اگر فکر کردید، اسهال وضعیتی است که اغلب مردم را در دوران کودکیشان درگیر میکند سخت در اشتباهید. اسهال، حتی زمانیکه بزرگ شدید و در سالهای بزرگسالی هستید ناگهان، مثل یک شوک و اتفاق پیشبینی نشده رخ میدهد. در واقع احتمالش زیاد است که آن را بارها و بارها در زندگیتان تجربه کنید. برخی افراد مرتبا با مدفوع شل و آبکی دست بگریبان میشوند. و در حالیکه در اغلب موارد این وضعیت میتواند خجالتآور و خیلی جدی نباشد در عین حال اسهال میتواند میتواند کشنده باشد و نباید دست کم گرفته شود.
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، اسهال در سال 2015 باعث حدود 1.4 میلیون مرگ شده است. این آمار و ارقام و ماهیت ناخوشایند این وضعیت (اسهال) کارشناسان بهداشت را برای آزمودن و روشن کردن دلایل اینکه چرا ما تا این حد بیمار میشویم تشویق کرد.
ویروسها یکی از رایجترین دلایل اسهال میباشند. روتاویروس و نوروویروس که از مخوفترین و خطرناکترین عوامل ایجاد اسهال هستند، میتوانند به آسانی با آلودگی مدفوع-دهانی (عامل بیماریزا از ذرات مدفوع از یک فرد به دهان فرد دیگر میرسد. عامل این نوع انتقال کمبود بهداشت مناسب و نبود فاضلاب بهداشتی است) حتی در مقادیر بسیار کم منتقل شوند.
شما با لمس دستگیرههای در و شیرآلات، ماشینهای نوشیدنیهای گازدار و دستگاههای خامهساز کافیشاپها و یا حتی با بودن در اطراف مردمی که بیمار هستند و با این ویروسها در حال مبارزهاند میتوانید به سادگی ویروسی شوید. با این حال، خبرخوب این است که، این بیماریها در اغلب موارد جدی و خطرناک نیستند و بزودی به پایان میرسند.
شستن دستها بهترین روش برای جلوگیری از انتقال و سرایت عوامل بیماریزاست، بنابرین در انجامش تنبلی نکنید، خصوصا زمانی که از توالتهای عمومی استفاده کردید. شستشوی درست دستهایتان با آب گرم و صابون را بعد از استفاده از سرویسهای بهداشتی و قبل از نشستن سر میز غذاخوری، بصورت یک عادت دربیاورید.
با توجه به تمام روشها و احتمالاتی که غذای شما میتواند در معرض میکروبهای بیماریزا قرار بگیرد، سیستم ایمنی شما واقعا لیاقت تشویق را دارد که شما را انقدر خوب، ایمن و محافظت شده نگه میدارد. اما گاهی اوقات ممکن است که غذای شما کمی از آنچه که باید، برای معده و رودهتان آلودهتر باشد و آن موقع است که (این غذا) میتواند شما را دچار اسهال شدید کند.
ممکن است دور ریز و پسماندههایی بوده باشد که شروع به فساد کرده یا محصولی که برای مدت زمان طولانی بیرون یخچال بوده است. باید بدانید که تمام این دلایل باعث اسهال شدید میشود.
ممکن است توضیح واضحات به نظر برسد اما ما نمیتوانیم آنطور که باید و شاید بر روی این نکته، شستن مواد غذایی، سبزیجات، میوهها و گوشتها پس از خریدنشان تاکید و توجه کنیم. از پخت آنها برای مدت طولانی به منظور کشتن ویروسهای مضر و باکتریهایشان مطمئن شوید و نگذارید دمای غذایتان بارها بین گرم و سرد نوسان داشته باشد.
بعلاوه بیاد داشته باشید زبالهها را بعد یک روز دور بیندازید. زبالهها معمولا بهترین زمینههای رشد میکروبهای عامل اسهال میباشند.
