علت ژله‌ای و آبکی بودن اسپرم چیست؟

نشانه‌های اسپرم سالم چیست؟

مایع منی به طور معمول یک مایع غلیظ و سفید است، اما می‌تواند از نظر رنگ و قوام متفاوت باشد. آبکی بودن اسپرم می‌تواند به دلیل کم بودن تعداد اسپرم، عوامل سبک زندگی و کمبودهای غذایی رخ دهد.

البته بایستی گفت اگر به طور ناگهانی مایع منی و اسپرم غلیظ و چسبنده شود، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. بسیاری از افراد به طور طبیعی مایع منی غلیظ دارند. فقط در صورت مشاهده سایر علائم باید به آن توجه داشته باشید و یا به پزشک مراجعه کنید.

در ادامه برخی از مواردی که می‌توانند باعث تغییر بافت مایع منی شوند ذکر شده است که با مشاهده آن‌ها می‌توانید به علت ژله‌ای بودن اسپرم و یا به علت آبکی بودن اسپرم مرد پی ببرید.

چه عواملی باعث تغییر بافت منی می‌شوند؟

بافت مایع منی در افراد مختلف متفاوت است. بیولوژی منحصر به فرد بدن هر شخص می‌تواند بر بو، طعم و بافت تأثیر بگذارد.

بافت منی می‌تواند بر اساس موارد زیر تغییر کند:

• مصرف ویتامین، به ویژه منابع غذایی سرشار از B12
• رژیم غذایی کاملا غنی
• سطح فعالیت بدنی

برخی از عادت‌ها مانند مصرف کردن ماری جوانا یا نوشیدن مشروبات الکلی نیز می‌توانند بر روی حجم و بافت مایع منی شما تأثیر بگذارند. این عادات باعث کاهش تعداد اسپرم و غلظت اسپرم در یک انزال و هم‌چنین سطح کلی تستوسترون می‌شوند.

انزال چه تاثیری بر بافت منی دارد؟

انزال به محض خروج از آلت تناسلی مرد تغییر شکل می‌دهد. اغلب بصورت بافت غلیظ و گرم شروع می‌شود، اما پس از چند دقیقه قرار گرفتن در معرض هوا، آبکی و خنک می‌شود.

انزال مکرر می‌تواند حجم مایع منی و میزان اسپرم را که در طی یک انزال از بدن خارج می‌شود، کاهش دهد. هر دو عامل می‌توانند روی قوام مایع منی تأثیر بگذارند.

آیا بافت منی روی باروری تأثیر دارد؟

مایع منی ژله‌ای یا غلیظ معمولاً دارای غلظت بالاتر از حد نرمال اسپرم در حجم معمول مایع منی می‌باشد و یا اشکال غیرطبیعی از اسپرم در حجم معمول این مایع یافت می‌شود.

غلظت بالای اسپرم اغلب نشان می‌دهد که به احتمال زیاد مرد قادر به بارور کردن زدن می‌باشد. اسپرم غلیظ هم‌چنین کمتر از واژن بیرون می‌ریزد. این احتمال بارداری مرد و همسر او را افزایش می‌دهد.

چه زمانی مایع منی سالم تلقی می‌شود؟

منی سالم به طور معمول دارای مشخصات زیر است:

• مایل به سفید، خاکستری یا مایل به زرد
• بوی قلیایی ملایم (مانند کلر یا سفید کننده)
• بافت چسبناک و ژله‌ای مانند که بعد از 30 دقیقه آبکی می‌شود
• طعم کمی شیرین

بخاطر داشته باشید مواردی که سالم تلقی می‌شوند در افراد مختلف متفاوت است. اگر بیشتر اصول پایه رعایت گردد، دیگر نیازی به نگرانی نیست چرا که مایع منی ژله‌ای خواهد بود.

علت آبکی بودن اسپرم چیست؟

دلایل مختلفی برای آبکی بودن اسپرم وجود دارد. بیشتر آنها قابل درمان یا پیشگیری هستند.

