بدون ضربه و آسیب‌دیدگی، بدن‌تان کبود می‌شود! علت چیست؟
دلیل و درمان کبودی ناگهانی پوست و بدن
همه ما در برخی از شرایط با کبودشدگی و برآمدگی بدن مواجه می‌شویم اما به نظر می‌رسد برخی از افراد خیلی راحت دچار کبودشدگی می‌شوند. آیا این کبودی مکرر در بدن نشانه بیماری است؟
کبودی بدن ممکن است هر جا و هر زمانی که عروق زیر پوست می‌شکنند یا دچار پارگی می‌شوند ایجاد شود. اگرچه برخی از این کبودی‌ها در عرض یک تا چهار هفته ناپدید می‌شوند اما ممکن است در برخی از افراد ظاهر همیشگی داشته باشند.
چرا برخی از افراد بیشتر از دیگران با پدیده کبودشدگی مواجه می‌شوند؟
کبودی‌های بدن می‌توانند ناخوشایند و دردناک باشند، اما اغلب بی‌ضرر و قابل درمان هستند؛ همه ما دچار کبودی می‌شویم اما برای برخی خیلی سیاه یا آبی‌تر است.
سلول‌های ایمنی بدن به نام ماکروفاژها، گلبول‌های قرمزی را که به بافت‌ها نفوذ کرده‌اند را هضم می‌کنند. زمانی که این موارد تجزیه می‌شوند، محصولات فرعی حاصل از آن باعث ایجاد تغییر رنگ می‌شوند.
یکی از علت‌های کبود شدن ناگهانی بدن، کهولت سن و پیری است
همانطور که ما بزرگ‌تر می‌شویم، پوست برخی از چگالی و ضخامت خود را از دست می‌دهد، از جمله یک لایه چربی (چربی زیر جلدی) که به عنوان یک محافظ برای عروق خونی کوچک ما عمل می‌کند و این موضوع کاملا طبیعی است.
این موضوع بدین خاطر است که با افزایش سن، عروق نیز پیر می‌شوند، پوست نازک‌تر می‌شود و آسیب ناشی از خورشید باعث تغییراتی در پوست می‌گردد. استراحت، یخ و کمپرس می‌تواند درد و تورم را کاهش دهد، و به بهبودی کمک کند، حتی اگر بدنت‌تان به آسانی کبود شود.
تابش نور خورشید می‌تواند بدن‌تان را کبود کند
قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طولانی‌مدت می‌تواند دیواره‌های رگ‌های خونی را تضعیف کند و باعث می‌شود بدن فرد به آسانی کبود شود. افرادی که به طور مداوم در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند ممکن است پوست‌شان دچار آسیب شود.
به مرور زمان اشعه‌های مضر UV در خورشید می‌توانند باعث حل شدن کلاژن شوند. کلاژن بافت اسفنجی در لایه دوم پوست است. کلاژن مانند یک بالشتک عمل می‌کند و از شبکه رگ‌های خونی زیر پوست محافظت می‌کند. بدون میزان مناسب از این اسفنج (کلاژن) رگ‌های خونی بیشتر در معرض پارگی قرار می‌گیرند که منجر به بروز لکه‌های سیاه و رنگی روی پوست می‌شود.
باید توجه داشت که، قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید می‌تواند برای شما خطرناک باشد، زیرا خطر ابتلا به سرطان پوست و سکته گرمایی افزایش می‌یابد. در حقیقت، پوست بسیار شکننده و ظریف است و حتی برآمدگی کوچک نیز می‌تواند باعث نشتی رگ‌های خون شود. در این شرایط کبودشدگی‌های بزرگی رخ می‌دهد که درمان‌شان به زمان طولانی نیاز دارد.
وجود چربی یکی از علل کبود شدن بدن‌تان است
هر چقدر چربی بدن فردی بیشتر باشد، بیشتر در معرض کبودشدگی است. این موضوع نشان می‌دهد که زنان بیشتر از مردان در معرض کبودشدگی هستند.
ژنتیک، علتی برای کبودی‌های بی‌دلیل در بدن
اگر مادر، پدر یا پدربزرگ‌تان، بدن‌شان به راحتی کبود می‌شوند، ممکن است برای شما هم این اتفاق بی‌افتد. استعداد ژنتیکی برای پوست‌های نازک‌تر و رگ‌های خونی شکننده‌تر بسیار رایج است، و کبودی‌ها معمولا در اطراف بازوها، لب یا ران‌ها ظاهر می‌شود.
ممکن است مصرف برخی از داروها باعث کبودشدگی در بدن شود
داروهای رقیق کننده خون مانند: وارفارین، هپارین می‌تواند باعث کبود شدن سریع پوست شود. داروهای رقیق کننده خون و ضد انعقاد در زمان لخته شدن خون را افزایش می‌دهند. به همین دلیل است افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنند، راحت‌تر و شدیدتر از دیگران، بدن‌شان کبود می‌شود.
داروهای ضد درد بدون نسخه مانند: آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هم باعث رقیق شدن خون می‌شوند. این داروها آنزیم خاصی را که برای لخته شدن خون مورد نیاز است، مهار می‌کنند. بیشتر از یک هفته از این داروها مصرف نکنید، مگر زیر نظر پزشک.
هم‌چنین کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد التهابی که معمولا برای آسم، آرتروز، اگزما و COPD تجویز می‌شوند، کبودی یکی از عوارض جانبی مصرف آن‌ها است. کورتیکواستروئید، در بسیاری از داروهای تجویزی، از جمله پاک کننده موضعی، قرص و داروهای استنشاقی موجود است.
استفاده طولانی‌مدت از استروئیدها ممکن است موجب نازک شدن عروق خونی شود، در نتیجه میزان کبودی یک فرد افزایش می‌یابد.
