آبسه دندان Tooth abscess را جدی بگیرید

آبسه دندان؛ علائم و راه‌های درمان آن را بهتر بشناسید

آبسه دندان کیسه‌ای پر از مایع است که در اثر عفونت باکتریایی در مناطق مختلف دندان و به دلایل مختلف ایجاد می‌شود.

انواع آبسه

سه نوع آبسه دندانی وجود دارد:

1. آبسه پری آپیکال per-e-AP-ih-ku
2. آبسه پریو دنتال per-e-o-dont-tu
3. آبسه لثه Gingival abscess

آبسه پری آپیکال در نوک ریشه دندان اتفاق می‌افتد و آبسه پریودنتال در لثه‌ها و دو طرف ریشه دندان وجود دارد. آبسه‌ی لثه تنها در لثه اتفاق می‌افتد و روی ریشه دندان تاثیر نمی‌گذارد.

علائم آبسه دندان

علائم و نشانه‌های آبسه دندان عبارتند از:

• درد دندانی شدید، ماندگار و خفیف که فک، گردن یا گوش را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• حساسیت به دمای گرم و سرد
• حساسیت به جویدن و گاز زدن و درد ناگهانی
• تب
• تورم در صورت یا گونه
• تورم غدد لنفاوی زیر گلو و تورم و قرمزی
• احساس کردن یک مایع شور
• بوی بد دهان
• دشواری تنفس یا بلع

علل آبسه دندان

آبسه پری آپیکال دندان زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها به پالپ دندان حمله می‌کنند. این موضوع ناشی از پوسیدگی دندان و یا بعد از ایجاد حفره در دندان اتفاق می‌افتد. سپس باکتری‌ها خود را به داخلی‌ترین قسمت دندان می‌رسانند. جایی که حاوی رگ‌های خونی، اعصاب و بافت همبند است. عفونت باکتریایی می‌تواند باعث تورم و التهاب در نوک دندان شود.

روش تشخیص آبسه دندان

1. آزمایشات فیزیکی

بر روی دندان‌هایتان ضربه بزنید، دندانی که آبسه کرده در اثر یک ضربه کوچک نیز تحریک شده، تیر می‌کشد و درد می‌گیرد.

2. اشعه ایکس

گرفتن عکس رادیولوژی از دندان آسیب می‌تواند به شناسایی آبسه کمک کند. دندانپزشک‌تان هم‌چنین با استفاده از اشعه ایکس تشخیص می‌دهد که آیا عفونت به قسمت‌های دیگر لثه نیز گسترش یافته است یا خیر.

3. سی تی اسکن

اگر عفونت به ناحیه‌های دیگر مانند گردن نیز گسترش یابد، ممکن است برای تعیین میزان عفونت، از CT استفاده شود.

درمان آبسه دندان

هدف درمان این است که از عفونت خلاص شویم. برای انجام این کار، دندانپزشک ممکن است:

1. ایجاد برش روی دندان و تخلیه عفونت

دندانپزشک در این روش یک برش کوچک بر روی آبسه ایجاد کرده و عفونت را خارج می‌کند و سپس منطقه را با آب نمک شستشو می‌دهد. در این بین از دستگاه ساکشن استفاده کرده تا تمام عفونت به همراه آب از دهان خارج شود.

2. کانال کشی ریشه دندان

از دیگر روش‌هایی که به درمان آبسه کمک بزرگی می‌کند کانال زدن به ریشه دندان است. دندانپزشک، پالپ دندان را کنار زده و به ریشه می‌رسد و در آنجا آبسه را تخلیه می‌کند. سپس با خمیر مخصوص دندانپزشکی آن قسمت از کانال ریشه را پر می‌کند. اگر این کار به درستی انجام بگیرد درصد خرابی دندان به صفر می‌رسد.

3. کشیدن دندان

اگر دندانپزشک نتواند وارد دندان شود و به آبسه برسد مجبور است که دندان را بکشد و آبسه را از بین ببرد.

4. تجویز آنتی بیوتیک

اگر عفونت به قسمت‌های دیگر دهان نیز گسترش یافته باشد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند. زیرا عفونت و آبسه دندان بسیار خطرناک است و ممکن است از طریق خون وارد قلب شده و مشکلات جبران ناپذیری ایجاد کند. به همین دلیل توصیه می‌شود در هنگام بروز چنین علائمی حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.

عوامل خطر در آبسه‌های دندانی

این عوامل خطر ابتلا به آبسه دندان را افزایش می‌دهد:

1- بهداشت ضعیف دهان و دندان

مراقبت از لثه و دندان‌ها، رعایت بهداشت دهان و دندان از قبیل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان دو بار در روز، خطر پوسیدگی دندان، بیماری لثه، آبسه دندان و دیگر عوارض دندان و دهان را کاهش می‌دهد.

2- استفاده از رژیم غذایی ناسالم

خوردن و نوشیدن غذاهای غنی از شکر مانند شیرینی‌ها و نوشابه‌ها می‌تواند به ایجاد حفره‌های دندانی کمک کند و این موضوع باعث ایجاد آبسه دندانی خواهد شد.

3- خشکی دهان

خشکی دهان خطر پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. این اختلال اغلب به دلیل عوارض جانبی و استفاده از داروهای خاص، داشتن استرس و اضطراب به وجود می‌آید

بیشتر بخوانید:

چرا به خشکی دهان دچار می‌شویم و چطور باید در این شرایط بزاق دهان را کنترل کنیم

نکاتی که باید درباره آبسه دندانی بدانید

آبسه دندان بدون درمان پزشکی، درمان نمی‌شود، حتی اگر تورم آبسه و درد به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد اما شما هنوز هم نیاز به درمان دندان دارید. اگر آبسه از بین نرفته باشد، عفونت ممکن است به فک شما و سایر نقاط سر و گردن گسترش یابد. عفونت در بدن تهدیدی برای تمام اعضای بدن است. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید قطعا درصد گسترش عفونت در بدن شما وجود دارد.

نکاتی مهم درباره درد دندان

بعد از تخلیه آبسه توسط پزشک ممکن است تا مدتی نیز دچار درد دندان شوید. برای کاهش درد می‌توانید از داروی‌های زیر استفاده کنید:

• آسپرین Aspirin
• ایبوپروفن Ibuprofen
• تیلنول Tylenol

اما در زمان خوردن این داروها نکات زیر را در نظر بگیرید:

1- ایبوپروفن و آسم

اگر آسم دارید، ایبوپروفن مصرف نکنید.

2- ایبوپروفن و زخم معده

در صورت ابتلا به زخم معده، ایبوپروفن مصرف نکنید.

3- آسپرین و کودکان

آسپرین را به کودکان و نوجوانان زیر 16 سال ندهید.

4- آسپرین و بارداری و تغذیه با شیر مادر

اگر باردار یا به کودک خود شیرمی‌دهید، آسپرین مصرف نکنید.

منابع:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tooth-abscess/symptoms-causes/syc-20350901
2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/170136.php