آیا باکتری‌ها می‌توانند در داشتن فشارخون بالا نقش داشته باشند؟
ارتباط باکتری‌های روده با افزایش فشارخون چیست؟
فشارخون بالا امروزه از معضلات سلامتی جامعه به شمار می‌رود، پرفشاری خون عاملی برای بروز دیگر بیماری‌ها است. محققان طی مطالعات به بررسی ارتباط باکتری‌ها و فشارخون پرداخته‌اند. هر هفته مجلاتی منتشر می‌شود که در آن‌ها بررسی می‌کنند که چگونه این جانداران میکروسکوپی ممکن است در سلامت و بیماری نقش داشته باشند؟
به نظر می‌رسد که این رشته (میکروبیوم) یک رشته نسبتاً جدید است اما گستره وسیعی از نقش باکتری‌های روده بر سلامت، در حال بحث و گفت‌وگو است. با این‌حال مشخص می‌شود که باکتری‌های روده می‌توانند راه‌های جدید درمانی برای شرایط مختلف برایمان باز کنند.
نقش باکتری‌ها در ایجاد بیماری
دانشمندان نقش باکتری‌های روده را در بیماری‌هایی چون چاقی، پارکینسون، افسردگی و فشارخون را مورد بررسی قرار داده‌اند اما این مقاله بر نقش آن بر فشارخون تأکید دارد. فشارخون عامل بیماری قلبی عروقی حدود یک‌سوم بزرگ‌سالان مردم ایالات متحده است.
به همین دلیل، حیاتی است که دانشمندان مکانیسم‌های مختلفی را که باعث بیماری فشارخون می‌شود شناسایی کنند. یک مقاله مطالعاتی، تأثیرات پرفشاری خون را بازگو می‌کند. هرساله بیش از ۴۰۰ هزار مرگ در ایالات متحده مربوط به فشارخون است و این تعداد بیشتر از همه آمریکایی‌هایی است که در جنگ جهانی دوم جان خود را از دست داده‌اند.
عوامل ایجاد فشارخون بالا
اگرچه محققان برخی از عوامل ایجاد پرفشاری خون را مشخص کرده‌اند مانند: سیگار کشیدن، چاقی و مصرف بیش‌ازحد الکل، اما به نظر می‌رسد که عوامل بیشتری در ایجاد آن نقش داشته باشند. بیش از ۱۹٪ از بزرگ‌سالان مبتلا به پرفشاری خون در آمریکا به نوع مقاوم آن در برابر داروهای رایج دچار هستند.
برخی از دانشمندان اختلال عملکرد سیستم ایمنی و سیستم عصبی خودمختار را مدنظر دارند. این شاخه از سیستم عصبی فعالیت‌های غیرارادی بدن مانند گوارش، تنظیم هورمون‌ها و فشارخون را کنترل می‌کند.
تحقیقات برای بررسی نقش باکتری در فشارخون
در طی یک مطالعه جدید دانشمندان باکتری‌های روده ۴۱ نفر با سطح فشارخون نرمال، ۹۹ نفر مبتلا به فشارخون بالا و ۵۶ نفر مبتلا به نوع خاصی از فشارخون بالا مورد مطالعه قرار دادند. این نوع فشارخون هنوز در محدوده خطرناک نیست اما احتمال ابتلا به پرفشاری خطرناک در آینده وجود دارد.
آن‌ها در ابتدا دریافتند که در افراد مبتلا به پرفشاری خون، تنوع در باکتری‌های روده کاهش می‌یابد. در مرحله بعد دانشمندان مدفوع شرکت‌کنندگان را به موش‌ها پیوند زدند. موش‌ها حیواناتی هستند که میکروب روده ندارند. موش‌هایی که مدفوع را از افراد مبتلا به فشارخون دریافت کرده بودند فشارخون‌شان افزایش یافت.
در ادامه مدفوع را از موش با فشارخون نرمال به موشی که مبتلا به فشارخون بالا شده بود پیوند زدند و این عمل منجر به کاهش فشارخون در موش مورد آزمایش شد.
در مطالعه دیگر باکتری‌های روده دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. گروه اول زنان مبتلا به چاقی و اضافه وزن و گروه دوم زنان باردار بودند که هر دو گروه در معرض پرفشاری خون بودند. در هر دو گروه نوع خاصی از باکتری به نام (ادوریوباکتر) به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته بود.
افرادی که دارای کمترین میزان ادوریوباکتر بودند بیشترین میزان فشارخون را داشتند. با توجه به عوامل مشاهده شده مشخص نیست که باکتری‌های روده، فشارخون را تحت تأثیر قرار می‌دهند یا فشارخون، باکتری‌های روده را کاهش می‌دهد!
و هم‌چنین مشخص نیست که چگونه باکتری‌ها این تغییرات را انجام می‌دهند.
باکتری روده و فشارخون
بسیاری از عواملی که خطر فشارخون را افزایش می‌دهند مانند الکل و مواد غذایی نمکی از طریق سیستم گوارشی وارد بدن می‌شوند. مواد غذایی همراه با مواد شیمیایی خاصی که باکتری‌ها تولید می‌کنند وارد خون می‌شوند. هم‌چنین دستگاه گوارش میزبان تعدادی از فرآیندهایی است که می‌توانند نقش مهمی در فشارخون بالا داشته باشند مانند:
- تولید هورمون‌ها
- فعالیت‌های مختلف سیستم عصبی
- فعالیت‌های متابولیسمی
به احتمال زیاد اگر باکتری‌ها قدرت ایجاد پرفشاری خون را داشته باشند این فعالیت از طریق تعدادی از مسیرهای به هم پیوسته اعمال می‌شود. در این رابطه محققان چندین نظریه دارند برای مثال برخی از متخصصان به نقش سیستم عصبی خودمختار اشاره می‌کنند.
مطالعات نشان داده است که فشارخون بالا با افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک (شاخه‌ای از سیستم عصبی خودمختار) همراه است. فعالیت بیشتر سیستم سمپاتیک باعث افزایش نفوذپذیری روده می‌شود. اگر دیواره روده بیش‌ازحد نفوذپذیر باشد محتویات روده از بین می‌رود. در این صورت محصولات باکتریایی روده به‌راحتی به خون منتقل می‌شوند.
جالب است که بدانید عوامل دیگر ازجمله دخانیات و تنش‌های محیطی فعالیت سیستم سمپاتیک را تغییر می‌دهد. مطالعه بر روی باکتری‌های روده علم نسبتاً جدیدی است. بنابراین برای گسترش آن کار بیشتری موردنیاز است.
اگرچه برخی از شواهد اکنون از ارتباط بین باکتری‌های روده‌ای و فشارخون بالا پشتیبانی می‌کنند اما این موضوع پیچیده‌ای است و نیاز به تحقیق و بررسی بیشتری دارد. رژیم غذایی ما، داروهایی که مصرف می‌کنیم (به‌ویژه آنتی بیوتیک‌ها)، سایر شرایط سلامتی ما و بسیاری از تغییرهای دیگر می‌تواند بر باکتری‌های روده‌ای تأثیر بگذارند.
این معما در آینده حل خواهد شد و تحقیقات مختلف پیرامون آن در حال انجام هستند.
منابع:
مطالب مرتبط
زهره عزیزی
ترس، تنها دشمن آدمی است
Fear only enemy of man
