علائم وجود سنگ کلیه و روش‌های درمان آن

سنگ کلیه چگونه به وجود می‌آید؟

کلیه‌ها عضوی از بدن هستند که وظیفه فیلتر بخشی از مواد زائد بدن را بر عهده دارند که این مواد در نهایت به صورت ادرار، از طریق مجاری ادراری به خارج از بدن دفع می‌شوند. از این رو، گاهی ممکن است برخی مواد معدنی، همچون نمک یا کلسیم، به صورت ذرات ریز، گرد هم آیند و با اتصال به یکدیگر توده‌ای سنگی به وجود آورند که به نام سنگ کلیه شناخته می‌شود. سنگ کلیه می‌تواند از کمتر از یک میلی‌متر تا بیش از چند سانتی‌متر اندازه‌های مختلفی داشته باشد.

سنگ‌های ریز معمولا بدون بروز علائم خاصی، به صورت خود به خود، از طریق جریان ادرار دفع می‌شوند. به طور معمول، تا هنگامی که سنگ در کلیه حرکت نداشته باشد یا مجرایی را مسدود نکرده باشد دردی احساس نمی‌شود. درد زمانی ایجاد می‌شود که سنگ از جایی که به آن متصل بوده جدا شود و در مجاری کلیوی یا ادراری حرکت کند.

علائم بارز وجود سنگ کلیه چیست

درد شدید در ناحیه کمر، شکم، یا کشاله ران
تکرر ادرار
احساس درد به هنگام دفع ادرار
مشاهده خون در ادرار
حالت تهوع
استفراغ

هر دردی نشانه سنگ کلیه است؟

نمی‌توان گفت هر درد شدید و ناگهانی می‌تواند نشانه وجود سنگ کلیه باشد. در مواردی که به صورت ناگهانی دردی شدید در ناحیه شکم یا کمر بروز می‌کند مراجعه به پزشک و انجام معاینه ضروری است. در بسیاری از این موارد، درد ممکن است مربوط به عوامل دیگر، همچون آپاندیس یا حاملگی خارج رحمی‌باشد.

هم‌چنین سوزش و درد به هنگام دفع ادرار همیشه نشانه وجود سنگ کلیه نیست. فراموش نکنید که شایع‌ترین علامت عفونت ادراری (STP) نیز سوزش ادرار است. به طور معمول، تا هنگامی که دردی ایجاد نشود نمی‌توان به وجود سنگ کلیه پی برد. دردی که سنگ کلیه ایجاد می‌کند معمولا آنقدر شدید است که فرد را مجبور به مراجعه به پزشک می‌کند، در این شرایط، پزشک با انجام آزمایش‌های مختلف، از جمله سی‌تی اسکن، X-ray، سونوگرافی، آزمایش ادرار، و گاهی آزمایش خون، به وجود یا عدم وجود سنگ کلیه پی می‌برد.

روش‌های درمان سنگ کلیه

چنانچه سنگ کلیه به اندازه کافی کوچک باشد، یعنی اندازه آن کمتر از 5 میلی‌متر باشد، می‌تواند به صورت خود به خود دفع شود، در این شرایط پزشک به تجویز مسکن، جهت تحمل درد ناشی از حرکت سنگ در مجاری، و هم‌چنین توصیه به خوردن آب و سایر مایعات اکتفا می‌کند.

به طور کلی هرچه سنگ کوچک‌تر باشد احتمال دفع خود به خودی آن بالاتر می‌رود. اما در شرایطی که اندازه سنگ بیش از 5 میلی‌متر باشد، بسته به اندازه سنگ، پزشک می‌تواند روش‌های درمانی مختلفی را به کار گیرد. گاهی داروهایی تجویز می‌شوند که باعث ریز شدن سنگ و کمک به دفع خود به خود آن می‌شوند.

در برخی شرایط، پزشک از روش اشعه درمانی استفاده می‌کند، به این صورت که با تاباندن اشعه با انرژی بالا سنگ تکه تکه می‌شود و می‌تواند از طریق جریان ادرار دفع شود. از اثرات جانبی این روش می‌توان به ایجاد خون‌ریزی، کبودی، یا بروز درد پس از انجام درمان اشاره کرد. روش دیگر برای از بین بردن سنگ کلیه اورتروسکوپی می‌باشد. در این روش پزشک لوله باریکی را از طریق مجاری ادراری وارد بدن فرد می‌کند و هنگامی که لوله به محل سنگ کلیه رسید پرشک اقدام به خرد کردن سنگ کرده و ذرات ریز شده از طریق همان لوله به خارج از بدن منتقل می‌شوند. در این روش هیچ بریدگی ایجاد نمی‌شود.