درمان خانگی بیحسی انگشتان دست و پا
علت بیحسی دست چیست؟
دست‌ها دارای حساس‌ترین گیرنده‌های لمسی نسبت به سایر اندام‌ها است و تمام گیرنده‌های لمسی با یک شبکه عصبی به مغز شما متصل می‌شوند. اگر حتی یکی از این عصب‌ها یا بخشی از آن‌ها آسیب دیده باشد، ممکن است مغزتان قادر به دریافت تمام اطلاعاتی که از دست‌هایتان در حال ارسال است و مربوط به حس کردن است را نباشد و در نهایت بیحسی دست‌ها میتواند نتیجه این اتفاق باشد.
بی‌حس شدن دست و سندرم تونل کارپال
یکی از رایج‌‌ترین دلایل بیحسی دست‌ها، سندرم تونل کارپال است، شرایطی که در نتیجه فشردگی عصب میانی در ناحیه تونل کارپال ایجاد می شود. اگر احساس ناراحتی، سوزن سوزن شدن یا ضعف در دستان خود دارید، از پزشک‌تان بخواهید تا سندرم تونل کارپال را بررسی کند. فشار بر روی عصب محیطی که در طول بازو قرار دارد و از روی استخوان‌های مچ دست عبور میکند، باعث ایجاد این بیماری میشود.
این عامل، برای افرادی که از کامپیوتر زیاد استفاده می‌کنند، بسیار رایج است. اگر شرایط به گونه‌ای باشد که در حال تایپ و یا استفاده از ماوس، مچ دست شما روی لبه و یا سطح سخت میز قرار می‌گیرد، در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
کمبود برخی ویتامین‌ها و یا مواد معدنی میتواند منجر به بیحسی در دست و پا شود
برای حفظ سلامت دستگاه عصبی نیاز به ویتامین B12 دارید. کمبود ویتامین میتواند منجر به بیحسی یا گزگز دست و پا شود. کمبود پتاسیم و منیزیم نیز میتواند منجر به بیحسی شود.
ارتباط بیحسی دست‌ها با برخی ورزشها
اگر شما یک بازیکن تنیس هستید و یا گلف بازی می‌کنید و هم‌چنین اگر فعالیتی دارید که نیاز به چرخش مکرر دست، مچ و یا آرنج دارد، در معرض خطر اپیکندیلیت یا آرنج تنیس بازان قرار دارید. این شرایط ناشی از فرسودگی و یا ضعیف شدن تاندون‌هایی که بر روی آرنج شما قرار دارند، است.
اختلالات تیروئید میتواند منجر به بیحسی دست شود
اگر کم کاری تیروئید تشخیص داده شود و نسبت به درمان آن تعلل کنید، میتواند به اعصابی که اطلاعات بین مغز و نخاع و بقیه بدن شما را حمل میکند، آسیب برساند. به خصوص اگر سایر علائم کم کاری تیروئید مانند ریزش مو، افزایش وزن، احساس سرما در تمام مدت را تجربه می‌کنید، وقت آن است که با پزشک خود صحبت کرده و برای درمان خود اقدام کنید.
اختلالات ناشی از مصرف نوشیدنی‌های الکلی
مصرف نوشیدنی‌های الکل‌دار میتواند منجر به آسیب‌های عصبی نوروپاتی شود. بیشتر از نصف افراد مصرف کننده الکل این آسیب‌ها را تجربه می‌کنند. سایر علائم این آسیب به صورت سوزش در بازوها و یا پاها، احساس سوزن سوزن شدن عجیب و غریب در اندام، ضعف عضلانی یا اسپاسم خودش را نشان می‌دهد.
مصرف برخی داروها باعث ایجاد بیحسی در دست و پا می‌شوند
صدمه دیدن عصب‌ها ممکن است عارضه جانبی دارویی باشد که برای درمان سرطان، تشنج یا مشکلات دیگر مصرف می‌کنید. در این وضعیت، پاها نیز ممکن است دچار بیحسی شوند. برخی از داروهایی که می‌توانند باعث ایجاد بیحسی در دست و پا شوند عبارتند از:
- آنتی بیوتیک‌ها. از جمله مترانیدازول (metronidazole)، فلوروکینولون (fluoroquinolones) و نیتروفورانتوئین (nitrofurantoin)
- داروهای ضد سرطان. از جمله سیس پلاتین (cisplatin) و وین کریستین (vincristine)
- داروهای ضد تشنج. مثل فنیتوئین (phenytoin)
- داروهای قلب یا فشارخون
کیست‌ها یکی دیگر از علت‌های بیحسی در دست‌ها هستند
کیست گانگلیون یک توده خوش‌خیم با بافت مایع است که در مچ دست یا تاندون پا میتواند ایجاد شود. اگرچه این کیست در کنار هر مفصلی در بدن میتواند ایجاد شود، اما 60 تا 70 درصد کیست‌های گانگلیون در بخش جلویی یا پشتی مچ دست ایجاد می‌شوند.
کیست گانگلیون فوق العاده رایج است و اگر بر روی مچ شما باشد، بیحسی در مچ دست یک نشانه رایج است. این نوع کیست‌ها گاهی اوقات خود به خود از بین می‌روند. اگر این اتفاق رخ ندهد و منجر به درد و یا بیحسی شود، عمل جراحی و کشیدن مایع درون کیست مچ دست از گزینه‌های درمان است.
علت بیحسی دست‌ها و سندرم گیلن باره (Guillain-Barré)
این یک اختلال ایمنی است که در آن سیستم ایمنی در بدن شما به طور اشتباه به اعصاب حمله میکند و باعث ایجاد آسیب میشود که میتواند منجر به بیحسی در دست‌ها شود. این بیماری اغلب پس از بیماری تنفسی، بیماری معده، یا سایر انواع بیماری‌های عفونی اتفاق می‌افتد.
علائم دیگر سندرم گیلن باره شامل:
- سوزش در انگشتان دست، پنجه پا، قوزک پا و یا مچ دست
- ضعف در پاها
- ضربان قلب بالا
- ناتوانی در راه رفتن
- مشکل در حرکات صورت مانند جویدن
بیماری لایم یکی از علل بیحسی دست است
بیماری لایم با نیش کنه به وجود می‌آید. از جمله علائم اولیه لایم میتواند: خستگی شدید، خارش پوست و علائم آنفلوانزا مانند تب، لرز، یا درد بدن باشد. اگر این بیماری درمان نشود، در مراحل بعدی آن، علائمی همچون درد مفصلی و بیحسی دست‌ها و یا اندام‌ها را مشاهده خواهید کرد.
بیحسی دست بر از بیماری ام.اس (مولتیپل اسکلروزیس)
مولتیپل اسکلروزیس بیماری‌ای است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به یک ماده چربی که از فیبرهای عصبی مغز و نخاع شما محافظت میکند، حمله میکند. این امر میتواند باعث بی‌حس شدن دست‌ها شود. در حالیکه ام.اس میتواند در هر سنی بروز کند، اما معمولا در طی ۲۰ و ۳۰ سالگی پدیدار میشود. احتمال ابتلا به ام.اس در زنان دوبرابر بیشتر از مردان است.
معمولا علائم MS بهبود می‌یابند و بعد از مدتی دوباره عود می‌کنند. و ممکن است برخی از آن‌ها تا سالیان سال از خود علائمی نشان داده و برخی این گونه نباشند. به طور قطع نمی‌توان گفت هر دو نفری که به این بیماری مبتلا می‌شوند علائم یکسانی دارند و یا به آن‌ها دچار خواهند شد.
کمپرس گرم برای درمان بیحسی دست و پا
نخستین کاری که باید برای درمان این وضعیت انجام دهید، استفاده از کمپرس گرم روی نواحی مورد نظر است. این کار به افزایش خون‌رسانی به نواحی بی‌حس شده کمک میکند. به علاوه، کمپرس گرم ماهیچه‌ها و اعصاب این نواحی را نیز آرام میکند.