تمرینات ورزشی شدید باعث کبود شدن بدن می‌شود
افرادی که تمرینات ورزشی شدید انجام می‌دهند نیز بیشتر از دیگران در معرض کبودشدگی قرار دارند. این کبودشدگی‌های قابل مشاهده، پارگی‌های کوچکی در رگ‌های خونی عضلات زیر پوست هستند که به خاطر فشار و کشش زیاد، به وجود می‌آیند.
مصرف الکل و کبودی بدن
مصرف الکل نیز نقش مهمی در این شرایط بازی می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد الکل می‌تواند به عنوان رقیق کننده خون عمل کند و سطح ویتامین C را کاهش دهد. ویتامین C برای کمک به پوست و رگ‌های خونی برای تحمل برخی از تاثیرات ضروری است.
الکل یک وازودیلاتور (vasodilator) است یعنی باعث می‌شود رگ‌های خونی به طور موقت شل و گشاد شوند. گشاد شدن رگ‌های خونی باعث افزایش جریان خون در تمام بدن و از جمله نزدیک به سطح پوست می‌شود.
اگر یکی از رگ‌ها آسیب ببیند خون بیشتری از آن به بیرون نشت می‌کند. به عنوان مثال اگر پای شما به گوشه میز برخورد کند. بعد از نوشیدن مشروبات الکلی میزان هوشیاری و تعادل شما کاهش پیدا می‌کند و احتمال هر گونه صدمه دیدن افزایش پیدا می‌کند، بنابراین احتمال اینکه روز بعد با بدنی کبود از خواب بیدار شوید، بیشتر خواهد بود.
برخی بیماری‌های خاص باعث کبودشدگی در بدن می‌شوند
این احتمال وجود دارد که کبود شدن اتفاقی بدن به خاطر مشکلات لخته شدن خون یا بیماری خونی، لوپوس، دیابت نوع 2، بیماری‌های کبدی یا نوعی سرطان باشد.
اگر کبودشدگی زیاد و دردناک است، یا بیشتر از چهار هفته طول کشید و یا با خون‌ریزی غیر عادی در نقاط مختلف بدن مثل بینی، لثه و غیره همراه بود بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
کبودی بدن بر اثر کمبود برخی ویتامین‌ها در بدن
برخی از مکمل‌های غذایی مانند: ویتامین B12، ویتامین C، ویتامین K و اسید فولیک نقش مهمی در کمک به لخته شدن خون بازی می‌کنند. زمانی که به اندازه کافی از این ویتامین‌ها دریافت نکنید، حتی یک ضربه خفیف می‌تواند منجر به بروز یک کبودی بزرگ شود.
کمبود تغذیه در بین افراد جوان سالم که یک رژیم غذایی متنوع دارند، رایج نیست. اما اگر غذاهای ناسالم و تنقلات زیاد می‌خورید و یا میوه و سبزیجات به اندازه کافی مصرف نمی‌کنید، ممکن است به اندازه کافی ویتامین C یا K دریافت نکنید.
دیگر نشانه‌های کمبود ویتامین C عبارتند از:
- خستگی زیاد
- سرعت کم در بهبود زخم‌ها
نشانه‌های کمبود ویتامین K هم عبارتند از:
- خون دماغ
- خون‌ریزی از لثه‌ها
به علاوه اگر گیاهخوار هستید، بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12 خواهید بود، زیرا این ویتامین در پروتئین‌های حیوانی یافت می‌شود.
دیگر نشانه‌های کمبود ویتامین B12 عبارتند از:
- بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در دست یا پا
- ضعف و خستگی
اگر فکر می‌کنید در رژیم غذایی شما کمبودی وجود دارد، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
درمان کبودی بدن
1- ابتدا منطقه مورد نظر را خنک کنید و سپس گرم نگه دارید:
اگرچه بیشتر کبودی‌ها خود به خود بهبود پیدا می‌کنند اما اگر دوست داشتید سریع‌تر از شر این مورد خلاص شوید بهتر است در ابتدا آن را خنک کنید و تکه یخی را بر روی آن بگذارید. این موضوع می‌تواند جریان خون را کندتر کند. سپس از پروتکل استاندارد تبعیت کنید و ناحیه مدنظر را بالا ببرید. بعد از اینکه تورم کاهش پیدا کرد، کمپرس گرم را بر روی آن اعمال کنید تا فرآیند درمان تسریع شود.
2- از مسکن‌ها استفاده کنید:
برای کاهش درد و تورم می‌توانید از داروهایی همچون استامینوفن استفاده کنید. فقط به خاطر داشته باشید که نباید از آسپرین یا ایبوپروفن استفاده نمایید. این داروها رقیق کننده خون هستند و دقیقا برعکس آن کاری که شما می‌خواهید را انجام می‌دهند.
3- از سبزیجات و گیاهان استفاده کنید:
اطمینان حاصل نمایید که بدن‌تان، ویتامین K کافی دریافت می‌کند. می‌توانید این ویتامین را در سبزیجاتی با برگ سبز و سایر سبزیجات همچون بروکلی، کلم بروکسل و کلم پیدا کنید.
درمان‌های موضعی زیادی برای بهبود این شرایط به فروش می‌رسد. تقریبا هیچ کرم موضعی نمی‌تواند به رگ‌های خونی شما برسد و حتی اگر بتواند، قادر نیست خون را سریع‌تر از محل دور سازد. بهتر است هر چه سریع‌تر بر روی منطقه موردنظر یخ بگذارید و سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید و اجازه دهید کار خود را انجام دهد.
منابع:
رامین حسین‌زاده
رامین حسین زاده
ramin hoseyn zadeh
