فشارخون بالا و توصیه‌های مهم برای مقابله با آن

فشارخون مهم است

فشارخون را مداوم چک کنیم در ایالات متحده از هر سه فرد بالغ یک نفر فشارخون دارد اما بسیاری از افراد به آن پی نمی‌برند. فشارخون بالا بعضی اوقات یک قاتل ساکت اسم برده می‌شود، زیرا معمولا علائم هشداری ندارد و می‌تواند منجر به شرایط تهدیدکننده زندگی مانند حمله قلبی و سکته مغزی شود.

خبر خوب این است که اغلب می‌توان فشارخون بالا یا همان هایپرتنشن را درمان یا از وقوع آن جلوگیری کرد. تشخیص زود و تغییرات سبک زندگی می‌تواند از آسیب جدی فشارخون بالا به سلامتی شما جلوگیری کند. جریان خون نرمال، مواد مغذی و اکسیژن را به تمام قسمت‌های بدن شما حمل می‌کند، شامل اندام‌های مهم مثل مغز، قلب و کلیه.

ضربان قلب شما به حرکت در آوردن خون در شبکه رگ‌های خونی بزرگ و کوچک شما کمک می‌کند. رگ‌های خونی شما به طور مداوم تطابق می‌یابند، آن‌ها باریک و پهن می‌شوند تا اینکه فشارخون و جریان خون را در یک میزان سالم و طبیعی نگه دارند.

این موضوع که فشارخون شما افزایش و کاهش یابد در هر روز نرمال است، فشارخون شما در طول روز بر اثر ورزش، غذاهایی که شما مصرف می‌کنید، استرس و فاکتورهای دیگر تاثیر می‌پذیرد.

زمانی که مشکلاتی برای شما ایجاد می‌شود و فشارخون‌تان به مدت طولانی بالا می‌رود این اتفاق  می‌تواند منجر به افزایش کار قلب شما و کاهش قدرت آن شود. نیروی زیاد خون می‌تواند منجر به آسیب، تضعیف، خشک یا باریک شدن عروق خونی شما بشود که با گذر زمان فشارخون بالا می‌تواند منجر به آسیب چندین عضو مهم شامل قلب، مغز، چشم‌ها و کلیه شود.فشارخون بالا ریسک فاکتوری است که می‌تواند منجر به مرگ و ناتوانی در سراسر دنیا شود. دکتر پائول ولتون یک متخصص کلیه و فشارخون در دانشگاه تولن می‌گوید: "فشارخون بالا می‌تواند ریسک حمله قلبی، نارسابی قلبی، سکته مغزی یا بیماری کلیوی را افزایش دهد.

هر فردی، حتی کودکان می‌توانند به فشارخون بالا مبتلا شوند، اما ریسک ابتلا به فشارخون با افزایش سن افزایش می‌یابد. ولتون می‌گوید : دو سوم افرادی که در دهه ششم زندگی‌شان هستند، متاثر از فشارخون هستند. هم‌چنین اضافه وزن یا داشتن تاریخچه خانوادگی، ابتلای شما به فشارخون بالا را افزایش می‌دهد.

آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بسیار در معرض ابتلا به فشارخون بالا هستند. در مقایسه بالغین سفید پوست اسپانیایی، آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بسیار در معرض ابتلا به فشارخون بالا در سنین جوانی و به طور میانگین فشارخون بالایی دارند، چون فشارخون معمولا هیچ علائمی ندارد.

تشخیص فشارخون بالا چگونه است؟

تنها راه اطمینان از اینکه شما مبتلا به فشارخون هستید، انجام آزمایش فشارخون است. این روش ساده و بی‌درد شامل گذاشتن یک کاف خالی بر دور بازو برای فشار آوردن به رگ‌ها است. کادر سلامت  ممکن است از گوشی‌های پزشکی جهت گوش دادن به نبض شما هنگامی که هوا از کاف آزاد می‌شود استفاده کنند. یا ممکن است یک دستگاه دیجیتال این کار را برای شما انجام دهد.

