12 نشانه اوتیسم که والدین باید آن‌ها را جدی بگیرند

مداخلات هر چه زودتر متخصصین بهداشت، می‌تواند در بهبودی وضعیت کودک کمک کننده باشد. اولین سال‌های زندگی یک کودک زمان بسیار شگرفی برای پیشرفت و گسترش شناخت‌های فیزیکی، اجتماعی و ارتباطی می‌باشد. در حالیکه سال‌های اولیه زندگی برای والدین لذت‌بخش است، مهم است که پدران و مادران علائم اولیه یا نشانه‌های مشکلات گسترده از جمله طیف اختلالات اوتیسم و خوشه‌ای از اختلالاتی که بر رشد مغز تاثیر می‌گذارند و می‌توانند منجر به مشکلاتی در تفکر، برقراری ارتباط و اجتماعی شدن را در پی دارند، زیر نظر داشته باشند.

علائم اوتیسم چیست؟

علائم اولیه هشدار دهنده اوتیسم معمولا قبل از اینکه کودک سه ساله شود، ظاهر می‌شوند. علائم ممکن است در بعضی از کودکان در اوایل 12 یا 18 ماهگی شروع شود، در حالی که دیگر کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است تا درجه دوم یا سوم تشخیص داده نشوند. علائم در طول زمان رخ می‌دهند و نمی‌توان گفت می‌توان آن‌ها را در یک ویزیت پزشکی تشخیص داد. به همین دلیل است که باید پدر و مادر رفتار کودک را به دقت زیر نظر گرفته و به پزشک ارجاع دهند.

تشخیص علائم از طرف والدین بسیار حیاتی است چرا که مداخلات هرچه سریع‌تر یک متخصص می‌تواند، در بهبود روند کودک کمک کننده باشد. والدین باید منتظر تشخیص دقیق یک پزشک باقی بمانند و نمی‌توانند بدون تشخیص وارد فاز درمانی گردند.

بنابراین می‌توان در اینجا مشخصه‌های مهم اوتیسم را در 12 دسته طبقه‌بندی نمود. فقط به خاطر داشته باشید که تشخیص اوتیسم پیچیده است. برای یک تشخیص درست نیاز به وجود چندین علامت در کنار هم وجود دارد و نمی‌توان به یک مورد بسنده کرد.

هم‌چنین علائم مختلف در سنین مختلفی بروز می‌یابند. ممکن است یک نشانه هشدار دهنده برای اوتیسم در سن 3 سالگی بعنوان یک رفتار عادی در سنین 1 یا 2 سالگی باشد. در صورت بروز هر یک از این علائم و یا چند مورد از آن‌ها و یا حتی موارد خاص به غیر از موارد بیان شده حتما به پزشک اطلاع دهید.

1. ارتباط چشمی ضعیف

یکی از مشخصه‌های اصلی اوتیسم ارتباط چشمی ضعیف است. كودكان کم سن و سال دوست دارند بروی چیزهای عجیب و یا افرادی که دوست‌شان دارند چشمان خود را قفل کنند. اما یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است از ارتباط چشمی خودداری کند و هرگز به طور مستقیم به والدین خود نگاه نکند یا این کار را به طور نامتناسب یا کوتاه مدت انجام دهد. بعضی از کودکانی که به شدت تحت تاثیر این حالت هستند ممکن است هیچ ارتباط چشمی نداشته باشند. البته ممکن است کودکان فقط خجالتی باشند. فقدان تماس چشمی همیشه نشان دهنده اوتیسم نیست.

2. تکان دادن دست‌ها و رفتارهای تکراری

حرکات یا رفتار تکراری اغلب بالا و پایین پریدن یا چرخاندن دست‌ها، تکان دادن انگشتان و یا چرخش به جلو و عقب بعنوان زنگ هشدار است. به ویژه اگر کودک این حرکات تکراری یا مشابه آن را زمانی که کار می‌کند یا هیجان زده می‌شود انجام می‌دهد. این‌ها مواردی هستند که باید به آن دقت کنید.

3. من من کردن یا تکرار عبارت‌ها

اگرچه بسیاری از کودکان حرف‌های خود را تکرار می‌کنند، ولی کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است همان کلمه دوباره و دوباره با همان روش مشابه تکرار کرده و تقریبا مانند آواز یا یک آهنگ آن را می‌خوانند. این حالت به عنوان زبان اسکریپتی شناخته می‌شود. کارشناسان بالینی می‌گویند که تکرار یک عبارت یا حرف زدن با ریتم‌های عجیب و غریب یا صدای آوازخوانی نیز جزو نشانه‌های هشدار دهنده می‌باشد.

4. حساسیت به نور شدید یا بیزاری از آن

اوتیسم می‌تواند حواس کودک را تحت تاثیر قرار دهد. کودک ممکن است از مالش سطوح صاف یا نرم یا بوییدن هر چیزی لذت ببرد. اما کودک اوتیسمی ممکن است دوست نداشته باشد چیزی را لمس و یا بو کند. شنیدن هر صدایی ممکن است برای او سخت باشد مثلا صدای جاروبرقی و یا صدای سیفون دستشویی ممکن است برای او آزاردهنده باشد. آن‌ها ممکن است دستان خود را بر روی گوش‌های خود نگه دارند. حتی این احتمال وجود دارد که کودک مبتلا به اوتیسم به نور زیاد حساس باشد.

