هنگامی که مقداری کلسیم در قسمت پاشنه پا تهنشین شده و موجب ایجاد برآمدگی استخوانی میشود، خار پاشنه به وجود میآید. اگرچه خار پاشنه در برخی موارد بدون درد است، اما موارد با درد آن نیز وجود دارند. این عارضه اغلب همراه با فاشیا پلانتار است. فاشیا پلانتار التهابی دردناک بوده که مربوط به بافتی با همین ناماست. بافت فاشیا پلانتار استخوان پاشنه پا را به نوک پا متصل میکند.
خار پاشنه معمولی در اغلب موارد علامت خاصی ندارد، اما در برخی موارد شایعترین علامت خار پاشنه احساس درد به هنگام پیادهروی و یا دویدن است. بسیاری از کسانی که به خار پاشنه مبتلا هستند، این درد را به مانند فرو رفتن یک چاقو در قسمت پاشنه پا توصیف میکنند. گفتنی است که درد ناشی از خار پاشنه پا هنگامی که فرد برای اولین بار در صبح شروع به راه رفتن میکند شدید است و پس از صبح با مرور زمان درد کمتر و کمتر میشود. البته این درد، زمانی که فرد برای مدتی طولانی راه نمیرود و به یک باره پس از این زمان آغاز به راه رفتن میکند نیز خود را نشان میدهد.
خار پاشنه پا معمولاً به علت تجمع کلسیم در قسمت پاشنه (دقیقاً در قسمت پایین استخوان پاشنه پا) ایجاد میشود. این فرآیند چند ماه به طول میانجامد. افزون بر این، فشار روی عضلات پا، التهاب فاشیا پلانتار و همچنین پاره شدن چندبارهی پوستهای که روی استخوان پاشنه پا را پوشش میدهد از جمله علل ایجاد خار پاشنه پا هستند. ضمناً خار پاشنه در میان ورزشکارانی که به سبب نوع ورزششان بارها عمل پریدن و دویدن را انجام میدهند شایع است.
درد خار پاشنه پا دردی آزاردهنده است و به همین دلیل هر کسی که به خار پاشنه پا مبتلا است، خواهان آن است که از شرِ این درد رهایی یابد. در وهلهی اول بهتر است که درد از طریق روشهای غیر جراحی از بین برود. اگر به درد خار پاشنه پا مبتلا هستید و این درد بیش از یک ماه به طول انجامیده، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا پزشک از طریق درمانهای غیر جراحیای مانند درمانهای زیر اقدام به رفع درد ناشی از خار پاشنه کند:
گفتنی است که درد ناشی از خار پاشنه در اغلب موارد نه تنها با استراحت بهبود نمییابد، بلکه حتی بدتر هم میشود. در واقع درد خار پاشنه زمانهایی بیشتر احساس میشود که فرد پس از مدتی استراحت و راه نرفتن اقدام به راه رفتن کند. ضمناً علاوه بر موارد فوق، گاه پزشک از داروهایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن نیز جهت تسکین درد استفاده میکند. همچنین گاهی لازم است که به بیمار کورتیکواستروئید تزریق شود تا درد و التهاب به وجود آمده کاهش یابد.
بیش از 90درصد کسانی که به خار پاشنه مبتلا میشوند، از طریق درمانهای غیر جراحی بهبود مییابند. اما برخی نیز هستند که پس از 9 الی 12 ماه درمان همچنان در قسمت پاشنه احساس درد میکنند. در چنین شرایطی است که پزشک تصمیم به جراحی میگیرد. در جراحی یا سعی میشود که فاشیا پلانتار آزاد شود و یا آن که خار پاشنه و تبعاً رسوبات کلسیمی به طور کامل برداشته شود.
مهمترین کارهایی که میتوان در راستای پیشگیری از ابتلا به خار پاشنه انجام داد موارد زیر هستند: