آشنایی با هورمون آنتی دیورتیک (ADH) یا وازوپرسین Vasopressin

هورمون آنتی دیورتیک (ADH) یا وازوپرسین Vasopressin

وازوپرسین یا هورمون آنتی دیورتیک (ADH)، هورمونی است که به کلیه‌ها کمک می‌کند تا میزان آب بدن را کنترل کند. در واقع این هورمون باعث کاهش ادرار می‌شود. این هورمون در هیپوتالاموس مغز ترشح شده و در غده هیپوفیز خلفی ذخیره می‌شود. این هورمون باعث تنظیم غلظت آب در بدن، افزایش حجم بدن و فشارخون می‌شود.

سنسورهایی در مغز وجود دارد که در هیپوتالاموس مغز ترشح شده و به غلظت خون شما واکنش نشان می‌دهد. غلظت خون به دلیل نامتعادل بودن مولکول‌های پتاسیم و دی اکسید کربن به وجود می‌آیند. زمانی که غلظت ذرات بالا می‌رود این سنسورها باعث احساس تشنگی شما شده و شما در آن لحظه آب مصرف می‌کنید. این آب وارد جریان خون شده و میزان مواد معدنی بدن متعادل می‌شود.

میزان طبیعی وازوپرسین در بدن 1 تا 5 پیکوگرام در هر میلی‌متر است که ممکن است مقدار آن زیاد یا کم باشد.

موارد مصرف داروی وازوپرسین

• تنظیم ادرار
• جلوگیری از خون‌ریزی‌های واریسی
• جلوگیری از دیابت بی‌مزه با منشا مرکزی
• بهبود زخم‌های شکمی بعد از عمل جراحی
• بهبود خون‌ریزی زخم‌های شکمی
• در فرآیند احیای ایست قلبی یا تاکی‌کاردی نبض
• درمان شوک‌های مختلف پس از جراحی
• جراحی زنان
• پیوندهای کبد
• پیشگیری از اتساع شکمی پس از رادیولوژی

موارد منع مصرف داروی وازوپرسین

• آرترواسکلروزو
• افزایش فشارخون
• نفریت مزمن
• سابقه حساسیت به وازوپرسین
• صرع
• میگرن
• آسم
• نارسایی قلبی و بیماری‌های قلبی 
• سابقه تشنج

عوارض جانبی داروی وازوپرسین

این دارو ممکن است عواقب زیادی داشته باشد، از جمله:

• حساسیت پوستی
• اسپاسم
• تعریق
• سردرد
• سرگیجه
• اسهال
• تهوع
• کهیر
• انقباض عروقی
• ترومبوز در جایگاه تزریق
• ادم ریه

عوارض تولید بیش از حد وازوپرسین در بدن چیست

اگر وازوپرسین در بدن‌تان بیش از حد وجود داشته باشد ممکن است دچار تهوع شدید و سردرد شوید. بیماری‌های زیر باعث تولید بیش از حد وازوپرسین می‌شود:

• لوسمی
• لنفوم
• سرطان ریه
• سرطان پانکراس
• سرطان مثانه
• سرطان مغز
• سرطان سیستمیک که ADH باعث تولید بیش از حد وازوپرسین در بدن می‌شود
• سندرم Guillain Barre
• بیماری MS یا مولتیپل اسکلروزیس
• صرع
• Porphyria تداخل حاد، که یک اختلال ژنتیکی است که بر تولید آب بدن تاثیر می‌گذارد
• فیبروز کیستیک
• آمفیزم
• بیماری سل
• بیماری ایدز

تداخلات دارویی وازوپرسین

این دارو بهتر است با داروهای زیر مصرف نشود:

• کاربامازوپین Carbamazepine
• فلودروکورتیزون Fludrocortisone
• آمی تریپتیلین Amitriptyline
• نورتریپتیلین Nortriptyline
• دوکسپین Doxepin
• کلوفیبرات Clofibrate
• الکل
• هپارین Heparin
• لیتیم Lithium
• نوراپی نفرین Norepinephrine

هشدارهایی که در مورد مصرف وازوپرسین باید بدانید

در زمان مصرف وازوپرسین، فشارخون باید مدام کنترل شود. اگر دچار کم فشاری یا پر فشاری شُدید باید با پزشک تماس بگیرید. افرادی که بیماری‌های دستگاه گوارش دارند باید قبل از مصرف وازوپرسین از پزشک اجازه بگیرند. اگر با مصرف وازوپرسین دچار بی‌قراری و سردرد شدید باید با پزشک مشورت کنید زیرا این علائم ممکن است به تشنج و اغما ختم شود. این دارو در دوران حاملگی مضر است و ممکن است باعث پارگی رحم شود. تزریق دارو باید با احتیاط فراوان انجام شود.

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/adh#test-procedure
2. https://en.wikipedia.org/wiki/Vasopressin