1- کم بودن تعداد مایع منی:

یکی از شایع‌ترین دلایل آبکی بودن اسپرم، کم بودن تعداد اسپرم است. سازمان بهداشت جهانی تعداد کم اسپرم یا الیگوسپرمیا را، تولید کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی تعریف می‌کند. داشتن تعداد کم اسپرم می‌تواند بارداری را برای فرد دشوارتر کند اما لزوماً به معنای ناباروری فرد نیست. همیشه داشتن تعداد کم اسپرم دلیل واضحی ندارد. با این حال، برخی از شرایط ژنتیکی مانند سندرم کلاین فلتر می‌تواند بر تعداد اسپرم افراد تأثیر بگذارد.

دلایل دیگر تعداد کم اسپرم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اختلالات هورمونی، مانند پرکاری تیروئید و هیپوگنادیسم
• واریکوسل
• عفونت‌ها به عنوان مثال می‌توان به بیماری مقاربتی مانند سوزاک یا نوع دیگری از عفونت اشاره کرد که باعث التهاب اندام تولید مثل شود مانند اپی دیدیمیت.
• تومورهای بدخیم و خوش‌خیم در بیضه‌ها ممکن است بر تولید اسپرم تأثیر بگذارند.
• قرار گرفتن در معرض اشعه یا سموم، مانند مواد شیمیایی صنعتی، علف کش‌ها و سرب
• استفاده از مواد مخدر
• مصرف بیش از حد الکل
• مصرف دخانیات
• اضافه وزن بدن
• مشکلات انزال، مانند انزال رتروگراد
• آنتی بادی ضد اسپرم در سیستم ایمنی بدن
• صدمات یا سایر مشکلات لوله‌های حامل اسپرم
• مصرف برخی از داروهای خاص

2- انزال مکرر:

هم‌چنین انزال مکرر ممکن است منجر به تولید مایع منی شود. اگر چندین‌بار در روز خودارضایی صورت گیرد، کیفیت مایع منی بعد از اولین انزال رقیق و آبکی می‌شود. بدن ممکن است حداقل چند ساعت به تولید یک مایع منی طبیعی و سالم نیاز داشته باشد.

3- کمبود روی:

یکی دیگر از دلایل احتمالی آبکی بودن اسپرم، کمبود روی است. تحقیقات نشان داده است که مردان دارای سطح روی کافی یا مردانی که کمبود روی دارند و از مکمل‌های سولفات روی استفاده می‌کنند بهتر می‌توانند با اثرات آنتی بادی‌های ضد اسپرم مقابله کنند. این آنتی بادی‌ها توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شون، که به اشتباه به اسپرم به عنوان جسم خارجی پاسخ می‌دهند.

4- پیش انزال:

اگر مایع منی آبکی به نظر می‌رسد، لازم است توجه داشته باشید که آیا رنگی در آن مشاهده می‌شود و یا شفاف است. مایع منی بسیار شفاف ممکن است در واقع مایعی قبل از انزال باشد که در حین معاشقه قبل از انزال ترشح می‌شود. به طور معمول این ماده حاوی اسپرم کمی است.

علت بی‌رنگ شدن اسپرم

اگر متوجه شوید که مایع منی تغییر رنگ داده است، این رنگ ممکن است نشان دهنده یک مشکل سلامتی باشد.

صورتی یا قهوه‌ای مایل به قرمز می‌تواند به معنای ملتهب شدن یا خون‌ریزی پروستات باشد، یا در وزیکول‌های منی ساز خون‌ریزی یا التهاب وجود داشته است. وزیکول‌های مرتبط با منی یک جفت غده هستند که به تولید بخش قابل توجهی از مایع منی کمک می‌کنند. این موارد معمولاً شرایط قابل درمان هستند.

مایع منی زرد رنگ می‌تواند مقدار کمی ادرار یا سطح غیر عادی بالای گلبول‌های سفید در مایع منی را نشان دهد. مایع اسپرم به رنگ سبز مایل به زرد می‌تواند به معنای ابتلا به عفونت پروستات باشد.

اسپرم غلیظ نشانه چیست؟

اگر به طور طبیعی اسپرم غلیظ و چسبنده نباشد، ممکن است این بافت به دلیل موارد زیر ایجاد شود:

1- کمبود آب بدن:

منی در درجه اول از آب تشکیل شده است. عدم دریافت مایعات کافی می‌تواند مقدار مایعات موجود را کاهش داده و باعث ایجاد حالت چسبناک می‌شود.

