تکرر ادرار به معنای داشتن عجله برای دفع ادرار است که ممکن است در طول روز به دفعات رخ دهد. این شرایط میتواند زندگی عادی افراد، از جمله برنامه خواب آنها را با مشکل مواجه کند. تکرر ادرار میتواند علتهای پزشکی نهفتهای داشته باشد.
بسیاری از افراد در دنیا با مشکل تکرر ادرار مواجه هستند. چنانچه فرد بیش از سه مرتبه در روز احساس کند که به صورت اورژانسی به دفع ادرار نیاز دارد گفته میشود او به تکرر ادرار مبتلا است. در اکثر مواقع علت بروز این شرایط مشکلی ساده است که به راحتی نیز قابل درمان میباشد.
قابل ذکر است که تکرر ادرار را نباید با بیاختیاری ادرار اشتباه گرفت. در افرادی که به بیاختیاری ادراری مبتلا هستند ادرار بدون اختیار و بدون هیچ نشانهای از ادرار داشتن، از مجاری ادراری خارج میشود.
دفع ادرار روشی است که بدن از طریق آن به دفع بخشی از مواد زائد بدن میپردازد. ادرار حاوی آب، اوریک اسید، اوره و برخی سمها و مواد زائد دیگر است که از سراسر بدن جمعآوری شده است. کلیهها در این فرآیند نقشی کلیدی ایفا میکنند.
ادرار در مثانه باقی میماند تا زمانی که فضای مثانه پر شود. در این زمان است که فرد نیاز به دفع ادرار پیدا میکند و به این ترتیب ادرار از بدن خارج میشود. همانطور که گفته شد تکرر ادرار را نباید با بیاختیاری ادرار اشتباه گرفت. هرچند گاهی ممکن است این دو شرایط به صورت هم زمان برای فرد ایجاد شوند.
بیشتر افراد بین 6 تا 7 مرتبه طی 24 ساعت از شبانه روز ادرار دفع میکنند. بنابراین تکرر ادرار را میتوان از طریق نیاز به دفع بیش از 7 مرتبه در روز تشخیص داد. این در حالی است که فرد روزانه 2 لیتر مایعات مصرف کند. بدیهی است که مصرف مایعات بیش از 2 لیتر در طول روز میزان دفع ادرار را افزایش میدهد، پس نباید آن را به تکرر ادرار نسبت داد.
تولید و دفع ادرار فرآیندی پیچیده است که سیستمهای مختلف بدن در آن نقش دارند. بنابراین اتفاقات مختلفی میتواند موجب بیشفعالی سیستم دفع ادرار شود. عادات مختلف زندگی مثل نوشیدن مایعات به میزان زیاد، بخصوص نوشیدنیهای دارای الکل و کافئین میتواند بر میزان دفع ادرار تاثیر بگذارد.
اما گاهی تکرر ادرار میتواند نشانه وجود مشکل در کلیهها، مثانه و یا وجود سایر شرایط پزشکی مثل دیابت، بارداری یا مشکلات پروستات باشد.
یکی از بارزترین علائم تکرر ادرار احساس نیاز به دفع ادرار به صورت اورژانسی است، چنانچه علائم دیگری نیز وجود داشته باشد میتوان آن را نشانه وجود مشکلات جدیتر در بدن دانست. برای مثال ناکتوریا شرایطی است که در آن فرد معمولا در هنگام خواب احساس نیاز به دفع ادرار پیدا میکند. این نوع تکرر ادرار میتواند نشانه بیماری دیابت باشد. سایر علائم تکرر ادرار که نیاز به توجه و رسیدگی دارند عبارتند از:
وجود این علائم میتواند نشانه وجود یک بیماری یا شرایط پزشکی جدی باشد و بنابراین مستلزم توجه و مراجعه به پزشک یک امر ضروری است.