یک بیمار به عنوان شکایت اصلی خود در ابتدای نوشتهی خود درج کرده است: واژن من به خشکی صحرای ساهارا است! این در ابتدا شوکه کننده به نظر میرسد اما خوشبختانه روشهای مختلفی برا رهایی از این وضعیت وجود دارد که میتواند به زنان یائسه که دچار خشکی واژن هستند، توصیه شود.
بسیاری از خانمهای میدانند که یائسگی با احساس گرگرفتگی و داغ شدن بدن و تعریق شبانه همراه است، اما از دیگر حالتهای رایج این دوران خشکی واژن است که موجب میشود رابطه جنسی دردناک و بدون لذت باشد.
سلولهای دیواره واژن حاوی مقادیر زیادی گیرنده استروژن هستند. زمانی که این هورمورن در دوران یائسگی به شدت کاهش پیدا میکند دیواره واژن که الاستیک و قابل انعطاف و نرم بوده است شکننده و محکم سفت میشود. با گذشت زمان پوست دیواره واژن میتواند به اندازه یک کاغذ نازک شود که در این حالت قادر به فشار فعالیت جنسی نخواهد بود و میتواند در هنگام مقاربت پاره شود و حتی خونریزی کند.
هنگامی که رابطه جنسی دردناک و ناراحت کننده میشود برخی از خانمها شروع به جلوگیری از رابطه میکنند. اما بدون ادامه فعالیت جنسی واژن کوچکتر و سفتتر میشود و مشکل شدیدتری به وجود میآورد. یک مرد با مشکلات نعوظ را هم به این مشکل اضافه کنید که در مردان مسن دور از ذهن نیست، و بسیار دیده میشود که زنان عنوان میکنند که یک سال یا بیشتر رابطه جنسی نداشتهاند.
آیا میتوان کاری کرد که بتوان دوباره به زندگی فعال جنسی برگشت و با همسر خود یک رابطه لذت بخش داشت؟ خوشبختانه جواب تقریبا همیشه بله است!
اولین قدم برای رفع خشکی واژن، درمانهای غیر هورمونی است. شما به دو چیز نیاز دارید:
فکر کنید که چگونه از پوست خود مراقبت میکنید؟ روزانه آن را مرطوب میکنید. درست است؟ خوب واژن یائسگی هم به همین مورد احتیاج دارد. نیازی نیست که هر روز آن را مرطوب کنید اما باید منظم و مداوم باشد.
حتما برای انتخاب برند مرطوب کنندهی مناسب با پزشک خود مشورت کنید و از مرطوب کنندههایی استفاده کنید که به اندازه استروژن در ترمیم مخاط واژن موثر است. اسید هیالورونیک (برای درمان چین و چروک روی پوست هم به کار میرود) میتواند برای بسیار از افراد موثر باشد.
محصولات مختلف و متنوعی در این زمینه وجود دارد اما اگر میخواهید انتخاب مناسبی داشته باشید از محصولات معطر و طعم دار خودداری کنید. اگر در رابطه جنسی خود باید از کاندوم استفاده کنید از روان کنندههای بر پایه آب استفاده کنید که موجب تخریب کاندوم نمیشوند. انواع روان کنندههایی که بر پایه سیلیکون هستند به اندازه سایر مارکها چسبنده نیستند.
اگر میخواهید از چیز طبیعیتری استفاده کنید به سراغ روغن نارگیل بروید! بله همان روغنی که حتی برا طبخ برخی غذاها از آن استفاده میشود. این روغن میتواند به عنوان مرطوب کننده و روان کننده هم مورد مصرف قرار بگیرد اما همراه با کاندوم نباید استفاده شود.
اگر کمبود استروژن موجب خشکی واژن است، پس جای تعجب ندارد که موثرترین درمان خشکی واژن، اضافه کردن استروژن به واژن است. استروژن درمانی موجب ضخیم شدن دیواره واژن، بهبود جریان خون در این ناحیه و افزایش ترشحات طبیعی واژن میشود.
معمولا استروژن به شکلهای مختلف مانند، قرصهای استردیول، شیاف واژینال استرادیول و کرمهای استروژن و حلقه واژینال مورد استفاده قرار میگیرد. دوز استروژن در حلقه کمترین میزان و در کرمها بیشتر مقدار را دارد. اما میتوان از کرم با دوزهای کمتر استروژن هم استفاده کرد. معمولا بعد از استفاده از دوزهای بالاتر و ترمیم واژن میتوان از دوزهای کمتر استفاده کرد.
زنان با شنیدن کلمهی استرون نگران میشوند! با توجه به یافتههای بهداشت زنان زنانی که استروژن دریافت میکنند اندکی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند. اما استروژن درمانی واژن خطر به مراتب کمتری نسبت به انواع دیگر استفاده از استروژن است، زیرا در این حالت سطح استروژن خون در محدوده یائسگی باقی میماند و اندک است.
این مقدار اندک استروژن خطرات لخته شدن خون را به همراه ندارد و تا 5 سال هیچ میزان افزایشی در سرطان گزارش نشده است یا این حال، متخصصان از سازمان غذا و دارو خواستار اصلاح بسته استروژن واژن شدهاند.
با وجود همهی این موارد گفته شده، اطلاعات در مورد تاثیر درمان واژن با استروژل ناکافی است و خانمهایی که خطر بالای ابتلا به سرطان پستان یا سابقهی این بیماری را دارند از این درمان اجتناب میکنند خصوصا اگر برای کاهش خطرات سرطان پستان از مهار کنندههای آروماتاز استفاده میکنند. اگر درمان غیر هورمونی بیخطر باشد ممکن ست برخی از خانمهای پرخطر مایل باشند پس از یک دوره کوتاه مدت استروژن درمانی از مرطوب کننده برای درمان طولانی مدت، استفاده کنند.
استریول، استروژن ضعیفی است که برای خشکی واژن موثر است، اغلب در داروخانهها به طور ترکیبی تهیه میشود اما مورد تایید سازمان غذا و دارو نیست. آن دسته از خانمهایی که از استروژن درمانی اجتناب میکنند باید این کرم را هم از رده خارج کنند.
اینتاروزا یک شیاف واژینال DHEA است. DHEA هورمونی است که توسط غده فوق کلیوی ترشح میشودو پس از جذب شدن توسط بافت واژن، به استروژن تبدیل میشود. این محصول یک گزینه عالی برای خانمهایی است که از استروژن اجتناب میکنند.
اسپاسفین یک داروی خوارکی است که مانند استروژل عمل میکند و باعث رطوبت واژن و ترمیم دیواره واژن میگردد.اسپسمیفن میتواند رشد لایه رحم را تحریک کند، گرچه در زنان یائسه این اثر حداقل است. کمتر از جایگزینی هورمونی خطر لخته شدن خون را به همراه دارد. یکی از عوارض جانبی این دارو گر گرفتگی است.
اگر مدت زمان زیادی از یائسگی و عدم فعالیت جنسی زنان گذشته باشد، استروژن و روان کنندهها برای بازگرداندن فعالیت جنسی عادی کافی نیستند.
در این حالت ممکن است پزشک میلههای پلاستیکی نرمی را که قطر 3 تا 10 میلیمتر دارند برای افزایش تدریجی ظرفیت واژن تجویز کند.
معمولا با بالا رفتن سن زن و مرد مشکلاتی در فعالیت جنسی زوجین پیش میآید. خشکی واژن در زنان و مشکل نعوظ در مردان دیده میشود. اما خبر خوب این که این مشکلات قابل حل است. اما یکی از مهمترین قسمتهای درمان خشکی واژن این است که باید صبور بود و انتظار نداشت همه چیز به سرعت به حالت نرمال بازگردد. معمولا 6 تا 8 هفته طول میکشد تا بافت واژن بهبود پیدا کند.
یائسگی دارای عوارضی است که درمان آنها چالش برانگیز است اما خوشبختانه خشکی واژن از آن دسته نیست. درمانهای موثر بسیاری برای این مشکل رایج وجود دارد. پس اگر واژن شما هم به خشکی صحرای ساهارا شد اصلا هول نکنید و از پزشک متخصص خود کمک بگیرید!