نوشیدن آب کافی در طول روز به تنظیم سطح pH بدن کمک می‌کند. این تعادل نسبی بدن در بین مواد اسیدی و قلیایی است.

بدن به طور معمول سطح pH 7.4 را حفظ می‌کند. هنگامی که بدن با کمبود آب مواجه باشد، سطح pH غیر عادی می‌شود. این حالت می‌تواند اسپرم غلیظ در فرد ایجاد کرده و بسیاری از اعضای دیگر بدن را تحت تأثیر قرار دهد.

سایر علائم و نشانه‌های کم آبی بدن عبارتند از:

• تشنگی شدید
• خستگی
• سرگیجه
• گیجی
• تکرر ادرار
• ادرار تیره
• مدفوع تیره یا خونی

2- عدم تعادل هورمونی:

مایع منی حاوی هورمون‌های زیادی است. که شامل بسیاری از آندروژن‌ها مانند تستوسترون و برخی دیگر از هورمون‌های استروئیدی است. این منابع، از اسپرم هنگام عبور از محیط اسیدی واژن محافظت می‌کنند. سن، رژیم غذایی غنی و سطح فعالیت بدنی کافی می‌تواند بر میزان هورمون‌های بدن مردان تأثیر بگذارد.

عدم تعادل هورمونی می‌تواند باعث ژله‌ای شدن اسپرم و هم‌چنین اسپرم با اشکال نامنظم گردد. اشکال نامنظم اسپرم هم‌چنین می‌تواند بر روی بافت مایع منی تاثیر بگذارد.

علائم دیگر عدم تعادل هورمون‌ها عبارتند از:

• کاهش میل جنسی
• مشکل در نعوظ یا حفظ آن
• ریزش موی سر و بدن
• خستگی
• از دست دادن توده عضلانی
• کاهش غیرطبیعی وزن
• افزایش چربی بدن

3- عفونت:

عفونت‌های دستگاه تناسلی، به ویژه عفونت‌های باکتریایی، می‌توانند یک علت اسپرم غلیظ باشند. این به این دلیل است که تعداد گلبولهای سفید منطقه را افزایش می‌دهند. این می‌تواند میزان تولید منی را کاهش دهد. هم‌چنین می‌تواند غلظت اسپرم را در منی شما کاهش دهد و بر شکل اسپرم تأثیر بگذارد.

حتی یک مطالعه در سال 2003 نشان می‌دهد که وجود باکتری‌های عفونی در دستگاه تناسلی می‌توانند باعث حمله سلول‌های سفید خون به اسپرم شوند. این شرایط می‌تواند بر ضخامت و بافت منی تأثیر بگذارد.

هم‌چنین یک مطالعه در سال 2009 نشان داد که باکتری‌های عفونی می‌توانند باعث بهم چسبیدن اسپرم شوند. این امر هم‌چنین می‌تواند یک علت ژله‌ای بودن اسپرم باشد.

علائم و نشانه‌های دیگر عفونت عبارتند از:

• مشکل ادرار کردن
• درد یا سوزش در هنگام ادرار کردن
• ادرار خونی
• ترشحات شفاف یا کدر غیرطبیعی
• بیضه‌های متورم

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت مشاهده هرگونه درد، ناراحتی یا خستگی در کنار ژله‌ای شدن اسپرم، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

برخی از دلایل مانند عفونت‌ها با درمان مناسب آنتی بیوتیکی از بین می‌روند، بنابراین بهتر است به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. اگر علاوه بر اسپرم ژله ای، به ویژه تب بالای 101 درجه فارنهایت (38/3 درجه سانتی‌گراد) و علائم غیرمعمولی را تجربه می‌کنید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

برخی از علائمی که روی دستگاه تناسلی تأثیر می‌گذارند، مانند درد در هنگام ادرار کردن، ترشحات غیرمعمول و ورم بایستی بلافاصله تحت درمان قرار بگیرند. این موارد می‌توانند نشانه‌هایی از عفونت مقاربتی یا همان عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STI) باشند.

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/thick-semen
2. https://www.healthline.com/health/mens-health/watery-semen
3. https://www.medicalnewstoday.com/articles/325058