اخیرا رژیم غذاییتان را تغییر دادهاید؟ شاید فیبر مصرفی خود را افزایش دادهاید یا مصرف معمول کافئینتان را دوبرابر کردید؟ زمانی که شما بدنتان را در معرض چشیدن چیز جدید قرار دهید یا ناگهان مقدار طبیعی مصرفتان را افزایش دهید بسیار محتمل است که مشکلات گوراشی راتجربه کنید.
چه یک آیتم جدید باشد که شما به منوی روزانهی خود اضافه میکنید یا چه افزایش مصرف چیزی باشد که قبلا خوردهاید، اطمینان حاصل کنید که به آرامی انجامش دهید. بدن شما برای سازگاری با شرایط جدید نیاز به زمان دارد و اجازه دادن به بدن برای تنظیم و مدیریت این تغییرات، در مقادیر کوچک و کم کم، همچنین به شما کمک میکند این تغییرات را در طول زمان بهتر هضم کنید یا به شما میآموزد که روی هم رفته از برخی غذاهای خاص دور بمانید.
عدم تحمل لاکتوز معمولا با اسهال مرتبط است. اما علاوه بر این مورد که به طور طبیعی با قند شیر (لاکتوز) رخ میدهد، شما میتوانید یک حساسیت پایه و اساسی به چیزی متفاوت داشته باشید مثل گلوتن گندم یا بعضی گوشتها. برخی از غذاها داری مقادیر بالا FODMAPS (الیگو دی قابل تخمیر-مونو ساخاریدها-پلی یولها) هستند که اساسا قندهایی هستند که هضمشان برای سیستم گوارش شما کمی سختتر است.
داشتن یک دفترچه یادداشت روزانه غذایی به شما کمک خواهد کرد هر گونه غذای خاص را که ممکن است در شما باعث اسهال شود پیگیری کنید. بعضیها ممکن است عدم تحمل غذایی یک تا چندگانه داشته باشند. برای چنین افرادی گاهی اوقات محدود کردن دامنهی غذاها، قبل از دستهبندی و بررسی یکی یکی غذاهای مشکلساز و مشکوک، برای رسیدگی و بررسی یک واکنش (مثل اسهال) مفید باشد.
اسهالی که بلافاصله پس از یک وعدهی غذایی اتفاق میافتد، میتواند همچنین به سندرم رودهی تحریکپذیر (IBS) مربوط باشد. جایی که اسهال حقیقتا یکی از برجستترین علائم بیماری است. سندرم رودهی تحریکپذیر یک اختلال عملکردی روده است که یک پروسهی بیماری برجسته و اساسی ندارد. همچنین وضعیتی است که در آن علت دقیق مشکل به صورت یک راز و معما باقی مانده است.
در حالی که درمانی برای سندرم رودهی تحریکپذیر وجود ندارد، کارهایی را میتوانید انجام دهید که برای مدیریت علائم بیماریتان مفید است. شما میتوانید به منظور اینکه حرکات سالم روده را تقویت کنید رژیم غذاییتان را مملو از مایعات و غذاهای غنی از فیبر کنید، در حالی که از وعدههای غذایی سنگین که ممکن است بار رودهتان را افزایش دهد اجتناب نمایید. داشتن یک دفترچهی برنامه غذایی همچنین میتواند به شما کمک کند.
نشانههای سندرم را پیگیری و رصد کنید و اینطوری، شما میتوانید در آینده تصمیمات غذایی بهتری بگیرید. استرس معمولا در بیماران مبتلا به سندرم تحریکپذیر رایج است. بنابراین مراجعه به یک مشاور میتواند به مدیریت و کنترل علائم و اثرات سندرم روده تحریکپذیر کمک کند. در نهایت ممکن است دکتر شما برایتان داروها و مکملهای خاص برای تسکین علائم سندرم تجویز کند که ممکن است شامل مکملهای فیبر و عوامل ضد اسپاسم و همچنین داروهای ضد افسردگی باشد.
