زردی در نوزادان؛ علت، علائم و درمان آن

زردی نوزاد تا چند ماهگی ادامه دارد

زردی در نوزادان معمولا در پنج روز اول زندگی آن‌ها ایجاد می‌شود. بیشترین کودکان در این حالت دارای درجه متوسطی از زردی هستند. با این حال، زردی در نوزادان باید جدی گرفته شود. در برخی از موارد، بالا ماندن سطح بیلی‌روبین Bilirubin در نوزاد و اقدام نکردن به درمان آن می‌تواند منجر به بروز آسیب دائمی به مغز شود.

چه عاملی باعث ایجاد زردی در نوزادان می‌شود؟

زردی زمانی ایجاد می‌شود که میزان بیلی‌روبین در خون نوزاد به قدری بالا باشد که بدن قادر به دفع آن نباشد. بیلی‌روبین ماده‌ای زرد رنگ است که در نتیجه شکسته شدن گلبول‌های قرمز کهنه خون ایجاد می‌شود. این ماده به طور معمول از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌شود. زمانی که شما باردار هستید، بدن بیلی‌روبین جنین شما را از طریق جفت دفع می‌کند. پس از تولد نوزاد، بیلی‌روبین باقیمانده در بدن نوزاد باید به طور خود به خود دفع شود.

در بیشتر موارد، نوزاد مبتلا به زردی بیولوژیک می‌باشد. این نوع زردی به این دلیل بروز می‌کند که بدن نوزاد قادر به دفع بیلی‌روبین نیست. این نوع زردی معمولا 24 ساعت پس از تولد ایجاد می‌شود، در سومین یا چهارمین روز پس از تولد به اوج خود می‌رسد و سپس در طول یک هفته از بین می‌رود.

در برخی موارد نادر، زردی ممکن است باعث بروز مشکلات دیگری شود، همچون بروز یک نوع عفونت، مشکل در سیستم گوارش، یا مشکل خونی.

علائم زردی در نوزادان چیست؟

چنانچه نوزاد شما مبتلا به زردی باشد، پوست و بخش سفید رنگ چشم او زرد می‌شوند. این رنگ زرد در ابتدا در صورت و سینه نوزاد مشاهده می‌شود. نوزادی که سطح بیلی‌روبین در خون او بالا باشد ممکن است علائم زیر را نشان دهد:

زردتر به نظر برسد
بی‌حال باشد و قادر به خوردن شیر از سینه مادر نباشد
بدخلق باشد
خود را پیچ و تاب دهد
بیش از اندازه گریه کند

بالا بودن سطح بیلی‌روبین در خون خطرناک است، بنابراین، در صورت مشاهده علائم بالا حتماٌ به پزشک مراجعه کنید.

پزشک از چه طریق زردی را در کودک تشخیص می‌دهد؟

پزشک نوزاد شما، ممکن است یک معاینه کلی بر بدن نوزاد انجام دهد و سوالاتی راجع به وضعیت سلامت شما، به عنوان مادر و هم‌چنین وضعیت سلامت نوزاد بپرسد. به طور مثال، پزشک ممکن است در ارتباط با تفاوت گروه خونی شما با نوزادتان بپرسد. سپس، دستگاهی در برابر نوزاد قرار داده می‌شود تا سطح بیلی‌روبین او بررسی گردد. گاهی پزشک برای تشخیص دقیق‌تر، از نوزاد شما آزمایش خون می‌گیرد.

چنانچه پزشک تشخیص دهد سطح بیلی‌روبین در بدن نوزاد شما به قدری بالا است که ممکن است باعث بروز مشکلات جدی سلامتی شود این احتمال وجود دارد تا آزمایشات بیشتری نیز درخواست کند.

زردی در نوزادان چگونه درمان می‌شود؟ روش‌های پیشگیری از زردی نوزاد در بارداری چیست؟

اگر سطح بیلی‌روبین در نوزاد شما بالاتر از حد معمول تشخیص داده شود باید اقدام درمانی لازم صورت گیرد. در این حالت نوزاد در معرض نور بخصوصی قرار می‌گیرد تا زردی کم کم در او از بین برود. به این نوع درمان نوردرمانی گفته می‌شود. در این روش درمانی، پوست نوزاد نور را جذب می‌کند، این نور باعث ایجاد تغییراتی در وضعیت بیلی‌روبین می‌شود و در نتیجه بدن به راحتی می‌تواند آن را دفع کند. این درمان معمولا در بیمارستان صورت می‌گیرد، اما با مجوز پزشک، این درمان در خانه نیز می‌تواند صورت بگیرد.

درمان زردی نوزادان با استفاده از نور درمانی

برای درمان زردی نوزاد او را در معرض نور خورشید یا در کنار پنجره قرار ندهید. برای درمان مناسب، نیاز به نور ویژه و شرایط محافظتی خاص است. چنانچه یک بیماری یا مشکل خاص باعث ایجاد زردی در نوزاد شده باشد، نیاز به درمان‌های دیگر است. برای مثال، نوزادی که به دلیل داشتن RH ناسازگار مبتلا به زردی شده باشد نیاز به انتقال خون دارد.

چگونه می‌توانید به نوزاد مبتلا به زردی خود کمک کنید؟ چه غذاهایی برای زردی نوزاد مفید است

در شرایطی که نوزاد شما مبتلا به زردی است نقش شما بسیار مهم است. هر روز 2 مرتبه از نزدیک به پوست نوزاد خود نگاه کنید تا مطمئن شوید رنگ پوست او دارد به حالت عادی باز می‌گردد. اگر پوست نوزاد شما تیره است برای اطمینان از کاهش میزان زردی به بخش سفید رنگ چشم او، نگاه کنید. به صحبت‌های پزشک گوش کنید و آزمایش‌های خواسته شده را انجام دهید. چنانچه رنگ زرد پوست نوزاد شما، پس از 3 روز بیشتر یا روشن‌تر شد با پزشک نوزاد خود تماس بگیرید.

مهم‌ترین کاری که می‌توانید در جهت بهبود وضعیت نوزاد مبتلا به زردی خود انجام دهید این است که به او به میزان کافی شیر دهید. خوردن شیر به میزان کافی به نوزاد کمک می‌کند بیلی‌روبین اضافی بدن خود را سریع‌تر دفع کند.

اگر نوزادتان از شیر شما تغذیه می‌کند، طی هر 24 ساعت، 8 تا 12 مرتبه به او شیر دهید.
اگر نوزادتان را با شیری غیر از شیر خود تغذیه می‌دهید، طی هر 24 ساعت، 6 تا 10 مرتبه به او شیر بدهید.

اگر نوزاد شما به میزان کافی شیر نمی‌خورد از پزشک خود مشورت بخواهید.