داشتن یک الگوی منظم برای رفتن به رختخواب و بیدار شدن از خواب، میتواند سلامت متابولیک بدن را حفظ کند. یک مطالعه جدید نشان میدهد که به احتمال زیاد این عادت از توسعه علائم سندرم متابولیک که شامل فشارخون بالا، چاقی و کلسترول است، جلوگیری مینماید.
سندرم متابولیک خوشهای از مشکلات سلامتی است که میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2، سکته مغزی، بیماریهای قلبی و سایر بیماریهای جدی را افزایش دهد. محققان در آخرین تحقیق خود در مورد رابطه بین الگوهای خواب و گسترش علائم خطرناک متابولیک، 3003 نفر از افرادی را که در بازه سنی بین 45 تا 84 سال قرار داشتند مورد بررسی قرار دادند.
محققان دریافتند که هر 1 ساعت تغییر در زمان خواب یا طول خواب، خطر ابتلا به بیماریهای متابولیک را تا 27 درصد افزایش میدهد. این پژوهش توسط موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، که بخشی از موسسه ملی بهداشت است، انجام شده و در مجله جلوگیری از دیابت منتشر گردیده است.
تیانوی هوانگ، یکی از متخصصین این مطالعه، که به عنوان اپیدمیولوژیست بریگام و بیمارستان زنان در بوستون مشغول به کار است، در این خصوص، گفت: این مقاله میتواند ارتباط بین کمخوابی و خطر ابتلا به چاقی، دیابت و سایر اختلالات متابولیکی را نشان دهد.
علاوه بر این، این مطالعه نشان داد که بینظمی در الگوی خواب و طول خواب نیز میتواند یک عامل مشکلساز باشد. هوانگ در ادامه سخنانش افزود: تحقیقات ما نشان دادند که حتی پس از در نظر گرفتن میزان خواب فرد و دیگر عوامل موثر بر شیوه زندگی او، هر یک ساعت تغییر در زمان یا طول خواب شبانه، میزان اثرات متابولیکی نامطلوب را افزایش میدهد.
پنج نشانه خطرناک در سندرم متابولیک وجود دارد. یک فرد میتواند تنها یکی از علائم خطرناک را داشته باشد، اما اگر یکی از علائم وجود داشته باشد، به احتمال زیاد به مرور زمان، این علائم بیشتر خواهند شد. پزشک، سندرم متابولیک را زمانی تشخیص میدهد که علائم، سه یا بیش از سه تا باشند. به طور خلاصه این علائم عبارتند از:
اندازه دور کمر، میزان چاقی مرکزی را نشان میدهد. داشتن چربی بیش از حد در اطراف معده نسبت به داشتن چربی بیش از حد در اطراف ناحیه کمر یا سایر قسمتهای بدن، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی را در حد چشمگیری افزایش خواهد داد.
کلسترول خوب (HDL)، کلسترول را از شریانهای شما دور خواهد کرد. بنابراین اگر مقدار آن در خونتان کم باشد، خطر بیماری قلبی افزایش خواهد یافت.
فشارخون، فشاری است که بر دیواره شریانها وارد شده و نتیجه پمپاژ خون توسط قلب است. اگر این فشار افزایش یابد و در همان مقدار افزایش یافته باقی بماند، میتواند باعث ایجاد پلاک در شریانها شده و آسیبهای زیادی را به قلب فرد وارد کند.
وقتی که قند خون ناشتا به 100 میلیگرم در دسیلیتر میرسد، میتواند نشانهای دال بر ابتلای فرد به دیابت باشد. خطر ابتلا به بیماری قلبی و سایر بیماریهای قلبی و عروقی به طور قابل توجهی با دیابت افزایش خواهد یافت.
محققان دادههای مربوط به مردان و زنانی را که از قومیتهای مختلف در مطالعه تصلب شراین NHLBI شرکت کرده بودند مورد بررسی قرار دادند. در بین سالهای 2010 تا 2013، شرکت کنندگان به مدت 7 روز، مچ بندهای سلامتی را به دست کردند.
این مچ بندها فعالیتهای روزانه و روند خواب این شرکت کنندگان را به مدت یک هفته ثبت نمود. در طی این دوره، از مردان و زنان خواسته شد تا پرسشنامههای مربوط به شیوه زندگی، عادات خواب و دیگر اطلاعات بهداشتی را تکمیل کنند.
طول دوره این تحقیق 6 سال بود و در طی آن محققان هر نوع «اختلالات متابولیکی» را ثبت نمودند. مایکل تروی، مدیر مرکز تحقیقات اختلالات خواب در NHLBI میگوید یکی از نقاط قوت این مطالعه این است که از "معیارهای عینی" و یک نمونه بزرگ و "متنوع" استفاده نمود.
او خاطرنشان میکند که این مطالعه فقط به مرور عجولانه عوامل دخیل نپرداخته بلکه این عوامل را در طول زمان مورد تجزیه و تحلیل آینده نگرانهای قرار داده تا دریابد که آیا الگوهای خواب نامنظم میتوانند به اختلالات متابولیک آتی مرتبط باشند یا خیر.
تجزیه و تحلیل نشان داد افرادی که زمان خواب و ساعتهای خوابشان به شدت متغیر است، به احتمال زیاد به سندرم متابولیک مبتلا خواهند شد. محققان معتقدند که این نتایج نشان میدهند که ارتباط قابل توجهی بین نامنظم بودن خواب و سندرم متابولیک وجود دارد. لذا نتایج این مطالعه نشان میدهد که حفظ یک برنامه منظم خواب قطعا اثرات متابولیک مفیدی بر روی بدن خواهد داشت.