پوست سر شامل 100 الی 150 هزار تار مو دارد که روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ تار از آنها در مرحلهی تلوژن یا استراحت مو میریزند. البته جای نگرانی نیست، چون این ریزش مو طبیعی است و حتما هنگام دوش گرفتن و برس زدن مو، شاهد آن بودهاید. مشکل زمانی آغاز میشود که موهای ریخته شده، بیشتر از موهای رویش یافته باشد و فرد کاهش حجم موهایش را حس کند. تمام کسانی که دچار ریزش مو هستند، اغلب رنج زیادی میکشند که توأم با احساس عدم امنیت، ترس و همچنین از دست دادن اعتماد به نفس است، بنابراین ریزش مو فقط یک مسئلهی ظاهری نیست.
ریزش مو دلایل بسیاری چون کمکاری غدهی تیروئید، بارداری، کمبود مواد مغذی و عدم رعایت بهداشت دارد.
بیوتین عنصر بسیار مهمی برای سلامت مو است. کمبود بیوتین میتواند سبب ریزش و نازک شدن مو شود. پس اگر از ریزش مو رنج میبرید، غذاهایی را که منبع غنی بیوتین هستند در رژیم روزانهتان بگنجانید. گوشت، غذاهای دریایی، دانههای سویا، تخممرغ، محصولات لبنی، آجیل، سبزیجاتی مثل کلم، کلمپیچ، کلم بروکلی و گلکلم و میوههایی مثل آووکادو منابع غنی بیوتین هستند. این مواد غذایی را به رژیم خود اضافه کنید و ظرف چند هفته، شاهد اثرات آن باشید.
برای تولید کراتین (پروتئین مو) که به تقویت مو کمک میکند، متیل سولفونیل متان (MSM) عالی است. طبق یافتههای یک مطالعه، تمام افرادی که MSM مصرف کردند، هم کاهش ریزش مو و هم افزایش رشد مو را تنها ظرف شش ماه تجربه کردند. شیر، گوجه فرنگی و ذرت به طور طبیعی، سرشار از MSM هستند و میتوانند ریزش مو را متوقف کنند و همچنین در تقویت رشد مجدد مو نیز بسیار مؤثر باشند. پس، آنها را در رژیم روزانهی خود بگنجانید.
مصرف روزانه ۱۰۰ میلیگرم از هر نوع مکمل ب کمپلکس به رشد مو کمک میکند. این مکملها شامل بیوتین و ویتامین B6 میشوند که با افزایش گردش خون در پوست سر، ریزش مو را کم میکنند و فولیکولهای مو را جوان سازی میکنند. این مکملهای غذایی، روشهای مؤثر و مطمئنی برای جلوگیری از ریزش مو هستند، اما بهتر است قبل از مصرف هر گونه از این مکملها، با پزشک خود مشورت کنید.
آهن عنصر مهمی برای موها است. اگر دچار ریزش شدید مو هستید، کمبود آهن میتواند یک دلیل رایج آن باشد. آهن برای رشد مو ضروری است و در شیرهی قند، سبزیجات پربرگ، ترهفرنگی، میوههای خشک، انجیر و توتها وجود دارد. گوشت قرمز و گوشت مرغ و طیور هم آهن بالایی دارند. پس، این غذاهای سرشار از آهن را به مقدار درست در رژیم غذاییتان بگنجانید تا دچار کمخونی نشوید. همینطور میتوانید برای دریافت نتیجهی سریع، پس از مشورت با پزشک، از مکملهای آهن هم استفاده کنید.
روغن رُزماری از قدیم برای افزایش گردش خون در پوست سر استفاده شده است و نه تنها در جلوگیری از ریزش مو مؤثر است، بلکه رشد مو را هم تقویت میکند. با وجود این، هرگز این روغنهای فرّار را مستقیما به پوست یا موهایتان نمالید. چند قطره از روغن رُزماری را به یک روغن گیاهی مثل روغن نارگیل، بادام یا زیتون اضافه کنید و پوست سر را با این ترکیب روغنی ماساژ دهید. این ماساژ به نحو مؤثری، ریزش مو را متوقف خواهد کرد.
اپی گالوکاتچین گالات مهمترین ترکیب چای سبز است که در حدود %۱۱ آن را تشکیل میدهد، این ترکیب از نظر ساختار شیمیایی یک ترکیب حلقوی است و فرمول آن C22H18O11 است، تحقیقات علمی نشان میدهد این ترکیب دارای خواص بسیار با ارزش برای درمان ریزش مو است.
سبوس برنج غنی از پروتئینها و مواد معدنی نظیر فسفر، پتاسیم، منیزیم و سیلیس است. همچنین انباشته از ویتامینهای گروه B و ویتامین E، آلانتوئین و گامااوریزانول میباشد. در سبوس برنج نوعی لیپاز فعال وجود دارد که باعث میگردد مقدار درصد اسیدهای چرب آزاد را در آن افزایش دهد.
یکی از مهمترین و شناخته شده ترین این مواد ویتامین E است. سبوس برنج حاوی ویتامینهای B و E میباشد که باعث تقویت موی سر میگردد و رطوبت پوست و موی سر را حفظ میکند. همچنین دارای مواد آنتی اکسیدان مانند توکوفرول ۲ است. ویتامینهای گروه B و به خصوص B5 است چرا که این ویتامین خاصیت شگرفی در تحریک سوخت و ساز سلولهای زنده و فعال پیاز مو دارد، یعنی همان چیزی که یک موی فعال برای زیستن و رشد کردن به آن نیاز دارد.
