هر آنچه که باید درمورد سلولیت بدانید

سلولیت چیست؟

سلولیت واژه‌ای است که برای توصیف برجستگی‌ها و فرورفتگی‌هایی که به واسطه تجمع توده‌های چربی در بخش زیرین پوست، بر سطح پوست به وجود می‌آیند به کار برده می‌شود. نام‌های دیگری که برای این وضعیت به کار برده می‌شود عبارتند از: پوست با ظاهر پوست پرتقالی، پوست با ظاهر پنیری، پوست تگرگی و پوست با ظاهر تشکی.

سلولیت می‌تواند هم در زنان به وجود آید و هم در مردان، اما در بین زنان شایع‌تر است. علت آن تفاوت در نحوه توزیع چربی، ماهیچه و بافت پیوندی در بدن زنان و مردان است. بین 80 تا 90 درصد زنان ممکن است در دوره‌هایی از زندگی خود، سلولیت را تجربه کنند. به طور کلی، سلولیت زمانی به وجود می‌آید که توده‌های چربی در محل بافت پیوندی، در زیر پوست، تجمع پیدا کنند.

چند نکته درمورد سلولیت

• بین 80 تا 90 درصد زنان در دوره‌ای از زندگی خود سلولیت را تجربه می‌کنند.
• سلولیت به خاطر ظاهری که دارد گاهی با نام پوست پرتقالی نیز شناخته می‌شود.
• درمان‌های متعددی برای سلولیت عنوان شده است، اما بیشتر آن‌ها موقتی هستند.
• داشتن رژیمی با میزان چربی کم، توقف مصرف دخانیات و داشتن یک سبک زندگی فعال ممکن است به کاهش سلولیت کمک کند.

درجه‌بندی سلولیت

در مقاله‌ای که در سال 2009 منتشر شده، سه درجه برای سلولیت در نظر گرفته شد:

• درجه 1، یا خفیف: در این شکل از سلولیت، پوست دارای ظاهری شبیه به پوست پرتقال می‌باشد، و به میزان کمی دارای فرورفتگی و برجستگی است.
• درجه 2، یا متوسط: در این حالت پوست ظاهری شبیه به پنیرهای محلی دارد، میزان برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های در این حالت متوسط است.
• درجه 3، یا شدید: پوست در این حالت ظهری شبیه به تشک دارد، و پوست به میزان زیادی دارای برجستگی و فرروفتگی است.

علل ایجاد سلولیت

علت دقیق ایجاد سلولیت هنوز شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد علت آن واکنش بین بافت پیوندی در لایه درماتولوژیکال (لایه‌ای زیر سطح پوست) و لایه چربی که درست زیر آن قرار گرفته است می‌باشد. در زنان سلول‌های چربی و بافت پیوندی در این لایه به صورت عمودی قرار گرفته اند. نفوذ سلول‌های چربی به داخل سلول‌های پوست باعث ایجاد ظاهر سلولیتی در پوست می‌شود.

در مردان، این بافت حالت ضربدری دارد، شاید به همین دلیل سلولیت در مردان کمتر اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد عوامل دیگری نیز وجود دارند که با احتمال ایجاد سلولیت در ارتباط باشند. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- فاکتورهای هورمونی و سن

به نظر می‌رسد هورمون‌ها نقش مهمی در ایجاد سلولیت ایفا می‌کنند، هورمون‌های استروژن، نورآدرنالین، هورمون‌های تیروئیدی، و پرولاکتین در بخشی از فرآیند ایجاد سلولیت نقش دارند. یکی از نظریه‌هایی که در ارتباط با ایجاد سلولیت مطرح شده، عنوان می‌کند که چون در زنان در سن یائسگی هورمون استروژن کاهش می‌یابد، جریان خون به سمت بافت پیوندی در زیر پوست نیز کاهش می‌یابد. گردش کمتر خون در یک منطقه به معنای وجود اکسیژن کمتر در آن ناحیه است، این امر موجب کاهش تولید کلاژن می‌شود. سلول‌های چربی نیز در این شرایط شروع به رشد می‌کنند.

این عوامل باعث می‌شوند توده‌های چربی در زیر پوست قابل رویت شوند. همان‌طور که سلول‌های چربی در زیر پوست به سمت بافت ضعیف پیوندی می‌روند، ظاهر شناخته شده سلولیت بر روی پوست نمایان می‌شود. با بالا رفتن سن، علاوه بر تغییراتی که در سطح هورمون‌ها ایجاد می‌شود، پوست نیز خاصیت کشسان و انعطاف‌پذیر خود را از دست می‌دهد و احتمال افتادگی آن بیشتر می‌شود. این موضوع باعث می‌شود احتمال ایجاد سلولیت بالا برود.

2- فاکتورهای ژنتیکی

برای ایجاد سلولیت وجود برخی ژن‌های بخصوص ضروری است. عوامل ژنتیکی می‌تواند با سرعت متابولیسم، توزیع چربی در بخش زیرین پوست و سطح گردش خون در ارتباط باشد. این عوامل می‌تواند بر ایجاد یا عدم ایجاد سلولیت تاثیرگذار باشد.

3- رژیم غذایی و سبک زندگی

سلولیت به دلیل وجود سموم در بدن ایجاد نمی‌شود، گرچه داشتن یک سبک زندگی سالم ممکن است به کاهش احتمال ایجاد آن کمک کند. افرادی که بیش از اندازه چربی، کربوهیدرات، و نمک مصرف می‌کنند و میزان فیبر مصرفی آن‌ها کم است بیشتر در معرض ابتلا به سلولیت قرار دارند.

هم‌چنین، ایجاد سلولیت در افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند، ورزش نمی‌کنند، و افرادی که به واسطه کار یا به طور کلی سبک زندگی خود به مدت طولانی می‌نشینند یا در یک حالت ثابت می‌ایستند نیز احتمال بالایی دارد.

استفاده از لباس زیر تنگ با بافت غیرقابل انعطاف نیز به دلیل کاهش جریان خون باعث افزایش احتمال ایجاد سلولیت می‌شود. ایجاد سلولیت در افرادی که دارای چربی اضافه هستند شایع‌تر است، اما افراد لاغر یا متناسب هم شانس ابتلا به آن را دارند. هم‌چنین، ایجاد سلولیت بیشتر در افراد بالای 25 سال شایع است، اما می‌تواند در افراد با سنین کمتر، حتی در نوجوانان، نیز اتفاق بیافتد.

درمان سلولیت

درمان‌های مختلفی برای از بین بردن سلولیت مطرح می‌شود، اما تاثیرگذاری هیچ یک از آنان به صورت علمی ثابت نشده است. آکادمی پوست آمریکا (AAD) تکنیک‌هایی را بررسی کرده که ممکن است در کاهش سلولیت موفقیت آمیز عمل کنند. این روش‌ها بر اساس شکستن نوارهای بافت پیوندی زیر سطح پوست عمل می‌کنند.

درمان موج آکوستیک

در این روش از یک دستگاه کوچک دستی برای ارسال موج‌های صوتی استفاده می‌شود. این روش می‌تواند در درمان سلولیت جوابگو باشد، اما باید به دفعات تکرار شود.

لیزر درمانی

استفاده از این روش به مدت یک سال یا بیشتر، می‌تواند به کاهش سلولیت کمک کند. در این روش با استفاده از دستگاه لیزر به بخش زیرین پوست اشعه ارسال می‌شود. سپس لیزر در آن قسمت شروع به شکستن بافت پیوندی می‌کند. از طرف دیگر، استفاده از این روش باعث می‌شود میزان کلاژن در ناحیه مورد نظر افزایش یابد و پوست محکم‌تر و ضخیم‌تر شود. ضخیم‌تر شدن لایه پوست موجب کاهش نمایان شدن سلولیت می‌شود.

سابسیژن

در این روش متخصص پوست سوزن مخصوصی را زیر پوست شما می‌گذارد تا سوزن نوارهای بافت پیوندی را بشکند. بر اساس اعلام آکادمی پوست آمریکا نتایج این روش می‌تواند به مدت 2 سال ماندگار باشد.

ایجاد بافت کمکی

در این روش با استفاده از دستگاهی که تیغه‌های کوچکی دارد، نوارهای بافت پیوندی شکسته می‌شوند، به این ترتیب بافت زیرین به سمت بالا می‌آید تا بخش زیرین پوست را پر کند، در این روش نیز با ضخیم‌تر شدن پوست، ظاهر سلولیت پوست از بین می‌رود. گفته می‌شود نتایج حاصل از این روش تا 3 سال ماندگار است، اما شواهدی نشان دهد میزان موفقیت آمیز بودن این روش، چندان زیاد نیست.

کربوکسی تراپی

در این روش از ایجاد گاز کربن دی اکسید در بخش زیرین پوست استفاده می‌شود. از عوارض جانبی این روش می‌توان به ایجاد کبودی اشاره کرد.

اندرمولوژی

در این روش با دستگاهی مشابه یک مکنده به بخش زیرین پوست سیگنال‌هایی ارسال می‌شود که بر اساس آن پوست به سمت بالا حرکت می‌کند. انجمن غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است که این روش بی‌خطر است. اما آکادمی پوست آمریکا عقیده دارد این روش چندان موثر نیست.

درمان سلولیت با استفاده از دارو و کرم

برای از بین بردن سلولیت، استفاده از برخی داروها و کرم‌ها رایج است، زیرا این‌ها معمولا بر روی بافت‌های چربی تاثیر می‌گذارند.

کافئین

این ماده باعث می‌شود سلول‌های چربی آب خود را از دست بدهند، و در نتیجه کمتر قابل رویت باشند. استفاده از این روش نیاز به تجدید روزانه دارد. شما می‌توانید از انواع کرم‌های حاوی کافئین استفاده کنید.

رتینول

این ماده نیز با ضخیم‌تر کردن پوست موجب کاهش تظاهرات پوستی سلولیت می‌شود. البته در این روش نیاز است که حداقل 6 ماه درمان صورت بگیرد تا نتایج آن دیده شود. لازم به ذکر است که استفاده از روش لیپوساکشن برای از بین بردن سلولیت نمی‌تواند چندان موثر باشد، زیرا در لیپوساکشن تاثیری بر ساختار بافت پیوندی گذاشته نمی‌شود.

اما روشی که به احتمال زیاد می‌تواند برای کاهش سلولیت یا جلوگیری از آن موثر باشد مصرف متعادل چربی است. مصرف کمتر چربی باعث می‌شود چربی کمتری در زیر بافت پیوندی تجمع یابد و قابل عبور از این بافت و متعاقبا ایجاد سلولیت نباشد.

منابع:

1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/149465.php