سرفه خشک نشانه چیست و روش‌های برطرف کردن آن با درمان‌های خانگی

سرفه بخش مهمی از دفاع بدن شما در برابر بیماری است. طبیعت نیرومند سرفه کمک می‌کند تا مجاری هوایی از میکروب‌های مضر، مخاط اضافی و تحریک کننده خلاص شود.

سرفه خشک چیست؟

سرفه هم‌چنین یک علامت شایع عفونت‌های تنفسی ویروسی است. معمولاً این سرفه اندکی پس از بهبودی عفونت از بین می‌رود. اما در برخی موارد، سرفه شما ممکن است مدت ها بعد از بهبودی، همچنان ادامه داشته باشد.

سرفه‌ای که بیش از سه هفته بعد از عفونت تنفسی ویروسی ادامه داشته باشد، سرفه پس از ویروس یا پس از عفونت نامیده می‌شود. این سرفه‌ها می‌توانند علائم دیگری مانند موارد زیر را با خود در پی داشته باشند:

• گلوی ملتهب یا آسیب دیده
• صدای خشن

در طول فصل سرما و آنفلوانزا معمولا سرفه‌ها خلط‌دار هستند بدین معنا که ریه‌ها مملو از مایع مخاطی است. سرفه‌های خشک می‌تواند ناراحت کننده باشد، با این حال خوشبختانه روش‌های مختلفی برای برطرف نمودن آن‌ها وجود دارد.

علت سرفه خشک

بیشتر اوقات، سرفه خشک نتیجه یک ویروس است. سرفه خشک غیرمعمول نیست که برای هفته‌ها بعد از سرماخوردگی یا آنفلوانزا ادامه یابد.

فصل سرمازدگی و آنفلوانزا این واقعیت وجود دارد که سیستم‌های گرمایش منازل می‌توانند باعث هوای خشک شوند. تنفس هوای خشک می‌تواند گلو را تحریک کرده و زمان بهبودی را طولانی‌تر کند.

سایر علل شایع سرفه خشک می‌تواند شامل موارد زیر گردد:

آسم باعث تورم و باریک شدن مجاری هوایی می‌شود. این بیماری می‌تواند به همراه علائمی مانند تنفس و خس خس سینه باعث سرفه خشک شود.

اختلال رفلاکس معده به معده (GERD) نوعی رفلاکس مزمن اسید است که می‌تواند باعث آسیب به مری شود. تحریک مری می‌تواند باعث ایجاد حالت رفلکسی سرفه شود.

آبریزش بینی علامت شایع سرماخوردگی معمولی و آلرژی فصلی است. موکوس در پشت گلو فرو می‌رود و رفلکس سرفه را فعال می‌کند.

آلرژی‌ها و تحریک کننده‌های موجود در هوا می‌توانند رفلکس سرفه را تحریک کنند، مدت زمان بهبودی را طولانی کنند یا باعث تولید بیش از حد مخاط شوند. محرک‌های رایج شامل دود، گرده و موی حیوان خانگی است.

داروهای مهار کننده ACE مانند آنالاپریل و لیسینوپریل داروهای تجویزی هستند که در حدود 20 درصد از افراد باعث سرفه خشک مزمن می‌شوند.

درمان‌های خانگی سرفه خشک

برخی از این درمان‌های خانگی عبارتند از:

1- دکونژستان‌ها:

این داروها معمولا شامل داروهای بدون نسخه‌ای هستند که به عنوان درمانی برای گرفتگی بینی و سینوس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

هنگامی که افراد به ویروسی مانند سرماخوردگی مبتلا می‌شوند، بینی متورم می‌شود و عبور هوا را مسدود می‌کند. دکونژستان ها با محدود کردن رگ‌های خونی در بینی عمل می‌کنند و باعث کاهش جریان خون به بافت متورم می‌شود.

با کاهش تورم، تنفس راحت‌تر می‌شود. مواد ضد احتقان ممکن است به کاهش آبریزش بینی نیز کمک کنند.

توصیه می‌شود که در کودکان زیر 12 سال از داروهای دکونژستان استفاده نشود. دلیل این امر این است که این داروها می‌توانند منجر به عوارض جدی مانند تشنج و ضربان قلب سریع شوند.

2- سرکوب کننده‌های سرفه و اکسپکتورانت:

اگرچه داروخانه محلی احتمالاً انواع مختلفی از مارک ها و فرمولاسیون را در اختیار افراد قرار می‌دهند، اما فقط دو نوع داروی بدون نسخه برای سرفه وجود دارد: سرکوب کننده سرفه و اکسپکتورانت سرفه.

سرکوب کننده‌های سرفه (ضد تب) با مسدود کردن رفلکس سرفه، سرفه را آرام می‌کنند. این داروها برای سرفه‌های خشک که دردناک هستند یا افراد را در شب بیدار می‌کنند می‌تواند مفید واقع شود. اکسپکتورانت‌ها برای سرفه‌های خلط دار نیز مفید است. آن‌ها با رقیق کردن مخاط در مجاری هوایی عمل می‌کنند، بنابراین راحت‌تر می‌توانید آن را سرفه کنید.

3- قطره منتول سرفه:

این قطره‌های دارویی حاوی ترکیباتی از خانواده نعناع هستند. آن‌ها یک اثر خنک کننده قدرتمند دارند که باعث آرام کردن بافت تحریک شده و تسکین رفلکس سرفه می‌شوند.

