همه چیز در مورد میخچه، پینه و تفاوت‌های ما بین آن‌ها

علل به وجود آمدن میخچه و پینه‌ها در پا چیست؟

میخچه و پینه‌ها نواحی سخت و دردناکی از پوست هستند که اغلب در پاسخ به فشار یا اصطکاک روی پاها ایجاد می‌شوند. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که پوست سعی در محافظت از لایه زیرین خود در برابر آسیب، فشار و یا مالش دارد. این حالت خطرناک نیست ولی می‌تواند تحریک کننده باشد.

این حالت‌ها بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که از کفش‌های مناسب استفاده نکرده و یا از تعریق بیش از حد پا در رنج هستند. البته در میان افرادی که ساعات طولانی از روز را در حال ایستادن هستند بروز میخچه و پینه رایج‌تر است. مردان نسبت به زنان بیشتر به میخچه و پینه‌ها دچار می‌شوند.

بدون کمک پزشک هم می‌توانید از یک داروی موضعی بدون نسخه برای درمان آن‌ها استفاده کنید. حالت‌های دردناک در این دو مورد ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند. تغییر سبک زندگی و جنس پوشش می‌تواند به جلوگیری از ابتلای به آن‌ها کمک کند.

پینه پا چیست ؟

پینه‌ها بخشی از پوست هستند که به دلیل اصطکاک، فشار یا سوزش، سفت و ضخیم شده است. آن‌ها اغلب روی پاها اتفاق می‌افتند، اما می‌توانند روی دست‌ها، آرنج‌ها یا زانوها اتفاق بیفتند. پینه کف پا به رنگ زرد کم‌رنگ یا متمایل به آن می‌باشند. در لمس کردن شبیه به توده احساس می‌شوند. اما به دلیل ضخامت پوست ممکن است حساسیت کمتری به لمس نسبت به سایر مناطق داشته باشند.

پینه پا معمولا بزرگ‌تر و پهن‌تر هستند و حاشیه‌های آن‌ها کمتر تعریف شده است. پینه‌ها معمولا در جایی ظاهر می‌شوند که پوست مرتبا با شی سخت مانند استخوان، کفش یا زمین در تماس بوده و ساییده شود. آن‌ها معمولاً در ناحیه استخوانی دقیقاً در زیر انگشتان پا شکل می‌گیرند، مناطقی از پوست که هنگام راه رفتن، وزن فرد را به خود اختصاص می‌دهد.

میخچه پا چیست ؟

میخچه نوعی پینه است که از پوست مرده تشکیل یافته است. آن‌ها معمولاً روی سطوح پوستی صاف و بدون مو بخصوص در قسمت بالای یا انگشتان پا شکل می‌گیرند. آن‌ها معمولاً كوچك و دایره‌ای شکل و دارای مركزی واضح و مشخص هستند كه می‌تواند نرم باشد.

میخچه سخت کمی کوچک هستند و در مناطقی از پوست سفت و سخت، جایی که پوست ضخیم شده یا در جایی که پینه وجود دارد و یا در نواحی استخوانی پا به وجود می‌آید. میخچه نرم متمایل به رنگ سفید است و بافت پلاستیک مانندی دارد. آن‌ها بیشتر در بین انگشتان پا و در مناطقی از پوست مرطوب و عرق به وجود می‌آیند.

میخچه‌ها و پینه‌ها به طور معمول مضرر نیستند اما بعضی اوقات ممکن است منجر به عفونت یا زخم‌های پوستی بخصوص در بین مبتلایان به دیابت و کسانی که گردش خون ضعیف در پا دارند، گردند.

تفاوت بین میخچه و پینه

گاهی اوقات افراد به اشتباه این دو اصطلاح را به جای یکدیگر به کار می‌برند ولی بهتر است بدایند که این دو حالت از یکدیگر متفاوت می‌باشند. چند واقعیت در مورد این دو مورد وجود دارد که عبارتند از:

1. میخچه‌ها دارای یک مرکز مشخص و اغلب سخت است که ممکن است توسط پوست ملتهب، احاطه شده باشد.
2. هنگام فشار دادن، میخچه‌ها دردناک هستند ولی پینه‌ها معمولا دردی ندارند.
3. پینه‌ها معمولا بزرگ‌تر از میخچه‌ها بوده و از نظر شکل متفاوت هستند، در حالی که میخچه‌ها کوچک‌تر و گرد بوده و حد فاصل آن‌ها به خوبی تعریف شده است.
4. پینه‌ها به طور معمول در کف پا، به خصوص در زیر پاشنه پا، در کف دست‌ها و هم‌چنین روی زانوها رشد می‌کنند. میخچه اغلب در قسمت‌های پوستی با میزان تحمل کمتر وزن رخ می‌دهند.

