مواجه شدن با واژهی سرطان امر خوشایندی نیست. با این حال چشمپوشی از علائم آن یا امیدوار بودن نسبت به اینکه این علائم به سبب بیماری دیگری ایجاد شده باشند، به مراتب بدتر است. متأسفانه بسیاری از زنان، علائم اولیهی سرطان را نادیده میگیرند و علیرغم آزاردهنده بودن آنها، به زندگی روزمرهی خود ادامه میدهند. چنین رویهای میتواند مرگبار باشد. همانند هر سرطان دیگری، تشخیص زودهنگام و اقدام به درمان به موقع سرطان خون نقشی حیاتی در تعیین توانایی بدن فرد برای مقابله با این بیماری و احتمال مقابله با آن دارند. در این نوشته قصد داریم تا به مسائل مهم در ارتباط با سرطان خون در زنان بپردازیم. آگاهی از این بیماری میتواند نقش بهسزایی در مواجهه با آن برای تمامی زنان داشته باشد.
سرطان خون بر روی خون و مغز استخوان تأثیر میگذارد چرا که بر اثر این بیماری بدن بیش از اندازه گلبول سفید در خون تولید میکند. زمانی که سیستم بدن فرد بیش از اندازه لنفوسیت تولید میکند، سرطان خون لنفوسیتی یا لوسمی لنفوپلاسیک ایجاد میشود. اما اگر بدن گرانولوسیت بیش از اندازه تولید کند، فرد به سرطان خون میلوئیدی یا میلوئید یا لوسمی میلوسیتی مبتلا خواهد شد.
زمانی که تعدادی سلولهای سفید سرطانی غیرطبیعی از مغز استخوان فرد خارج میشود، دیگر سلولهای سالم خونی تولید نخواهند شد. این فقدان سلولهای سالم خونی منجر به پدیدار شدن علائم بیماری میشوند. این در حالی است که علائم اولیهی سرطان خون، نه تنها در زنان بلکه در تمامی افراد، ممکن است مورد غفلت قرار گیرند. در واقع، برخی از انواع سرطان خون مانند لوسمی لنفوسیتی مزمن، ممکن است هرگز منتهی به بروز هیچ علامتی نشوند! این بیماری تنها زمانی مورد توجه قرار میگیرد که فرد یک آزمایش خون ساده داده و در نتیجهی آن آزمایش، تعداد سلولهای خونی کم نشان داده شده باشد.
در مورد نوع خاصی از سرطان خون لنفوسیتی حاد و سرطان خون حاد مایلوژیک نشانههای اولیه شباهت بسیاری به علائم بیماری آنفولانزا دارند و ممکن است فرد به راحتی این سرطانها را با یک بیماری ساده اشتباه بگیرد. یک تب، که شاید علامتی از یکی از این سرطانها باشد، ممکن است به عنوان خستگی ناشی از کار زیاد، کمخوابی یا یک سرماخوردگی قریبالوقوع اشتباه گرفته شود.
اگرچه سرطان خون هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان به یک اندازه نفرتانگیز است، اما در حقیقت این بیماری بیشتر بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد. این در حالی است که در میان بزرگسالان زنان بیشتر از مردان علائم سرطان را نادیده میگیرند. تنها در سال 2014، 19466 زن مبتلا به سرطان خون تشخیص داده شدند. 10222 زن دیگر در همان سال بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند. نسبت زنانی که بر اثر سرطان خون جان خود را دست دادهاند بیشتر از مردانی بوده است که بر اثر این بیماری مردهاند. این نسبت در مورد موارد تشخیص داده شدهی سرطان خون بین زنان و مردان نیز صادق است.
برخی زنان ممکن است علائم مرتبط با سرطان خون را در گیر و دار مشغلههای روزمره در ذهن خود خط بزنند و یا آنها را به عنوان تأثیرات جانبی تغییرات هورمونی بدن خود در ارتباط با دوران قاعدگی فرض کنند. اما نکته اینجاست که هر زن بایستی علائم مشابه با سرطان خون را به طور جدی مورد توجه قرار دهد.
انجمن سرطان آمریکا تب را به عنوان یکی از علائم مهم سرطان معرفی کرده است و در نتیجه نباید این اختلال را مورد غفلت قرار داد. از آنجا که سرطان سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد، میتوان فرد را نسبت به ابتلا به انواع عفونت آسیبپذیرتر گرداند. هنگامی که بدن برای مقابله با عفونت تلاش میکند، ممکن است دچار تب شود. بنابراین تب یکی از علائم اولیهی سرطان خون است و خصوصاً در صورت مشاهدهی دیگر علائم خطر نباید نادیده گرفته شود.