4- بخور:

رطوبت‌ساز یا بخور دستگاهی است که رطوبت هوا را اضافه می‌کند. هوای خشک که در خانه های گرم رایج است، بافت التهابی گلو را تشدید می‌کند. سعی کنید شب‌ها از دستگاه بخور در اتاق خواب خود استفاده کنید تا راحت‌تر بخوابید و به تسریع فرآیند بهبودی کمک گردد.

5- مصرف نوشیدنی گرم:

سوپ، عصاره گوشت، چای و نوشیدنی‌های گرم دیگر مصرف کنید. این مواد می‌توانند آب بدن را تامین نموده و از طرفی به عنوان یک رطوبت‌رسان موثر به گلو عمل می‌کنند. از طرفی یک تسکین فوری برای خارش و گلو درد می‌باشند. مایعات گرم هم‌چنین می‌توانند به تامین آب بدن کمک کنند، که خود برای روند بهبودی ضروری است.

6- پرهیز از تحریک کننده‌ها:

هنگامی که مواد تحریک کننده وارد سیستم تنفسی می‌شوند، می‌توانند رفلکس سرفه را تحریک کرده و روند بهبود را کند کنند. تحریک کننده‌های متداول عبارتند از:

• دود
• عطرها
• گرده
• محصولات پاک کننده
• موی حیوان خانگی

7- عسل:

عسل خواص ضد التهابی دارد که می‌تواند به کاهش التهاب در گلو کمک کند. هم‌چنین می‌تواند به تجزیه مخاط و تسکین گلودرد کمک کند. سعی کنید عسل را به یک لیوان چای گرم یا آب گرم همراه با لیمو اضافه کنید.

8- غرغره آب نمک:

آب نمک بافت ملتهب را تسکین داده و باعث بهبودی می‌شود. یک‌دوم قاشق چای خوری نمک را درون یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و یک جرعه از آن بنوشید. به مدت 30 ثانیه سر خود را به عقب کج کنید و به آرامی غرغره کنید، سپس آن را به بیرون بریزید. هرگز آب نمک را قورت ندهید.

9- گیاهان:

بسیاری از گیاهان دارای خاصیت ضد التهابی هستند که ممکن است به کاهش تورم در گلو کمک کنند. گیاهان دارویی سرشار از آنتی اکسیدان هستند که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.

می‌توانید این گیاهان را با اضافه کردن آب بر روی آن‌ها و جوشاندن همانند چای، و یا اضافه کردن آن‌ها به دستور العمل‌های مورد علاقه خود، به رژیم غذایی تان اضافه کنید.

برای درمان گیاهی سرفه خشک اغلب از گیاهان خاصی استفاده می‌گردد مانند:

• آویشن
• نعناع تند
• ریشه شیرین بیان
• زردچوبه
• سیر
• ریشه گل ختمی

10- ویتامین‌ها:

ویتامین‌ها ترکیبات ارگانیکی هستند که بدن برای عملکرد صحیح به آن‌ها نیاز دارد. ویتامین‌های مختلف اهداف مختلفی را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، ویتامین C نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارد.

11- نوشیدن مقدار زیاد مایعات:

اگر سرفه خشک دارید، پس مایعات دوست شما هستند. فراهم بودن مقادیر کافی آب در بدن به شما این اطمینان را خواهد داد که گلو مرطوب مانده و به بهبود سریع آن کمک می‌شود. هدف را نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز قرار داده، اما مقادیر بیشتر نیز بهتر خواهد بود.

12- بروملین:

بروملین آنزیمی است که در آناناس یافت می‌شود. این ماده دارای خواص ضد التهابی قدرتمندی است که ممکن است به کاهش تورم و بافت گلوی تحریک شده کمک کنند.

بروملین هم‌چنین ممکن است به تجزیه مخاط کمک کند. می‌توانید مقدار کمی از بروملین را در یک لیوان آب آناناس دریافت کنید، اما بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند مکمل‌هایی مصرف کنند که غلظت بسیار بالاتری از این مواد دارند.

13- پروبیوتیک:

پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که می‌توانند باکتری‌های روده را بهبود ببخشند. تعادل سالم باکتریها نه تنها سلامت روده را حفظ می‌کنند بلکه سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می‌کند بنابراین می‌توانید با عفونت‌ها مقابله کنید.

پروبیوتیک‌ها در اکثر داروخانه‌ها به عنوان یک مکمل رژیم غذایی در دسترس هستند، یا می‌توانید آن‌ها را در محصولات لبنی با عنوان پروبیوتیک بیابید. فقط به دنبال ماده لاکتوباسیلوس باشید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود

سرفه خشک مداوم به ندرت نشانه اضطراری پزشکی است. اما اگر تب، درد قفسه سینه یا مشکل تنفس دارید، فوراً به یک مرکز خدمات بهداشتی مراجعه کنید. در غیر این صورت، اگر سرفه خشک طولانی مدت، بیش از دو ماه طول بکشد یا به نظر با گذشت زمان بدتر می‌شود، بهتر است پزشک خود را ملاقات کنید.

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/post-viral-cough
2. https://www.healthline.com/health/how-to-get-rid-of-dry-cough