الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب چیست؟
آشنایی با الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب (ECG)
الکتروکاردیوگرافی، یک آزمایش ساده است که می‌تواند برای بررسی کردن ضربان قلب و فعالیت الکتریکی آن مورد استفاده قرار بگیرد. سرعت بالا و بدون درد بودن این روش، آن را به روشی مناسب برای بررسی فعالیت فیزیکی قلب مبدل ساخته است. سنسورهای متصل شده به پوست در هر بار ضربان قلب، سیگنال‌های الکتریکی ایجاد شده‌ی آن را گزارش می‌دهند. این سیگنال‌ها توسط یک ماشین ضبط می‌شوند و از این طریق هر مشکلی در عملکرد قلب توسط پزشک مشاهده می‌گردد.
نوار قلب ممکن است توسط یک متخصص قلب یا هر پزشک دیگری که به مشکلی در قلب شما شک کند، تجویز شود.
چه زمانی الکتروکاردیوگرافی تجویز می‌گردد؟
این روش معمولا به همراه آزمایشات دیگر برای تشخیص، بررسی شرایط و مشکلات موثر بر روی قلب انجام می‌شود. ممکن است به دنبال مشاهده نشانه‌هایی مانند، درد قفسه سینه، تپش قلب، سرگیجه و تنگی نفس تجویز گردد. این آزمایش در چکاپ سالانه تجویز می‌شود:
- اگر شما در گذشته بیماری قلبی داشتید
- اگر دارای بیماری‌هایی هستید که می‌توانند به قلب آسیب بزنند مانند: دیابت، کلسترول بالا، فشارخون.
- اگر شما عوامل خطر ساز مهم دیگر را برای بیماری قلبی دارید.
هم‌چنین زمانی که دچار حملات ایسکمی گذرا هستید (تاری دید، بی‌حسی، ضعف یا مشکل ارتباطی) نوار قلب توصیه می‌شود چرا که مشکلات قلبی می‌تواند این حملات را ایجاد کند!
یک الکتروکاردیوگرام به تشخیص موارد زیر کمک می‌کند:
- آریتمی قلبی، در این حالت ضربان قلب خیلی آهسته، خیلی تند و یا نامنظم می‌باشد.
- بیماری‌های قلبی عروقی، زمانی که عروق خونی با افزایش چربی تدریجا مسدود یا منقطع می‌شوند.
- حمله قلبی، خون‌رسانی ناگهان قطع می‌شود
- کاردیومیوپاتی، دیواره‌های قلب نازک یا ضخیم‌تر از معمول می‌شوند
زمانی که مشکلات قلبی در فرد محرز شده باشد و یا در حال مصرف داروهایی باشد که می‌توانند به قلب آسیب بزنند، ممکن است نوار قلبی بطور پشت سر هم و سریالی مورد استفاده قرار گیرد.
روند انجام الکتروکاردیوگرافی به چه صورت است؟
این آزمایش به چند طریق قابل انجام‌است. معمولا، چندین الکترود کوچک و چسبنده روی پوست بازوها، پاها و قفسه سینه چسبانده می‌شود. این سنسورهای الکتریکی (الکترودها) توسط سیم به دستگاه الکتروکاردیوگرام وصل هستند. شما لازم نیست کار خاصی، برای آمادگی قبل از این آزمایش انجام دهید. می‌توانید کما فی السابق بخورید و بنوشید. معمولا قبل از قرار دادن الکترودها باید لباس رویی خود در بیاورید و موهای روی قفسه سینه خود را اصلاح کنید. بعد از چسباندن الکترودها می‌توانید برای پوشاندن خود، درخواست روپوش بیمارستان داشته باشید. این آزمایش چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و بعد از آن می‌توانید به سرعت به منزل یا اتاق خود در بیمارستان برگردید.
انواع الکتروکاردیوگرافی ECG یا نوار قلب
- نوار قلبی در حال استراحت، در حالتی انجام می‌شود که شما در موقعیت راحتی دراز کشیده‌اید.
- نوار قلب ورزشی یا استرسی، در حال استفاده از تردمیل یا پا زدن روی دوچرخه انجام می‌شود.
- نوار قلب سیار، در این روش سنسورها به مانیتور کوچکی که به دور کمرتان بسته شده، متصل هستند. در این روش برای یک تا چند روز می‌توان فعالیت قلب را بررسی کرد.
این که کدام یک از این روش‌ها برای شما مورد استفاده قرار گیرد، بستگی به نشانه‌های مشکلات قلبی در شما دارد. به عنوان مثال یک تست ورزش، زمانی انجام می‌شود که در هنگام تمرینات بدنی نشانه‌های مشکل قلبی در شما پدیدار گردد، در حالیکه، تست سیار زمانی کاربرد دارد که مشکلات و نشانه‌های بیماری غیر قابل پیش‌بینی، تصادفی و کوتاه مدت باشند.
آیا الکتروکاردیوگرافی دارای عوارض جانبی است؟
این تست، یک روش سریع، ایمن و بدون درد است. در زمان انجام آزمایش هیچ الکتریسیته‌ای وارد بدن شما نمی‌شود. ممکن است در زمان جداسازی سنسورهای چسبنده کمی حس بدی پیدا کنید یا ممکن است افرادی در محل اتصال این سنسورهای دچار مشکلات پوستی (جوش و قرمزی) شوند. تست ورزش، زیر نظر متخصص انجام خواهد شد و تمام مدت شما تحت نظر خواهید بود.
در صورت ظهور نشانه‌های بیماری و مشکل قلبی، آزمایش متوقف خواهد شد.
سیستم جواب‌دهی یا تفسیر نوار قلب
نتیجه‌ی این آزمایش، معمولا به صورت نمودار نمایش داده می‌شود و یا روی کاغذ پرینت گرفته می‌شود. در تست ورزش، اطلاعات در دستگاه ذخیره می‌گردد تا پزشک بعد از تکمیل آزمایش آن را مشاهده و نتیجه‌گیری کند. ممکن است به سرعت نتیجه را در اختیارتان نگذرارند، شاید نیاز باشد در صورت مشاهده مشکل، یک متخصص، نتیجه را مشاهده و تفسیر کند. ممکن است نیاز باشد بعد دریافت نتیجه برای مشورت، با یک متخصص قلب و عروق و یا یک پزشک، درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کنید.
منابع:
زهره دباغ
ترجمه کلمات جدید برای من مثل سرک کشیدن به دنیای جدید دیگری است. هیجان‌انگیز و چالش برانگیز
