همه چیز درباره بیماری ایدز، علت، علائم و درمان

بیماری ایدز چیست؟

بیماری ایدز توسط حمله ویروس HIV  به دستگاه ایمنی بدن ایجاد می‌شود. ویروس HIV به سلول‌های T+CD4 حمله می‌کند و به تدریج مقاومت آن را از بین می‌برد. به همین دلیل کسانی که به بیماری ایدز مبتلا هستند بیشتر در معرض سرطان و بیماری‌های عفونی قرار می‌گیرند.

راه‌های انتقال بیماری ایدز

ایدز بیماری منتقله از راه جنسی است که البته با روش‌های زیر هم انتقال می‌یابد. راه‌های انتقال بیماری ایدز عبارت است از :

• تماس با مایع منی
• تماس با بافت آسیب دیده
• رابطه جنسی از مقعد
• تماس با خون بیمار
• استفاده از سوزن مشترک و دیگر لوازم تزریقی آلوده به بیماری

بیماری ایدز از این طریق انتقال نمی‌یابد

• آب
• عرق
• اشک
• غذا
• استفاده از وسایل شخصی بیمار مثل لیوان و ...

نکته: این ویروس باید از طریق تماس مستقیم با غشای مخاطی و بافت آسیب دیده انتقال یابد که فرد دیگر را مبتلا کند.  برای انتقال از طریق سوزن یا سرنگ نیز، ویروس باید مستقیما به جریان خون تنظیم شود.

علائم مرحله اول بیماری

علائم ایدز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در بعضی افراد بعد از 2 تا 4 هفته بعد از انتقال ویروس فرد علائمی مانند آنفولانزا از خود بروز می‌کند. این بیماری باعث تورم گره‌های لنفاوی در بازو و در ناحیه کشاله ران می‌شود و ممکن است در افراد دیگر به شکل بثورات ظاهر شوند. بعضی افراد این علائم را چندین سال بعد نیز تجربه نمی‌کنند. تنها راه مطمئن بودن آزمایش خون است. علائم ایدز مرحله به مرحله متفاوت است. علائم خاص ابتلا به این ویروس عبارت است از:

• تب و یا افزایش درجه حرارت بدن
• بثورات بدن یا آکنه و زخمی که معمولا خارش ندارد
• علائم اضافی مانند بیماری عضلانی، خستگی شدید، عرق شبانه و گلودرد
• به عنوان مثال در گلو، کشاله ران و زیر بغل، غدد تورم متورم شده است
• زخم در دهان و یا تناسلی
• تهوع، استفراغ و یا هر دو

مرحله دوم بیماری ایدز 

• سردرد شدید
• تب
• خستگی
• کاهش وزن
• زخم دهان
• درد عضلات شکم

این مرحله HIV مزمن نامیده می‌شود. در این مرحله پس از آزمایش خون داروهای ضد ویروسی تجویز می‌شود.

تشخیص بیماری ایدز

HIV اغلب با آزمایش خون یا بزاق برای آنتی بادی‌های ویروس تشخیص داده می‌شود. متاسفانه بدن شما برای توسعه این آنتی بادی‌ها معمولا 12 هفته نیاز به زمان دارد. تست سریع‌تری برای تشخیص  HIV وجود دارد که یک پروتئین تولید شده است که توسط ویروس بلافاصله بعد از عفونت، انجام می‌شود. این پروتئین به راحتی می‌تواند عفونت را تشخیص دهد.

آزمایش‌های تشخیص بیماری ایدز

آزمایش اندازه‌گیری تعداد سلول‌های T+CD4

سلول‌های T+CD4 سلول‌های سفید خون هستند که توسط ویروس HIV  مورد حجوم قرار می‌گیرند. حتی زمانی که هیچ اطلاعی از بیماری خود ندارید سلول‌های T+CD4 خون شما زیر 200 است.

آزمایش RNA HIV

این آزمایش مقدار ویروس را در خون شما اندازه‌گیری می‌کند. پزشک هم‌چنین آزمایشاتی را برای بررسی عفونت‌های دیگر از جمله بیماری:

• بیماری سل
• هپاتیت
• توکسوپلاسموز
• عفونت‌های منتقله از راه جنسی
• آسیب کبد یا کلیه

درمان

در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری ایدز وجود ندارد. اما می‌توان به وسیله برخی از داروها آن را کنترل کرد. این درمان، درمان ضد رترو ویروسی یا ART است. ART بدون در نظر گرفتن تعداد گلبول‌های سفید خون تجویز می‌شود.

زمان شروع درمان

هر فرد مبتلا به عفونت اچ آی وی، بدون در نظر گرفتن تعداد سلول‌های CD4+T، باید از داروهای ضد ویروسی استفاده کند. اما در این موارد باید هر چه سریع‌تر درمان را شروع کنید:

• تعداد گلبول‌های سفید شما کمتر از 350 باشد.
• باردار باشید.
• مبتلا به بیماری کلیوی مرتبط با HIV باشید.
• به دلیل ابتلا به هپاتیت B یا C تحت درمان باشید.

هم‌چنین برخی مهار کننده‌ها نیز می‌توانند با ویروس مبارزه کنند:

1. مهار کننده‌های ترانس کپیتاز  که با ویروس مبارزه می‌کند: نمونه‌هایی از آن عبارتند از efavirenz (Sustiva)، etravirine Intelence و nevirapine Viramune. 

2. مهار کننده‌های ترانس کپسول معکوس: نمونه‌هایی از این داروها Abacavir Ziagen و داروهای ترکیبی Emtricitabine / Tenofovir Truvada، Descovy Tenofovir alafenamide / Emtricitabine و Lamivudine-Zidovudine Combivir می‌باشد.

3. مهار کننده‌های پروتئاز (PIs) غلظت پروتئین HIV، یکی دیگر از پروتئین‌هایی است که از گسترش ویروس ایدز جلوگیری می‌کند. نمونه‌هایی از آن عبارتند از: آتاازانویر، دارواویر Prezista، فوزاپنروویر (Lexiva) و وینینوویر.

4. مهار کننده‌های انتگرال از طریق غیر فعال کردن پروتئین به نام انتگاز عمل می‌کنند.

ممکن است تا آخر عمر مجبور به مصرف دارو باشید. طبیعتا هر دارویی عوارض خاص خود را دارد در این شکی نیست اما برخی عوارض جانبی ممکن است بسیار خطرناک باشد که بهتر است با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.

شما می‌توانید به سادگی با عضویت در تریتا و با ورود به بخش کاربری از امکانات سامانه پزشک هوشمند نیز استفاده کنید، همچنین قادر خواهید بود آزمایش خون و ایدز خود را در تریتا ثبت و بدون نیاز به پزشک، مقادیر موجود در آزمایش خود را تفسیر کنید. لطفا پس از ورود به بخش آزمایشات خون مراجعه کنید.

منابع:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/diagnosis-treatment/drc-20373531
2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/311323.php