5. بازرسی اسباب بازی‌ها به جای بازی کردن با آن‌ها

اکثر کودکان کم سن و سال قبل از بازی با اسباب بازی، اسباب بازی را بررسی می‌کنند. اما کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است از مرحله بررسی به راحتی عبور نکند. بنابراین در حالی که یک کودک سالم خودرویی را در امتداد کف زمین حرکت داده یا آن را در هوا پرواز می‌دهد، یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است همچنان به چرخش تایرهای خودرو و یا بررسی پایین هواپیما ادامه دهد. آن‌ها به بررسی جزئی نسبت به کلی علاقه‌مند هستند.

اگر کودک دیگری تلاش کند با او ارتباط برقرار کند یا با او بازی کند، کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است نداند که چه واکنشی باید از خود نشان دهد.

6. به تنهایی بازی کردن

برخی از بچه‌ها فقط خجالتی هستند. اما بازی انفرادی می‌تواند شاخصی برای اوتیسم باشد. یک کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است نداند که چگونه باید با بچه‌های دیگر برخورد کند و یا به انجام فعالیت‌های خود علاقه‌مند باشد. این نوع رفتار در سنین کودکی غیرمعمول نیست، اما اگر هنوز هم اتفاق می‌افتند مانند 7 سالگی، بعنوان یک نشانه هشداردهنده قوی محسوب می‌شوند.

7. عدم علاقه برای وانمود به بازی کردن

کودکان مبتلا به اوتیسم، ممکن است فاقد مهارت‌های تظاهر کنندگی باشند. این بچه‌ها از اشیا برای وانمود به بازی کردن استفاده نمی‌کنند. و اشیاء را به معنای واقعی خود به کار می‌گیرند. غذا دادن به عروسک و یا خواباندن او از این قاعده مستثنی نیست. اگر این نوع وانمود به بازی کردن تا 18 ماهگی در او آغاز نگردد، نشانه هشدار دهنده دیگری است.

8. وسواس فکری بر روی علایق

برای کودکان بزرگ‌تر با اشکال بالایی از اوتیسم، ممکن است بر روی یک موضوع خاص مانند چیزهایی مانند آب و هوا و یا یک تیم بیسبال حساسیت فکری وجود داشته باشد. همه آن‌ها مواردی هستند که او می‌خواهد در مورد آن‌ها صحبت کند و یا انجام دهد.

9. عدم واکنش به نام

تا سن 12 ماهگی، اکثر کودکان به دنبال اشخاصی که آن‌ها را صدا می‌زنند می‌روند و یا به صدا زدنشان پاسخ نشان می‌دهند. اگر کودک اینگونه نباشد، ممکن است نشانگر اوتیسم باشد. به نظر می‌رسد این کودکان ممکن است صدای والدین و یا دیگران را نشنوند یا ممکن است خود را به نشنیدن بزنند و یا دستور و خواهش‌های ساده را دنبال می‌کنند.

10. رفتار استراتژیک

کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است به برخی عادت‌ها، منافع یا رفتارهای خود غلبه کند. به عنوان مثال، او همیشه می‌تواند یک اسباب بازی را نگه دارد و اشیاء دیگر را رد کند، حتی زمانی که می‌خواهد با اسباب بازی‌های دیگری بازی کند. یا او ممکن است زمان زیادی را صرف تمیز کردن ماشین‌ها یا مرتب کردن اشیاء با نظم خاصی کند.

11. از دست دادن زبان یا مهارت‌های اجتماعی

کودکانی که مبتلا به اوتیسم هستند، تمایلی به سخن گفتن یا وراجی ندارند، حتی اگر کلمات را بصورت تکراری بیان کنند. به عنوان مثال، کودکانی که از من من کردن یا ایجاد کلمات بدون صدای واضح استفاده می‌کنند، ممکن است با افزایش سن این کار را انجام ندهند. کودکان مبتلا به اوتیسم هم‌چنین ممکن است از رفتارهای اجتماعی کناره‌گیری کنند، حتی اگر به ظاهر بتوانند با دوستانشان بازی کنند و یا با آن‌ها ارتباط برقرار کنند.

12. عدم پاسخ به نقاط

بچه‌ها معمولا از 14 ماهگی شروع به نشان دادن نقاط به والدین خود می‌کنند. اگر یک کودک موارد جالب مربوط به هواپیما یا سگ یا هر چیز دیگری را بیان نکند، می‌تواند یک علامت هشدار باشد. و یا بصورت دیگر اگر کودک به چیزهایی که پدر و مادرش اشاره می‌کنند، نگاه نکند. ناتوانی در واکنش به اجسام متحرک و یا پاسخ به آن‌ها، علامت هشدار دهنده دیگری است.

منابع:

1. https://www.verywellhealth.com/red-flags-that-dont-indicate-autism-259898
2. https://www.chop.edu/news/12-autism-symptoms-bring-your-pediatrician