درد استخوان ناشی از چه علل و عواملی است و چطور باید آن را کنترل کرد؟

درد استخوان به معنی احساس درد، التهاب یا دیگر ناراحتی‌ها در استخوان است. درد استخوان یکی از علائم شایع سرطان استخوان است و به همین سبب نباید نادیده گرفته شود. به طور کلی می‌توان گفت مهم‌ترین علت درد استخوان سرطان استخوان است، بیماری‌ای که معمولاً در استخوان‌های بلند، مانند استخوان فوقانی بازو یا ساق پا، ایجاد می‌شود، اما به هر صورت می‌تواند هر استخوانی را تحت تأثیر قرار دهد. به همین منظور در این نوشتار بیشتر به سرطان استخوان خواهیم پرداخت، هر چند که نگاهی به سایر علل و عوامل درد استخوان نیز خواهیم داشت.

علائم سرطان استخوان

هنگامی که سلول‌های سرطانی از استخوان سرچشمه می‌گیرند، این وضعیت سرطان اولیه‌ی استخوان نامیده می‌شود. درد ناشی از سرطان استخوان ممکن است علائم زیر را به دنبال داشته باشد:

• احساس التهاب در استخوان در مراحل ابتدایی
• روند سریع افزایش درد ثابت، یا درد متناوب در استخوانی که تحت تأثیر قرار گرفته است
• درد مداوم در طول شب و در زمان استراحت

علاوه بر موارد ذکر شده، علائم زیر نیز می‌توانند جزو علائم سرطان استخوان به شمار آیند:

• تورم یا التهاب (قرمز شدن) در اطراف ناحیه‌ی تحت تأثیر قرار گرفته.
• وجود یک توده در نزدیکی استخوان تحت تأثیر قرار گرفته.
• شکستن استخوان پس از یک آسیب یا زمین‌خوردن جزئی، چرا که سرطان استخوان را شکننده می‌کند.

برخی از علائمی که شیوع کمتری دارند نیز عبارتند از:

• تب و لرز
• خستگی
• کاهش وزن غیر قابل توجیه
• عرق کردن خصوصاً به هنگام شب

سایر علل و عوامل درد استخوان

اگرچه مهم‌ترین علت درد استخوان، سرطان استخوان است، با این وجود عوامل دیگری نیز ممکن است باعث ایجاد استخوان درد شوند. این عوامل، که تعدادشان کم هم نیست، عبارتند از:

• التهاب مفاصل یا آرتریت
• سرطان ثانویه‌ی استخوان یا متاستاز که در حقیقت سرطانی است که پس از پیدایش، در دیگر قسمت‌های بدن، به استخوان نیز بسط پیدا کرده است.
• شکستگی استخوان بر اثر یک حادثه یا صدمه‌ دیدن آن بر اثر تروما (ضربه)
• سرطان خون یا لوسمی که معمولاً از مغز استخوان شروع می‌شود.
• نوعی عفونت در استخوان که کورک استخوان یا استئومیلیت نامیده می‌شود.
• پوکی استخوان یا استئوپروز، که بیماری‌ای است که در آن کمبود کلسیم و ویتامین D با قطع ذخیره‌ی خون در استخوان‌ها باعث شکننده شدن آن‌ها می‌شوند. (حالتی که در کم‌خونی داسی شکل هم مشاهده می‌شود)
• شکستگی‌ای که بر اثر آسیب پیچشی رخ می‌دهد و معمولاً در کودکان نوپا اتفاق می‌افتد.
• دردهای ناشی از رشد در کودکان و نوجوانان
• کار کشیدن بیش از اندازه از بدن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

توصیه می‌شود چنان‌چه علائم زیر را در خود مشاهده می‌کنید، به پزشک مراجعه نمایید:

• درد ثابت و همیشگی که در استخوان متوقف نمی‌شود.
• درد استخوان در حالتی که با گذشت زمان بدتر و بدتر می‌شود.
• مشاهده‌ی تورم یا قرمز شدن اطراف ناحیه‌ی استخوانی که درد می‌کند.
• مشاهده‌ی تورم یا قرمز شدن اطراف استخوان شکسته پس از وقوع صدمه‌‌ی جزئی.

درمان برای سرطان استخوان

اهداف درمان سرطان استخوان شامل تخفیف درد، ترمیم هرگونه شکستگی و پیشگیری یا به تأخیر انداختن عوارض بیشتر ناشی از سرطان هستند.

رویکردهای درمانی مختلفی برای سرطان استخوان وجود دارد که با توجه به نوع سرطان و شدت گسترش آن در بدن انتخاب می‌شوند. این رویکردهای عبارتند از:

1- عمل جراحی:

عمل جراحی شامل برداشتن بخش‌های سرطانی استخوان می‌شود. در برخی موارد جراح پس از جراحی، استخوان را بازسازی می‌کند، اما گاهی نیاز به قطع کردن قسمتی از استخوان وجود دارد.

2- شیمی‌درمانی:

شیمی درمانی، نوعی روش برای درمان سرطان است که در آن از داروها برای نابود کردن سلول‌ها و بافت‌های بدخیم استفاده می‌شود.

3- رادیوتراپی:

در رادیوتراپی از پرتوها برای تخریب سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

4- میفومورتاید:

میفومورتاید دارویی است که برای درمان استئوسارکوما، نوع خاصی از سرطان خون، به کار می‌رود. در این روش درمانی سیستم ایمنی بدن برای حمله و از بین بردن سلول‌های سرطانی تحریک می‌شوند.

درمان استخوان درد ناشی از دیگر عوامل

همان‌طور که گفتیم استخوان درد همواره نشان دهنده‌ی ابتلا به سرطان استخوان نیست. روش‌های درمانی مورد استفاده برای درمان استخوان درد، چنان‌چه درد ناشی از سرطان استخوان نباشد، کاملاً وابسته به عامل ایجاد مشکل است. برخی از این روش‌های درمانی عبارتند از استفاده از داروهای:

• ضد التهاب‌
• آنتی‌بیوتیک‌
• مسکن‌
• هورمون
• مکمل کلسیم و ویتامین د (برای پوکی استخوان)
• ضد صرع (زمانی که درد استخوان مرتبط با اعصاب است)
• کورتیکواستروئیدها
• ضد افسردگی

سخن آخر: دورنمای سرطان استخوان

دورنمای سرطان استخوان بسته به موارد زیر می‌تواند متفاوت باشد:

• سن
• نوع سرطان استخوان
• میزان گسترش سرطان استخوان در بدن
• میزان احتمال گسترش سرطان در دیگر قسمت‌های بدن

سرطان اولیه‌ی استخوان بیماری نادری است. بر اساس اظهار نظر جامعه‌ی سرطان آمریکا، این نوع سرطان در سال 2018 در حدود 3450 نفر تشخیص داده شده، که این مقدار تنها 0.2 درصد تمامی انواع سرطان را شامل می‌شود. چنان‌چه سرطان استخوان یک فرد گسترش پیدا نکرده باشد و علاوه بر این بیمار از سایر جهات سالم باشد، درمان ساده‌تر خواهد بود و سرطان دورنمای بهتری خواهد داشت.

طبق آمار در حدود 75 درصد افرادی که سرطان اولیه‌ی استخوان دارند، بیشتر از یک سال عمر می‌کنند، هم‌چنین 50 درصد آنان 5 سال یا بیشتر زنده می‌مانند.

منابع:

1. https://www.medicalnewstoday.com/articles/321835.php