آشنایی بیشتر با بیماری سیروز کبدی، از علائم تا درمان

سیروز کبدی چیست؟

کبد یک اندام به اندازه توپ فوتبال در بدن است که وظایف مهمی از جمله تولید آنزیم‌ها برای هضم غذاها، حذف سموم و ذخیره قندها را برعهده دارد. هر بار که کبد آسیب می‌بیند خودش را ترمیم می‌کند و یک بافت جایگزین زخم یا همان اسکار را تشکیل می‌دهد اما بعد از گذشت مدت زمان طولانی این بافت اسکار تشکیل یافته مانع از عملکرد مناسب کبدی می‌شود.

در یک دوره زمانی طولانی به دلیل مصرف بیش از حد الکل و یا عفونت، سیروز کبدی ایجاد می‌شود. اغلب اوقات درمان قطعی برای این چنین شرایطی وجود ندارد ولی در زمان بروز اولیه آن می‌توان با برخی از روش‌های درمانی، پیشرفت این شرایط را به تعویق انداخت.

علائم سیروز کبدی

در ابتدا ممکن است علائم چندانی مشاهده نشود ولی با گذشت زمان و وخیم‌تر شدن شرایط فرد ممکن است متوجه علائم زیر گردد:

• خستگی و ضعف
• کمبود اشتها و کاهش وزن
• حالت تهوع
• فرد ممکن است به راحتی دچار کبودی و خون‌ریزی شود و از طرفی در پاها یا شکم دچار حالت ورم گردد.

هم‌چنین ممکن است برخی علائم پوستی سیروز کبدی در برخی افراد ظاهر می‌شود مانند:

• یرقان (هنگامی که چشم‌ها و پوست به زردی متمایل شوند)
• خارش شدید
• عروق خونی منشعب یا عنکبوتی بر روی پوست
• قرمزی در کف دست و یا سفیدی بر روی ناخن‌ها
• برخی مشکلات مربوط به حافظه و تمرکز
• در زنان متوقف شدن قاعدگی
• در مردان از دست رفتن تحریک جنسی، کوچک شدن بیضه‌ها، رشد اندازه سینه‌ها

برخی علائم سیروز کبدی ممکن است همچنین شامل موارد زیر گردد:

• استفراغ خونی
• گرفتگی عضلانی شدید
• ادرار قهوه‌ای
• تب
• بزرگی طحال
• مشکلات استخوانی مانند ترک برداشتن سریع استخوان

البته باید در نظر داشته باشید که برخی علائم سیروز کبدی ممکن است در برخی افراد مشاهده نشود و یا علائم بیشتری را داشته باشند.

علل احتمالی سیروز کبدی

باید دقت داشته باشید که این بیماری یک شبه اتفاق نمی‌افتد و زمان زیادی از بروز اولیه گذشته است. شایع‌ترین علل احتمالی که می‌توانند باعث بروز سیروز کبدی شوند عبارتند از:

1. اعتیاد به الکل
2. ابتلا به عفونت هپاتیت B یا  C طولانی مدت
3. چاقی احتمال بروز این بیماری را دو چندان می‌کند
4. فیبروز کیستیک
5. تجمع بیش از حد آهن در بدن
6. بیماری ویلسون یا تجمع بیش از حد مس در بدن
7. بیماری‌هایی که در آن پردازش قندهای بدن با مشکل مواجه می‌شود
8. عوارض جانبی ناخواسته برخی از داروها
9. برخی اختلالات گوارشی ژنتیکی
10. برخی از عفونت‌ها، از جمله سیفلیس و بروسلوز
11. بیماری‌های خود ایمنی که در آن‌ها سیستم ایمنی بدن به بافت کبدی حمله می‌کند
12. انسداد مجاری صفراوی

درمان سیرو کبدی

درمان سیروز کبدی بستگی به میزان آسیب کبدی دارد. هدف درمانی عمدتا ممانعت از آسیب بیش از حد به سایر بافت‌های سالم می‌باشد. اولین گام این است که از آسیب بیش از حد ناشی از علل سیروز کبدی پیشگیری کنید. به عنوان مثال:

1. مصرف الکل و مشروبات الکلی را قطع کنید
2. در صورت چاقی، اضافه وزن خود را کاهش دهید.
3. در صورت ابتلا به هپاتیت داروهای مربوطه را مصرف نمایید.
4. از رژیم غذایی کم نمک استفاده کنید. در چنین مواردی پزشک ممکن است برای کاهش ورم از داروهای ادرار آور برای کاهش حجم مایعات انباشته شده استفاده نماید.
5. در صورت نیاز پزشک داروهای کنترل کننده فشارخون برای پیشگیری از بروز خون‌ریزی‌های داخل عروقی را تجویز خواهد نمود.
6. آنتی بیوتیک‌ها و واکسیناسیون ممکن است برای پیشگیری و درمان سایر عفونت‌ها مورد استفاده قرار بگیرند.
7. در برخی موارد ممکن است پزشک داروهای استروئیدی را برای کم کردن التهاب سلول‌های کبدی تجویز نماید.
8. برای پیشگیری از ابتلا به سرطان کبد که یک عارضه ناشی از سیروز کبدی می‌باشد، پزشک آزمایشات مداومی را درخواست خواهد نمود.
9. در صورت ابتلا به سیروز کبدی شدید، احتمالا نیاز به دریافت پیوند کبد وجود خواهد داشت.

منابع:

1. https://www.webmd.com/digestive-disorders/understanding-cirrhosis-basic-information#1