نشانه‌ها و علائم

میخچه‌ها و پینه‌ها باعث می‌شوند که فرد احساس کند که در حال راه رفتن روی سنگ است. علائم و نشانه‌های زیر ممکن است نشانه وجود آن‌ها باشد:

• برجستگی بلند و سخت شده
• ناحیه‌ای ضخیم و زبر بر روی پوست
• درد یا حساسیت به زیر پوست
• پوستی که به حالت پوسته پوسته و خشک یا به حالت موم مانند باشد.

اگر این دو شکل پوستی با التهاب و درد همراه باشند، بیماران باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی جدی‌تری باشند. بیمارانی که گردش خون ضعیفی داشته، یا از مشکلات شکنندگی پوست یا مشکلات عصبی و بی‌حسی در پا در رنج هستند بهتر است قبل از شروع درمان خانگی برای رفع میخچه پا، با پزشکان خود این مورد را در میان بگذارند.

افراد مبتلا به دیابت، نوروپاتی محیطی و بیماری شریانی محیطی باید بسیار مراقب باشند.

نحوه از بین بردن میخچه و پینه

پزشکان متخصص در حوزه بیماری‌های پا، ممکن است مقداری از پوسته ضخیم را با دستگاه مخصوص حذف نموده و از فشار بر روی بافت‌هایی که در زیر آن قرار دارد، بکاهند. افراد نباید به طور مستقیم این دو را برش بزنند چرا که این امر می‌تواند هم دردناک بوده و خطر عفونت بالایی را با خود به همراه داشته باشد.

علل و عوامل خطر مرتبط با میخچه‌ها و پینه‌ها

عوامل خطر زیر با شیوع بیشتر این دو حالت پوستی همراه است:

• هر چیزی که باعث فشار یا اصطکاک روی پوست شود.
• کفش‌هایی که خیلی تنگ یا پاشنه بلند هستند، باعث فشار می‌شوند.
• کفش‌هایی که خیلی بزرگ و شل هستند، باعث اصطکاک می‌شوند.
• درزهایی از کفش که بد نصب شده باشند و می‌توانند باعث مالش بر روی پوست گردند.
• جوراب‌هایی که به اندازه کافی مناسب نیستند.
• پوشیدن کفش بدون جوراب
• سعی کنید با فواصل منظم، برهنه راه بروید چرا که این حالت می‌تواند باعث ضخیم شدن پوست برای محافظت از آن گردد.
• اقدامات منظم مانند راه رفتن و دویدن
• در سنین بالاتر، چون بافت چربی کمتری در پوست وجود دارد و این به معنی کمبود لایه های محافظتی و افزایش خطر ابتلا به مشکلات پوستی از جمله در پاشنه پا
• پینه‌ها اغلب در پاها ایجاد می‌شوند اما اصطحکاک و فشار می‌تواند باعث ایجاد آن‌ها حتی در دست‌ها گردد.
• افرادی که مرتبا و بدون استفاده از دستکش از چرخ دستی‌ها استفاده می‌کنند احتمال ایجاد شدن پینه‌ها در دست‌های آن‌ها بیشتر است. زانو زدن مکرر بر روی زانو یا آرنج در حالت استراحت روی میز می‌تواند باعث ایجاد پینه‌ها در محل زانو و آرنج ها گردد.
• انحراف شست پا، انگشت چکشی و سایر مشکلات و ناهنجاری‌های پا خطر ابتلا به این دو مشکل پوستی را افزایش می‌دهند. انحراف شست پا و انگشت چکشی دو برجستگی غیرطبیعی و استخوانی است که بر روی مفصل پنجه انگشت بزرگ پا ایجاد می‌شود.

درمان خانگی میخچه و پینه

بسیاری از افراد به کمک درمان خانگی پینه پا و میخچه می‌توانند به راحتی آن‌ها را در منزل درمان کنند. برخی نکات استفاده از این موارد شامل:

• محل میخچه و پینه را به مدت 5 الی 10 دقیقه در آب گرم قرار دهید. سپس به کمک یک جسم سخت مانند سنگ پا رویه آن‌ها را کمی بخراشید و صاف نمایید. حرکات دایره‌ای یا جانبی به از بین بردن پوست مرده کمک می‌کنند.
• از مرطوب کننده‌های پا به صورت روزانه استفاده کنید. محصولاتی که حاوی اسید سالیسیلیک، اوره و یا لاکتات آمونیوم هستند، به نرم شدن پوست خشک کمک می‌کنند تا آن را برای پر شدن با لایه‌های بعدی پوست آماده کنند.
• اگر انجام برخی از فعالیت‌های تکراری باعث بروز مجدد این مشکلات پوستی می‌گردند بهتر است از انجام این فعالیت‌ها خودداری گردد.
• کفش و جوراب‌هایی که با اندازه متناسب باشند، پدهای محافظتی و کفی‌های طبی و سایر اقدامات محافظتی می‌توانند به جلوگیری از بروز این حالت‌ها کمک نمایند.
• از قالب‌های فوم یا سیلیکون مابین انگشتان پا برای کاهش فشار وارده بر روی پوست در محل میخچه‌ها استفاده نمایید. ارتز و پروتزها کفش و قالب‌های ساخته شده از جنس سفارشی هستند که ممکن است به افرادی که دچار ناهنجاری پا هستند کمک می‌کند.

