جراحی آب مروارید چگونه انجام می‌شود و چه عوارضی را در پی دارد؟

آب مروارید چشم

آب مروارید نوعی بیماری است که در آن عدسی چشم دچار کدر شدگی می‌شود. در واقع می‌توان گفت که ابتلای به آب مروارید یا همان کاتاراکت نسبت به آب سیاه، رتینوپاتی‌های دیابتی و سایر بیماری‌های چشمی دلایل بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد. سه نوع آب مروارید وجود دارد که عبارتند از:

1- آب مروارید زیر کپسولی

این حالت در پشت عدسی چشم به وجود می‌آید. خطر ابتلا به این نوع آب مروارید در افرادی که مبتلا به دیابت هستند و یا تحت استفاده داروهای استروئیدی قرار دارند بیشتر است.

2- آب مروارید هسته‌ای

این نوع آب مروارید در قسمت‌های عمقی‌تر و در مرکز هسته عدسی اتفاق می‌افتد. این حالت معمولاٌ در افراد کهن‌سال رخ می‌دهد.

3- آب مروارید قشری

مشخصه بارز این نوع آب مروارید لکه یا نقاط سفید رنگ در حاشیه عدسی می‌باشد. این نقاط در ابتدا از محیط اطراف شروع می‌شوند و سپس به مرکز آن رخنه می‌کنند که به صورت منظره چرخ مانند در عدسی دیده می‌شود.

علائم آب مروارید

آب مروارید در ابتدا به صورت بسیار کوچک دیده می‌شود و فرد ممکن است تغییراتی در بینایی خود احساس نکند ولی با گذشت زمان ممکن است فرد متوجه کاهش بینایی در خود گردد به عنوان مثال احساس کند که اطراف خود را از پشت شیشه‌ای بخار زده نظاره می‌کند. مناظر تار و مبهم نشانه‌ای از تاری دید است که می‌تواند به عنوان یکی علائم آب مروارید به حساب بیاید.

یکی از علائم آب مروارید این است که فرد احساس می‌کند نسبت به گذشته نور خورشید و یا نور چراغ بیشتر نورانی هستند. این مثال در شب‌ها هنگام رانندگی نیز مشاهده می‌شود به طوری که فرد نور چراغ ماشین‌های روبرو و یا حتی روشنایی چراغ‌های متقاطع را تیزتر و درخشان‌تر احساس می‌کند. در آب مروارید شفافیت رنگ‌ها آنچنان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.

نوع آب مروارید مشخص کننده نوع علائم، زمان بروز و شدت آن‌ها خواهند بود. زمانی که یک آب مروارید از نوع هسته‌ای رخ می‌دهد می‌تواند یک بهبودی موقتی در نزدیک‌بینی فرد ایجاد نماید که با اصطلاح چشم دوم نیز شناخته می‌شود. متاسفانه بهبودی آب مروارید موقتی است و به زودی با علائم تشدید یافته آب مروارید بروز می‌یابد و یا به عبارت دیگر آب مروارید از نوع زیر کپسولی ممکن است تا مدت‌ها از خود علائم خاصی را نشان ندهد و به صورت ناگهانی ظاهر شود.

علل آب مروارید

هیچ کسی در جهان موفق به فهمیدن علت دقیق بروز کاتاراکت نشده اما محققان بر این باورند که برخی علل زمینه‌ای می‌تواند ابتلا به این بیماری را دو چندان سازد از جمله این عوامل عبارتند از:

• اشعه ماوراء بنفش نور خورشید و یا سایر منابع
• دیابت
• فشارخون
• چاقی
• سیگار کشیدن
• استفاده طولانی مدت از داروهای کورتیکواستروئیدی
• داروهای استاتین مورد مصرف برای کاهش کلسترول
• آسیب قبلی یا التهاب قبلی چشم
• جراحی قبلی چشم
• هورمون درمانی
• مصرف قابل توجه الکل
• نزدیک‌بینی
• سابقه خانوادگی