- یک دستمال نخی را به آب گرم آغشته کنید.
- دستمال را به قدری فشار دهید تا آب اضافه از آن گرفته شود
- سپس، آن را به مدت ۵ الی ۷ دقیقه روی نواحی مورد نظر قرار دهید.
- این کار را آن قدر تکرار کنید تا بیحسی از دست و پای‌تان برود.
هم‌چنین، می‌توانید برای تسکین این وضعیت از دوش آب گرم و یا پدهای گرمایی نیز بهره ببرید.
ماساژ برای درمان بیحسی دست و پا
هنگام بروز بیحسی در دست و پا، ماساژ این نواحی به عنوان یکی دیگر از راه‌های ساده برای مقابله با این مشکل به شمار می‌رود. این کار جریان خون را افزایش می‌دهد، و از این طریق، بیحسی را کم میکند. به علاوه، ماساژ باعث تحریک اعصاب و ماهیچه‌ها میشود؛ و به این ترتیب، میتواند کارکرد کل بدن را بهبود ببخشد.
- مقداری روغن زیتون، نارگیل، یا خردل گرم را کف دست‌تان بریزید.
- روغن را روی نواحی بی‌حس شده بمالید.
- با حرکات دورانی و فشار ثابت انگشتان، این نواحی را دست‌کم به مدت ۵ دقیقه ماساژ دهید.
- بر حسب نیاز این کار را تکرار کنید.
انجام تمرینات ورزشی برای درمان بیحسی دست و پا
فعالیت ورزشی میتواند جریان خون و اکسیژن‌رسانی را به تمام بخش‌های بدن بهبود ببخشد؛ از این رو، باعث پیشگیری از بروز بیحسی و احساس گزگز در بخش‌های مختلف بدن، از جمله دست‌ها و پاها، میشود. به علاوه، انجام تمرینات ورزشی به طور مرتب باعث تحرک و پویایی بدن میشود و از بروز بسیاری از مشکلات بدنی پیشگیری میکند.
هر روز صبح به مدت ۱۵ دقیقه، به انجام تمرینات ساده‌ی ورزشی دست‌ها و پاها بپردازید. هم‌چنین، در محل کار، در برخی فواصل زمانی، بازوها، مچ‌ها، دست‌ها، و پاهای‌تان را با انجام تمرینات کششی و پیچشی حرکت دهید.
انجام ورزش‌های قلبی و عروقی و هم‌چنین ورزش‌های هوازی به مدت ۳۰ دقیقه، ۵ روز در هفته، نیز کمک زیادی به بهبود این وضعیت خواهد کرد. اگر تمرینات ورزشی سنگین باعث ایجاد بیحسی در دست‌ها و پاهای‌تان میشود، از انجام این گونه ورزشها خودداری کنید.
نکات مهم در خصوص بیحسی در دست و پا
اگر بیحسی در پاهای‌تان به دلیل نشستن و ساکن ماندن طولانی‌مدت در یک نقطه باشد، برای بهبود گردش خون پاهای‌تان را به آرامی حرکت دهید. از ساکن ماندن طولانی مدت در یک حالت ثابت پرهیز کنید؛ به خصوص وقتی در حالت تماشای تلویزیون یا کار با رایانه هستید.
میوه‌ها و سبزی‌های تازه بخورید، و از مصرف مواد غذایی فرآوری و تصفیه شده پرهیز کنید. برای پیشگیری از کم آبی بدن در سرتاسر روز مقدار زیادی آب بنوشید؛ کم آبی بدن میتواند باعث ضعیف شدن جریان خون شود.
جهت پیشگیری از بیحسی در پاها، از پوشیدن کفش‌های نامناسب پرهیز کنید. کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌هایی که انگشت‌های پا را تحت فشار قرار می‌دهند می‌توانند باعث بیحسی شوند. هم‌چنین برای کاهش بیحسی دست و پا، وزن‌تان را کاهش دهید.
منابع:
رامین حسین‌زاده
رامین حسین زاده
ramin hoseyn zadeh