فشارخون شامل دو بخش است:

1- بخش اول:

فشارخون عروق شما را  در زمانی که قلب می‌تپد نشان می‌دهد  (فشار سیستولیک)

2- بخش دوم:

فشاری است که قلب شما در حال استراحت بوده و از خون پر می‌شود (فشار دیاستویک)

متخصصان بر این باورند که فشار نرمال از 80 / 120 و حتی پایین‌تر است، فشارخون سیستولیک 120 یا کمتر و فشار دیاستویک 80 یا کمتر.

در فشارخون بالا به صورت میانگین، داشتن فشارخون بالای  90 /140 تعریف می‌شود. لاوریسن فاین کسی که تحقیقاتی در زمینه درمان و جلوگیری از فشارخون انجام داده می‌گوید اگر فشارخون شما بین محدوده فشار نرمال و فشارخون بالا قرار بگیرد، گاها پری هایپرتنشن گفته می‌شود. افراد دارای هایپرتنشن بیشتر در معرض ابتلا به فشارخون بالا هستند. راه مبارزه با فشارخون بالا این است که با رژیم غذایی، کاهش وزن و فعالیت فیزیکی داشته باشیم.

ولتون می‌گوید: اگر تشخیص داده شده است که شما مبتلا به فشارخون بالا هستید، ما می‌توانیم آن را به صورت موثر درمان کنیم. پزشک شما یک برنامه درمانی خواهد نوشت احتمالا به شما پند و نصیحت خواهد کرد که تغییرات سالم در سبک زندگی خود ایجاد کنید. شاید هم درمان داروئی داشته باشید. هدف از درمان، کاهش فشارخون به اندازه‌ای که مانع از مشکلات جدی شود.

‌در صورت فشارخون بالا تا چقدر باید آن را کاهش داد؟

پاسخ این سوال، به فاکتورهای زیادی بستگی دارد. اینکه بر روی اهداف درمان با پزشک‌تان همکاری کنید، مهم است. بسیاری از توصیه‌های اخیر فشار سیستولیک کمتر از 140 را مورد هدف قرار داده‌اند. این توصیه‌های پزشکی گاها با گزارش تحقیقات جدید تطابق  می‌یابند در یک مطالعه اخیر به این نتیجه رسیده است که شاید کاهش بیشتر فشارخون 120 یا کمتر به جای حداقل 140 در بعضی از افراد سودی داشته باشد.

در این مطالعه، بالغینی که در سنین 50 و بالاتر، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی در آن‌ها افزایش یافته، هم‌چنین دیابت نداشته‌اند را در نظر گرفته و هدف کاهش فشارخون به 120 در نصف افراد و کاهش فشارخون به 140 در مابقی افراد بود.

مطالعه خیلی زود متوقف شد. بعد از 3سال، وقتی که فواید واضح در گروه با فشارخون پایین‌تر مشاهده شد. فاین می‌گوید زمانی که هدف درمان رساندن فشارخون به زیر 120 بود، ریسک عوارض قلبی عروقی مثل حمله قلبی یا سکته مغزی 25درصد کاهش یافت و ریسک مرگ به هر دلیلی 27درصد کاهش یافت.

این گروه با هدف فشارخون پایین‌تر اگر چه به درمان دارویی فشارخون مضاعفی نیاز داشتند: دوره‌ی بستری بیشتری نیز برای عوارض جانبی شامل فشارخون پایین، غش و احتمال آسیب کلیوی داشتند. 

نتایج تا به امروز نشان می‌دهد که برای افراد سالمند با فشارخون بالا و ریسک بیماری قلبی عروقی شاید بهتر باشد که فشارخون بیشتر کاهش داده شود. اما احتمالا عوارض نیز داشته باشد و برای هر بیماری متفاوت است. ولتون می‌گوید محققان مدارک را ایجاد می‌کنند، بنابراین ارائه‌دهندگان خدمات مراکز بهداشتی می‌توانند با بیماران خود درباره اهداف فشارخون صحبت کنند. 