نوشیدن بیش از حد مشروبات الکلی مخصوصا آبجو عملا مترادف با چسبیدن به لگن توالت است!. هنگامی که نوشیدنی با بسیاری از غذاها همراه میشود داستان هضم در معده شروع میشود. اما این وضعیت مختص الکل نیست. بیشتر چیزهایی که شما مینوشید به هیچ وجه جذب نمیشود و در عوض درست در همان قسمت باقی میمانند تا آنکه به روده کوچکتان تحویل داده شود.
وقتی این اتفاق بیفتد باکتریهای ساکن در کولون (روده بزرگ) در مواجهه با الکلی که هضم نشده است دچار یک آشفتگی تغذیه بزرگ میشود. همچنین الکل گرایش دارد به تحریک کردن پیچش و ایجاد موج دررودههایتان باعث میشود آنها مایعات و الکترولیتها را از بین ببرد. حال آنکه سیستم گوارشیتان را با کربوهیدراتها لبریز میکند. همهی اینها با نفخ و اسهال در ارتباط هستند.
یک بار دیگر توضیح واضحات. از خوذدن نوشیدنیهای الکلی پرهیز کنید، در بین غذا تا حد امکان آب ننوشید
تعداد زیادی از داروهای تجویز شدهی رایج میتواند برای شما دفع نامطبوع و باد معده ایجاد کند. خصوصا آنتی بیوتیکها میتوانند شما را دچار اسهال وحشتناک و شدیدی کنند زیرا آنها هم باکتری خوب و هم باکتری بد روده را تخریب میکنند و به این ترتیب توازن طبیعی باکتری رودهتان را به هم میزنند. داروهای سرطان آنتی اسیدهای حاوی منیزیوم و همچنین تعداد زیادی از ویتامینها که در مکملها بکار برده میشود، پتانسیل جدی ایجاد اسهال را دارند.
حتی تعداد زیادی از ویتامینهای موجود در مکملها (پودر ویتامین c) میتواند باعث اسهال شود.
اگر مشکوک هستید که داروهایتان مشکلساز هستند با پزشکتان صحب کنید که بررسی کند چه چیزی شما را دچار اسهال کرده است و آیا جایگزین بهتری وجود دارد؟
داشتن بار زیاد، فکر و خیال در ذهنتان میتواند فشار زیادی به دستگاه گوارشتان تحمیل کند و برعکس. معلوم میشود ذهن انسان و سیستم عصبی با نوع دیگر سیستم عصبی که در دیواره روده قرار دارد مرتبط است. بنابراین گاهی اوقات ممکن است لزوما چیزی که خوردهاید عامل ایجاد اسهال نباشد در عوض فقط ممکن است که شما احساس عصبانیت، اضطراب و با غم و اندوه خود را، فروخورده باشید که این به نوبهی خود، محرکهای عصبی که ترشحات شیمیایی انجام میدهد تا میکروبهای روده را نابود کنند را از بین میبرد و تخریب میکند.
مطابق با نظر متخصصین بیماریهای گوارشی و روانپزشکان، افرادی که بیماریهای گوارشی دارند به عنوان مثال پس از آنکه بیمار یک رابطهی بد را به خاک میسپارد یا یک شغل پر استرس را ترک میکند، بهبود میابد. بنابراین دفعهی بعد که اسهال را تجربه کردید از خودتان بپرسید و بررسی کنید که آیا استرس دارید؟ سپس از خودتان بپرسید چه چیزی استرس را بوجود آورده است.
ممکن است بخواهید اقدامات لازم را انجام دهید که به شما کمک میکند بهتر با عامل استرس مقابله کنید یا آنرا بطور کامل از زندگیتان قطع کنید. همچنین از حالا به بعد میآموزید و یاد میگیرید که زمان تصمیم گیریهای دشوار با چیزی که سیستم گوارشیتان میگوید پیش بروید.