اختلال شخصیت یک وضعیت روانی جدی است که با خلق و خوی ناپایدار احساسی، روانی، ارتباطی و رفتاری مشخص میگردد. این حالت شرایط روحی است که از دوران نوجوانی و اوایل جوانی آغاز گردیده و میتواند سالیان سال ادامه داشته باشد، در صورت عدم درمان نیز میتواند شرایط جبران ناپذیری را به بار آورد و البته میتوان گفت خوشبختانه این شرایط قابل درمان است.
اگر شما نگران وجود اختلال شخصیت در خود و یا حتی خواستگار خود هستید بهتر است با علائم این حالت بیشتر آشنا شوید، البته باید به این نکته توجه داشته باشید که تشخیص اختلال شخصیت یا ناپایداریهای روحی و روانی کار چندانی راحتی نیست. افراد مبتلا به این حالت برای اولین بار ممکن است این حالت را در دوران کودکی خود تجربه کنند.
علیرغم تمامی این موارد میزان ابتلای زنان و مردان به این حالت برابر است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اغلب در روابط عاطفی خود دچار مشکل هستند. این افراد ممکن است به مقوله رها شدن از طرف یک شخص خاص بسیار حساس شوند، حتی اگر در واقعیت چنین اتفاقی نیفتد. از آنجایی که این ترس از رها شدن میتواند بسیار قوی و فراگیر باشد، بنابراین افراد دچار مشکل اختلال شخصیت، اغلب در رفتارهایی درگیر میشوند که حاکی از بیاعتمادی نسبت به اطرافیان است. به عنوان مثال ممکن است این افراد بارها و بارها به اشخاص تماس بگیرند تا از وجود رابطه سالم و دست نخورده خود با آنان مطمئن شوند.
اختلال شخصیت اغلب با الگوهای روابط بین فردی بسیار ناپایدار و شدید همراه است. در روابط این افراد یک الگوی متناوب از آرمانگرایی و کاهش ارزش، بسیار معمول و قابل مشاهده است. بدین معنا که، افراد مبتلا به اختلال شخصیت ممکن است در ابتدا یک رابطه ایدهآل و آرمانی و به معنای واقعی کلمه مثبت، را با فردی شروع کنند ولی با گذشت مدت زمانی از داشتن رابطه با این شخص، وارد مرحله بیارزشی شوند. در این مرحله فرد ممکن است رابطه خود را بیارزش، بیمعنا و حتی پوچ تلقی کند و به عبارتی در حال تلاش برای دور شدن از خودش و یا طرف مقابلش باشد.
البته روابط عاطفی با شخص دچار اختلال شخصیت روابطی با درگیریهای فراوان، اوج و فرود، بدگمانی، بیاعتمادی و به عبارتی تنشهای مکرر همراه است. این افراد اغلب حس ناامیدی و نفرت را نسبت به معشوقه خود تجربه میکنند. آنها به سختی احساس دیگران نسبت به خود و یا حس همدردی با دیگران را تشخیص میدهند.
همان بیثباتی در روابط میتواند ناشی از عدم شناخت مناسب از خود و یا داشتن یک تصویر فردی مناسب باشد. به عنوان مثال این افراد در یک لحظه ممکن است موفقیتهای فردی خود را باور کنند و لحظه دیگر آن را انکار و یا حتی نسبت به آن دچار بدبینی شوند. این افراد نسبت به خودشان دچار نوعی احساس بیثباتی هستند که حتی میتواند رفتار آنها را با دیگران و گروههای کاری و اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهد. این بیثباتی هویتی میتواند جنبه عقیدتی زندگی آنان را نیز تحت الشعاع قرار دهد.
تکانشگری که جزء یکی از حالات شخصیتی انسان به حساب میآید در این افراد با رفتارهای خطرناکتری همراه است از جمله:
این رفتارهای تحریک آمیز نه تنها به مشکلات در روابط ختم میشود بلکه میتواند به سلامت جسمی آسیب وارد نموده و یا با مسائل قانونی همراه گردد.
در برخی از افراد، علائم اختلال شخصیت با اقدام به خودکشی یا آسیب به خود همراه میگردد. البته رفتارهای آسیب به خود یا اقدام به خود کشی دو مقوله جدا از هم میباشند. آسیب به خود یا خود آزاری رفتاری است که با قصد خودکشی انجام نمیشود و تنها یک تلاش برای خلاص شدن از شر دردها یا احساسات ناراحت کننده شدید است. البته به ندرت این رفتار را در حضور دیگران انجام میدهند. دقت داشته باشید تلاش برای خودکشی در افراد با اختلال شخصیت باید جدی گرفته شود.
افراد با ختلال شخصیت نسبت به هر تغییر در محیط پیرامون تغییرات خلق و خویی شدید و مکرری را از خود نشان میدهند. از طرفی ممکن است در عرض چند لحظه یا ثانیه احساس ناراحتی کرده و چند روز و چند ساعت آتی احساسات منفی در واکنش به موقعیتهای روزانه از خود بروز دهند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اغلب احساسات مزمن پوچی را در خود تجربه میکنند این احساس مانند دل مردگی میباشد و میتواند به نوعی تلاش برای جذب توجه دیگران به حساب بیاید.
احساس پوچی چیست و چطور بر آن غلبه کنیم
با کوچکترین اتفاقی، کوهی از احساس خشم را از خود بروز میدهند. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که برخی از افراد با اختلال شخصیت به ندرت و یا هرگز چنین رفتاری را از خود نشان نمیدهند.
در آخر میتوان گفت که علائم اختلال شخصیت بیان شده را میتوان در اکثر افراد مشاهده کرد و اکثریت نیز میتوانند با چنین شرایط روزمرهای مواجه شوند ولی باید توجه داشت تنها افراد با اختلال شخصیت این علائم را به صورت روزانه، مکرر و تقریبا هر روز از سال با خود به همراه دارند.