جراحی یا عمل آب مروارید چگونه است؟

جراحی یا عمل آب مروارید یک جراحی سرپایی است که معمولاٌ انجام آن یک ساعت و یا کمتر به طول می‌انجامد. در ابتدا پزشک برای گشاد شدن مردمک‌ها از قطره‌ای چشمی استفاده خواهد کرد و احتمالاٌ برای تخفیف درد، مسکن‌ها و یا داروهای بی‌حسی موضعی را به کار خواهد برد. در طول عمل معمولا عدسی چشم برداشته شده و با یک عدسی دیگر جایگزین می‌گردد. البته چند روش برای انجام این عمل وجود دارد که پزشک بر حسب نیاز آن‌ها را انجام خواهد داد.

عوارض بعد از عمل جراحی آب مروارید

برای اکثر افراد عمل جراحی آب مروارید به راحتی صورت گرفته و بعد از عمل بدون هیچ تغییر بینایی و مشکلات دراز مدت نتیجه مطلوب دیده خواهد شد. اما در هر عمل جراحی مشکلات و خطراتی وجود دارد که عمل جراحی آب مروارید از آن مستثنی نیست.

1- عفونت

مشکلاتی مانند حساسیت به نور یا درد، قرمزی و مشکلات بینایی ممکن است به علت عفونت باشد. آنتی بیوتیک‌ها داروهایی هستند که در این زمان مورد مصرف قرار می‌گیرند.

2- التهاب

تورم و قرمزی بعد از جراحی طبیعی است ولی در صورتی که ناراحت کننده باشد برخی داروها به برطرف کردن این حالت کمک خواهند کرد.

3- جدا شدگی شبکیه

شبکیه قسمتی است که نور و پیام‌های ارسالی را دریافت کرده و آن‌ها را به مغز مخابره می‌کند. البته جدا شدگی شبکیه یکی از عوارض بسیار نادر این عمل به حساب می‌رود.

4- افتادگی پلک

افتادگی پلک یا پتوز حالت شایعی است که اغلب بعد از جراحی‌های چشمی اتفاق می‌افتد. اگر این حالت در طی 6 ماه برطرف نشود احتمالاٌ نیازمند عمل جراحی خواهد بود.

5- بالا رفتن فشار چشمی

برای برخی از افراد جراحی، فشار چشم را افزایش می‌دهد. این حالت می‌تواند به بینایی آسیب برساند. پزشک ممکن است برای برطرف ساختن آن دارو و قطره‌های چشمی را تجویز نماید. تورم، خون‌ریزی و یا عدسی‌های باقی‌مانده می‌توانند فشار بیشتری در چشم ایجاد کنند که این فشار می‌تواند منجر به گلوکوم شود. البته درمان بستگی به علت ایجاد آن داشته و اگر عصب بینایی آسیب دیده باشد احتمال نیاز به جراحی ترمیم گلوکوم یا آب سیاه وجود خواهد داشت.

6- فلوتر یا اجسام شناور در چشم  

در فلوتر معمولاٌ بر طرف شدن این علائم چند ماه بیشتر طول نمی‌کشد.

بیشتر بخوانید:

علل، علائم و درمان فلوتر یا اجسام و لکه‌های شناور در چشم

7- حساسیت به نور

این حالت یکی از علائم طبیعی است و شما می‌توانید برای مدتی از عینک آفتابی استفاده کنید. در صورت بر طرف نشدن، این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید.

8- آب مروارید ثانویه

9- گلوکوم یا آب سیاه

بیشتر بخوانید:

با علائم و درمان بیماری گلوکوم (آب سیاه چشم) آشنا شوید

10- جابه جا شدن لنز مصنوعی

11- از دست دادن بینایی

منابع:

1. https://www.webmd.com/eye-health/cataracts/complications-cataract-surgery#1
2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/cataract-surgery/about/pac-20384765
3. https://www.allaboutvision.com/conditions/cataracts.htm