رزماری باعث افزایش گردش خون در سطح بدن میشود. برای جلوگیری از ریزش مو و درمان کم مویی مصرف میشود. مکانیسم عمل رزماری باعث جلوگیری از ریزش مو و تقویت آن میشود و همچنین ترپنها و ترپنوئیدهای موجود در رزماری باعث اتساع عروق، بهبود گردش خون محیطی و تغذیه بهتر فولیکول مو میشود.
سیر دارای خواص ضد ریزش مو، افزایش خونرسانی و کاهش دهنده چربی مو است. ترکیبات سولفور شامل آلیسین، ظاهرا ترکیبات فعال آنتی اکسیدانی در ریشهی گیاه سیر هستند. مواد معدنی موجود در سیر اصولا موجب رشد مو، تقویت و استحکام مو میشود. منیزیم به همراه کلسیم موجود در سیر ( ماده ضروری رشد و سلامت مو ) کمک به بهبود رشد موها مینماید.
اگر ریزش مو دارید میتوانید این بار براساس توصیههای طب سنتی از تركیبات شیمیایی فاصله بگیرید و برای تقویت موهایتان سراغ طب سنتی بروید تا با استفاده از گیاهان دارویی موهایی بدون ریزش مو و زیبا داشته باشید.
یكی از عواملی كه از دیدگاه طب سنتی در رویش مو اهمیت دارد، تغذیه است. به همین دلیل غذاهایی مانند پروتئین و گوشت كه از دیدگاه طب سنتی گرم هستند و از نظر تغذیه ارزش بالایی دارند، باید مورد استفاده قرار گیرد. اصلاح رژیم غذایی میتواند در رویش و استحكام مو موثر باشد. یكی دیگر از عواملی كه ممكن است ریزش مو را موجب شود، استرس و حالات روحی-روانی فرد است. اما پیش از هر چیز باید وضعیت كلی بدن بررسی شود تا مشخص شود این مشكل به دلیل بیماری خاصی بروز كرده است یا اختلال در پوست و مو باعث ریزش مو شده است.
عسل خواص فراوانی در جلوگیری از ریزش مو دارد. قندی كه در عسل وجود دارد آب مو را نگه داشته و باعث حفظ رطوبت مو میشود. میتوانید قبل از استحمام مقداری عسل را با روغن زیتون مخلوط كرده و نیمساعت روی موها بمالید. همچنین میتوانید روغن بادام تلخ و عسل را با هم مخلوط كنید و روی سرتان بمالید. به این ترتیب موهایتان پرپشت میشود.
هلیله سیاه، گیاهی است معروف به اكسیر طول عمر كه بومی كشور هند است و برای درمان بیماریهای مختلف از جمله ریزش مو استفاده میشود. این گیاه مانع از سفید شدن موها هم میشود. میتوانید یك دانه هلیله كابلی را زیر زبان گذاشته و مانند آب نبات آن را استفاده كنید. روغن هلیله را هم میتوان روی موها مالید و بعد استحمام كرد.
یكی از گیاهانی كه در كتب طب سنتی به تاثیر آن در پیشگیری از ریزش مو اشاره شده، مصطكی است. این گیاه برای تقویت مو بسیار خوب است. از نظر طبیعت این صمغ گرم و خشك، محلل و مقوی است. میتوانید پودر مصطكی را با مورد یا حنا مخلوط كرده و روی سر استفاده كنید. مصطكی روغنهایی هم دارد كه میتوان روی سر گذاشت و بعد از چند ساعت سر را شست. علاوه بر این گیاه، پوسته سبز گردو را هم میتوان بهتنهایی و هم داخل حنا یا مورد استفاده كرد. جالب اینجاست كه پوستهگردو، گاهی اوقات رنگ مشكی هم به مو میدهد. كافی است پودر آن را با آب مخلوط كنید و روی سر قرار دهید.
برای جلوگیری از ریزش مو میتوان از تركیب حنا، مورد و سدر استفاده كرد كه ریشه مو را محكم میكند. حنا، مورد و سدر را به صورت تركیبی میتوان استفاده كرد اما برای اینكه حنا به سر رنگ ندهد بهتر است 50 گرم حنا را با 150 گرم سدر و 150 گرم مورد ترکیب کرد. به این ترتیب در صورتی كه موهای سفید داشته باشید این میزان استفاده از حنا آنها را قرمز نمیكند. این سه گیاه اثر ضدالتهابی دارند و از آنجا كه افرادی كه ریزش مو دارند معمولا پوست سرشان ملتهب است، این گیاهان در كاهش این التهاب موثر است.
حنا و روغن حنا از جمله مواد گیاهی است كه میتواند در تقویت مو بسیار موثر باشد. برگهای این گیاه خنك و تقویتكننده مو و پوست است. حنا ریشه مو را سفت میكند. روش استفاده از حنا به صورت موضعی است البته هنگاماستفاده از حنا باید به جنس مو توجه شود چون ممكن است این ماده گیاهی مو را خشك كند. برای جلوگیری از خشكی مو میتوان آن را با مواد دیگری مانند روغن بنفشه و روغن بادام یا روغن زیتون مخلوط كرد. بسته بهشدت و ضعف و خشكی و چربی مو میتوان حنا را هفتهای یك تا دو بار استفاده كرد.