اسید سالیسیلیک چیست؟

درمان استاندارد برای این دو مشکل پوستی، اسید سالیسیلیک است که در درمان زگیل نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده نوعی کراتولیتیک است بدین معنی که پروتئین یا کراتین تشکیل یافته در پوست مرده اطراف میخچه‌ها را حل می‌کند.

این ماده در کرم و پدها به کار رفته و می‌توان از قطره چکان یا اپلیکاتور برای اعمال آن بر روی پوست استفاده نمود. قسمت بالای پوست سفید شده و بافت مرده آن قابل برش یا حذف شدن خواهند بود. هنگامی که میخچه‌ها و پینه‌ها از بین رفتند فرد می‌تواند هر هفته منطقه مورد نظر را کمی با سنگ پا مورد سایش قرار دهد. سخت شدن پوست نشانه‌ای از برگشت دوباره خواهد بود.

اسید سالیسیلیک در دوزهای مختلفی وجود دارند دوزهای قوی‌تر مسلما سریع العمل‌تر بوده، اما برای تهیه آن‌ها نیاز به نسخه پزشک وجود خواهد داشت. اگر چه این ماده می‌تواند برای درمان این مشکلات پوستی موثر واقع شود اما باید به این نکته توجه کرد می‌توانند با التهابات پوستی سایر مناطق همراه گردند، بنابراین نباید از آن‌ها بر روی زخم‌های سر باز و یا نواحی سالم اطراف پوست استفاده نمود.

هشدار

در هنگام استفاده از روش‌های درمان میخچه در منزل، بهتر است به یک سری نکات توجه نمایید از جمله:

• بهتر است که لایه پوستی زیادی از روی آن‌ها برداشته نشود چرا که می‌تواند با درد و عفونت همراه شود.
• افراد مسن و مبتلایان به دیابت نباید از روش‌های خانگی برای درمان مشکلات پوستی خود استفاده نمایند چرا که می‌تواند عفونت‌های با درمان‌های دشوار را در پی داشته باشد. احتمال بروز زخم‌های با رویه باز نیز در این موارد وجود خواهد داشت.
• هر گونه برش یا ایجاد خراش‌های پوستی بهتر است توسط متخصص مشکلات پا و یا متخصصین پوستی ایجاد گردد.
• از آن جایی که این مشکلات پوستی می‌توانند عود کنند بنابراین بهتر است درمان‌ها به صورت منظم و به طور کامل صورت گیرند.

چگونه از پیدایش پینه و میخچه، پیشگیری کنیم؟

اقدامات پیشگیرانه زیر می‌توانند تا حدودی از ابتلا به این مشکلات پوستی بکاهند از جمله:

• هر شب پا را با آب و صابون بشویید و از برس‌های مخصوص برای این کار استفاده نمایید.
• بعد از شستشو و خوب خشک کردن پا، بهتر است از کرم مخصوص برای مرطوب کردن پا استفاده نمایید. بهتر است این کار را با لوسیون مخصوص بدن انجام ندهید.
• از کفش و جورابی که دارای درزهای مناسب بوده و مانع از ساییدگی بیش از حد می‌گردند، استفاده کنید.
•  سعی کنید خرید کفش را به انتهای ساعات پایانی روز موکول کنید چرا که پاها در بالاترین حد اندازه خود قرار داشته و متورم هستند.
• با بروز هر گونه درد یا سوزش پوستی، سریعا برای رفع آن اقدام نمایید.
• سعی کنید هنگام اصلاح ناخن‌های پا، آن‌ها را به صورت مستقیم کوتاه نمایید و حاشیه و لبه‌های آن را مورب نکنید.
• سعی کید از یک جسم سنگی یا سخت مانند سنگ پا برای مالش کف پا استفاده کنید و پوست سخت را به آرامی با آن پاک کنید.
• هر روز از جوراب تمیز استفاده کنید و برای جلوگیری از تعریق بیش از حد می‌توانید از پودرهای تالک ضد تعریق بدین منظور استفاده کنید.
• در صورت استفاده مداوم از ابزار آلات صنعتی می‌توانید برای محافظت دستان خود، از دستکش‌های صنعتی یا دستگیره‌های مخصوص برای گرفتن ابزار استفاده کنید.

با درمان می‌توانید به راحتی میخچه و پینه‌ها را از بین ببرید ولی بدون تغییر در سبک زندگی این مشکلات دوباره عود خواهند کرد.  

منابع:

1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/172459