مطالعات انجام شده با بودجه NIH به وضوح نشان داده است که تغییرات سالم سبک زندگی می‌تواند فشارخون شما را بهبود بخشد ایجاد تغییرات کوچک نیز می‌تواند در طول زمان کمک کننده باشد. کثیرن مک موری یک متخصص علوم غذایی در NIH می‌گوید که از لحاظ رژیم غذایی، بهترین توصیه ما دنبال کردن برنامه غذایی DASH است. DASH به مفهوم فرآیندهای تغذیه‌ای جهت متوقف کردن فشارخون بالا است. مک موری می‌گوید که منظور رژیمی نیست که به مدت کوتاهی دنبال شود اما رژیمی که جزئی از یک سبک زندگی سالم و لذت بخش برای زندگی است. 

برنامه غذایی DASH مستلزم هیچ غذای خاصی نیست در عوض اهداف غذایی هفتگی و روزانه مهیا می‌کند. بخش اعظم آن شامل سبزیجات، میوه، حبوبات و لبنیات کم چرب اما دارای چربی اشباع شده، شکر و افزودنی کم باشد. مک موری می‌گوید که DASH حتی برای افرادی که فشارخون نرمال دارند یا کسانی که پری هیپرتنشن (پیش فشارخون) دارند نیز مفید است. هم‌چنین می‌تواند مانع پیشرفت فشارخون به سمت سطوح بالاتر شود. 

توصیه‌های مهم برای داشتن یک فشارخون سالم

1- داشتن وزنی نرمال:

در صورت تمایل به کاهش وزن پزشک خود را در جریان بگذارید. مطالعات نشان داده‌اند تنها ۵ تا ۱۰ درصد کاستن از وزن اضافی، برای کاهش چشمگیر ریسک دیابت، ناهنجاری‌های کلسترولی، فشارخون، بیماری‌های قلبی و غیره کافی است.

آنهایی هم که بیشتر اضافه وزن‌شان در ناحیه شکم بوده، بیشترین افزایش را در فشارخون داشتند.

2- از لحاظ فیزیکی فعال باشید:

به مدت حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت در اکثر روزهای هفته داشته باشید.

3- از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید:

یک رژیم غذایی انتخاب کنید که غنی از سبزیجات، میوه، حبوبات و لبنیات کم چرب که چربی اشباع شده و شکر که افزودنی کمی داشته باشد.

4- مصرف نمک و سدیم را قطع کنید:

بسیاری از افراد بیشتر از آنچه نیاز دارند سدیم مصرف می‌کنند. بیشتر سدیم از غذاهای فرآوری شده به دست می‌آیند. نمک و سدیم کمتر و همچنین فیبر بیشتر مصرف کنید.

5- مصرف الکل را قطع کنید:

هر چه سریع‌تر به مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی خاتمه دهید.

6- سیگار نکشید:

سیگار ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات سلامتی را افزایش می‌دهد.

7- شب به اندازه کافی بخوابید:

اگر در شب خروپف یا اگر به طور مختصری احساس قطع شدگی تنفس کردید در زمان خواب (یک علامت احتمالی آپنه خواب)به پزشک‌تان اطلاع دهید. درمان آپنه خواب و داشتن خواب شبانه خوب می‌تواند سبب کاهش فشارخون شود.

8- داروهای تجویز شده را مرتب و به موقع استفاده کنید:

اگر نیاز به دارو جهت کاهش فشارخون دارید نیز باید تغییراتی که گفته شده در سبک زندگی‌تان ایجاد کنید.

9- ورزش کنید:

حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش با شدت متوسط انجام دهید. این یعنی ۳۰ دقیقه ورزش، ۵ بار در هفته.

منابع:

1. https://newsinhealth.nih.gov/2016/01/blood-pressure-matters