آژیتاسیون، سراسیمگی یا بیقراری روانی-حرکتی، یک اختلال روانی میباشد که فرد احساس اضطراب شدیدی دارد و باعث میشود بیاختیار حرکاتی انجام دهد. در واقع میتوان گفت آژیتاسیون بیان فیزیکی اضطراب و تنش روانی است. افراد مبتلا به آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی، حرکاتی انجام میدهند که هیچ هدفی به دنبال ندارد. برای مثال در اتاق قدم میزنند، با انگشتانشان ضرب میگیرند، یا تند تند صحبت میکنند.
آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی اغلب در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی دیده میشود، با این حال با دیگر بیماریهایی که روی سلامت روانی یا عملکرد عصب شناختی اثر میگذارند نیز ارتباط دارد. از جمله اختلالات روانی دیگری که آژیتاسیون میتواند در آنها بروز کند میتوان به اختلال استرس پس از سانحه و افسردگی اشاره کرد.
آنچه که باید در مورد اختلال دوقطبی بدانید
افراد مبتلا به آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی روانی، نمیتوانند بیحرکت یا آرام بمانند. آنها از حرکات بدنیشان برای آزاد کردن تنش و اضطراب استفاده میکنند. اگر به آژیتاسیون مبتلا باشید احتمالا اغلب بیقرارید، سریع حرکت میکنید یا حرکاتی انجام میدهید که بیاختیار و بیهدف هستند. شایعترین نشانههای آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی عبارتند از:
افرادی که به آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی روانی مبتلا هستند مجموعهای از رفتارها را از خود نشان میدهند، از جمله:
در حالت شدید، آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی روانی میتواند منجر به آسیب به خود شود، به این صورت که افراد پوست کنار لب، ناخنها، یا دیگر بخشهای بدن را آنقدر میجوند یا میکَنند که شروع به خونریزی میکند.
آژیتاسیون، اغلب در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی دیده میشود. آژیتاسیون در افرادی که به مشکلات زیر مبتلا هستند نیز دیده میشود:
پژوهشگران همچنین رابطهای میان آکاتیزیا یا بیقراری حرکتی و آژیتاسیون یا بیقراری روانی-حرکتی در افراد مبتلا به آسیب تروماتیک مغزی (TBI) یافتهاند. آکاتیزیا یا بیقراری حرکتی اختلالی حرکتی است که مشخصه اصلی آن بیقراری است.
آژیتاسیون یکی از علائم شایع اختلال دو قطبی است. افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، سه اپیزود متفاوت را تجربه میکنند:
آژیتاسیون اغلب در اپیزود شیدایی رخ میدهد اما ممکن است در اپیزودهای افسردگی و ترکیبی نیز مشاهده شوند. علائم آژیتاسیون نیز بر اساس اپیزودی که در آن رخ میدهد متفاوت است.
به محض این که متوجه نخستین علائم بیقراری روانی-حرکتی شُدید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک در ابتدا مشخص خواهد کرد که علائم شما ناشی از اختلال دو قطبی یا اختلال روانی دیگری است یا خیر و سپس درباره بهترین برنامه درمانی برای مدیریت علائم تصمیم خواهد گرفت.
اگر در علائم آژیتاسیون شما، تغییری ایجاد شده باید به پزشک مراجعه کنید. تغییر در علائم آژیتاسیون میتواند نشان دهنده تغییر یا پیشرفت علت زمینهای این مشکل باشد.
پزشک از شما سوالاتی پرسیده و سابقه پزشکی شما را بررسی خواهد کرد. سپس ممکن است معاینه فیزیکی یا چند آزمایش انجام دهد. نتایج آزمایشات برای رد دیگر علل آژیتاسیون مورد استفاده قرار میگیرند. زمانی که تشخیص قطعی داده شد، پزشک روی یک برنامه درمانی برای شما کار خواهد کرد.
درمان آژیتاسیون به علت زمینهای آن بستگی دارد. برای مثال در صورتی که پزشک تشخیص دهد علت آژیتاسیون شما داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطرابی است که مصرف میکنید، ممکن است آنها را عوض کند. یا در صورتی که آژیتاسیون شما با اپیزودهای شیدایی یا افسردگی مرتبط باشد، پزشک میتواند برای شما داروهای تثبیت کننده خلق یا ضد روان پریشی تجویز کند.
یکی دیگر از روشهای کنترل آژیتاسیون، استفاده از تکنیکهای ریلکسیشن است که برای افراد مبتلا به اضطراب فواید زیادی دارد. برای این منظور توصیه میکنیم:
علائم آژیتاسیون میتوانند آزاردهنده باشند اما در مجموع این مشکل را میتوان با درمان مناسب، مدیریت کرد. درمان آژیتاسیون میتواند به فرد در مدیریت دیگر جنبههای سلامت روانی کمک کند. بهترین روش برای کاهش اثرات این مشکل و بیماریهای مرتبط با آن بر زندگی فرد، آغاز سریع درمان است.