

هشدار آلرژی در مورد مصرف داروی لووتیروکسین

لووتیروکسین می‌تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم شامل موارد زیر است:

• بثورات پوستی یا کهیر
• گرگرفتگی
• تورم صورت، لب‌ها، گلو یا زبان
• مشکل در نفس کشیدن
• خس خس
• دل درد
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• تب

در صورت بروز این علائم، با اورژانس تمس بگیرید. اگر قبلاً نسبت به آن حساسیت نشان داده‌اید، دوباره این دارو را مصرف نکنید. مصرف دوباره آن می‌تواند کشنده باشد.

هشدار تداخل با مواد غذایی

برخی از غذاها مانند آرد سویا و یا حتی تداخل لووتیروکسین با گردو و سایر فیبرهای غذایی ممکن است بر چگونگی جذب بدن لووتیروکسین تأثیر بگذارند.

هشدارها برای افراد با شرایط خاص سلامتی

1- برای مبتلایان به مشکلات قلبی:

لووتیروکسین می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی قلبی مانند حمله قلبی، ضربان قلب غیرطبیعی و نارسایی قلبی را افزایش دهد. اگر قبلاً این مشکلات را داشته باشید، این خطر افزایش می‌یابد. در صورت بروز مشکلات قلبی یا سابقه مشکلات قلبی با پزشک خود در این باره صحبت کنید. پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که دوز کمتری از لووتیروکسین را برای فرد آغاز کند.

2- برای مبتلایان به دیابت:

اگر به دیابت مبتلا هستید، به پزشک خود این موضوع را اطلاع دهید. مصرف لووتیروکسین می‌تواند دیابت را تشید نماید. پزشک ممکن است هنگام مصرف این دارو سطح قند خون را از نزدیک کنترل کند و در صورت لزوم داروهای دیابت را تنظیم کند.

3- برای مبتلایان به پوکی استخوان:

استفاده از لووتیروکسین برای مدت طولانی می‌تواند باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان شود و فرد را در معرض خطر بیشتری برای پوکی استخوان و شکستگی استخوان قرار دهد.

4- برای مبتلایان به غده آدرنال یا غده هیپوفیز:

در صورت بروز مشکلات غده آدرنال و یا هیپوفیز با پزشک خود در این باره صحبت کنید. استفاده از لووتیروکسین می‌تواند باعث تغییر در سطح هورمون تیروئید شود که می‌تواند این مشکلات را بدتر کند.

5- برای مبتلایان به اختلالات لخته شدن خون:

در صورت بروز اختلالات لخته شدن خون به پزشک اطلاع دهید. مصرف لووتیروکسین ممکن است لخته شدن خون را مشکل‌تر کرده و خون‌ریزی را محتمل‌تر کند.

هشدارها برای سایر گروه ها

1- برای زنان باردار:

مطالعات لووتیروکسین در زنان باردار خطراتی را برای جنین نشان نداده است. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود مشورت کنید. بعید به نظر می‌رسد که این دارو به بارداری آسیب برساند.

عدم درمان کم کاری تیروئید می‌تواند برای شما و بارداری شما مشکلاتی ایجاد کند. زنان باردار نباید مصرف این دارو را در دوران بارداری متوقف کنند.

2- برای زنانی که در دوران شیردهی هستند:

مقادیر کمی لووتیروکسین ممکن است به شیر مادر منتقل شود، اما این دارو معمولاً در هنگام شیردهی بی‌خطر است. در مورد بهترین روش برای تغذیه کودک در هنگام مصرف لووتیروکسین با پزشک خود مشورت کنید.

3- برای افراد سالخورده:

اگر فرد در سنین بالای 65 سال باشد، ممکن است در هنگام مصرف این دارو در معرض خطر عوارض منفی قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم) قرار بگیرد. پزشک ممکن است دوز کمتری را برای فرد شروع کند.

4- برای کودکان:

لووتیروکسین فقط برای استفاده در کودکان برای درمان کم کاری تیروئید تأیید شده است. این قرص را می‌توان با خیال راحت در کودکان در هر سنی استفاده کرد.

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/levothyroxine-oral-tablet