این علائم مواردی هستند که بیشتر افراد پس از یک روز سخت آن را تجربه میکنند. با این حال متأسفانه گاهی خستگی میتواند وجود سرطان خون را نشان دهد. این علائم ممکن است همراه با علائم دیگری مانند موارد زیر مشاهده شوند:
کمخونی فقر آهن، بیشتر زنان را نسبت به مردان تحت تأثیر قرار میدهد. بسیاری از زنان گمان میکنند که کمخونیای که تجربه میکنند، به علت کمبود این مادهی معدنی است. اما کمخونی ممکن است گاهی ناشی از سرطان خون باشد.
همانطور که پیشتر گفته شد، سرطان خون باعث انسداد سلولهای طبیعی خون در مغز استخوان میشود. سلولهای قرمز خونی کمتر از حد نرمال فرد به سبب کمبود اکسیژن منجر به بروز علائم سرطان خون خواهد شد. این علائم شامل خستگی، سردرد، لرز و تنگی نفس هستند.
عرق کردن بیش از اندازه، خصوصاً در هنگام شب، پدیدهای است که ممکن است دهها دلیل از ریفلاکس معده گرفته تا آپنهی خواب، یائسگی و حتی قند خون پایین داشته باشد. اما به هر صورت این علامت یکی از علائم اولیهی سرطان خون است. بر اساس اظهارات خدمات بهداشت ملی انگلستان، فرد مبتلا به تعریق شبانه در صورت ابتلا به سرطان خون، علائم دیگری را نیز در خود مشاهده خواهد کرد. بنابراین توصیه میشود تا در صورت داشتن مشکل تعریق شبانه، دیگر علائم مرتبط با سرطان خون را مطالعه کنید و برای متوقف کردن مشکل آزمایشات مرتبط با تشخیص این بیماری را انجام دهید.
خونریزی میاندورهای نیز از جمله دیگر علائم سرطان خون است. این نوع خونریزی معمولاً چیزی بیش از چند لکهی معمولی است که ممکن است در گذشته تجربه شده باشد. برخی از زنان مبتلا به سرطان خون نیز در طول دوران قاعدگی خود دچار خونریزی بسیار شدید میشوند.
چنانچه بدن یک زن بهراحتی و به دفعات کبود میشود، ممکن است او به سرطان خون مبتلا باشد. خونریزی لثه و یا خونریزی شدید و پیدرپی بینی نیز از جمله دیگر علائم هشدار این بیماری هستند. در برخی افراد نقاط قرمز کوچک صافی که پتشی نامیده میشوند نیز، روی پوست ایجاد میگردند. این نقاط کوچک قرمز نتیجهی خونریزی زیر پوست فرد هستند.
غدد لنفاوی متورم یا بزرگشده نیز ممکن است نشانهی دیگری از سرطان خون باشند. این غدد در ناحیهی زیر گردن قابل لمس هستند. علاوه بر این در برخی زنان ممکن است بر اثر سرطان خون، طحال بزرگ شود و در نتیجه بیمار در قسمت زیر دندهها در سمت چپ احساس درد یا ناراحتی داشته باشد.
خون نقشی اساسی در عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد. متأسفانه در صورت ابتلا به سرطان خون تعادل سلولهای خون به هم میریزد و سلولهای سفید سرطانی، سلولهای سالم خون را که با عفونت مبارزه میکنند، از میان میبرند. بدون سیستم ایمنی قوی بدن نسبت به عفونت حساس خواهد شد. به همین سبب افراد مبتلا به سرطان خون ممکن است متوجه شوند که بیشتر و راحتتر از قبل مبتلا به انواع عفونت میشوند. عفونت در بدن افراد مبتلا به سرطان خون گرایش به شدیدتر شدن دارند و علاوه بر این طولانیتر از حد معمول هستند.
کاهش وزن چیزی است که بسیاری از زنان از آن استقبال میکنند. این در حالی است که کاهش وزن غیرقابل توضیح علامت جالبی نیست و ممکن است در نتیجهی یک مشکل اساسی مانند سرطان خون یا دیگر سرطانها اتفاق افتاده باشد. در صورت ابتلا به سرطان بدن انرژی زیادی مصرف مینماید و از ذخایر خود برای مقابله با سرطان استفاده میکند. در نتیجهی این اتفاق فرد دچار کاهش وزن قابل توجهی میشود. چنانچه طحال بر اثر سرطان بزرگ شده باشد، احتمالاً کاهش وزن شدیدتری نیز در فرد مشاهده خواهد شد، چرا که به خاطر بزرگ بودن طحال، فرد اندکی پس از خوردن غذا احساس سیری میکند.