آفتاب سوختگی و راه‌های مقابله با آن
آفتاب سوختگی و بهترین روش‌ها برای درمان آن
آفتاب سوختگی زمانی اتفاق می‌افتد که پوست شما بدون محافظ در معرض تابش آفتاب قرار گیرد. آفتاب سوختگی در درجات اول علائم زیادی ندارد اما اگر آفتاب سوختگی با علائمی مانند التهاب و قرمزی پوست همراه بود، باید بدانید اثرات آفتاب بر روی پوست‌تان زیاد بوده است، هم‌چنین در آفتاب سوختگی ممکن است سطح پوست خشک شود و محل سوختگی داغ شود.
از نشانه‌های آن می‌توان سرخی بیش از حد پوست، دردناک شدن و گاهی ایجاد تاول را نام برد. آفتاب سوختگی هنگامی رخ می‌دهد که مقدار تابش اشعه خورشید یا سایر منابع نوری حاوی پرتو فرابنفش بیش از توانایی رنگدانه محافظت کننده پوست بدن یعنی ملانین باشد.
آفتاب سوختگی شدید به همان اندازه سوختگی بر اثر حرارت وخیم است و ممکن است همان اثرات عمومی مانند تاول زدن، ورم و تب را داشته باشد؛ بنابراین نباید آفتاب سوختگی را بی‌اهمیت انگاشت.
هر سال بسیاری از افراد در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید فوت می‌کنند و میلیون‌ها نفر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند. آفتاب‌سوختگی برخلاف سوختگی حرارتی فوراً تظاهر نمی‌کند. بنابراین هنگامی که دردناکی و قرمزی پوست شروع می‌شود، آسیب پوستی از قبل رخ داده‌است. درد در ۶ تا ۴۸ ساعت ابتدایی پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید بیشترین شدت را دارد.
در موارد شدید ممکن است پوست تاول بزند. تورم پوست، به خصوص پاها شایع است. سمومی در بدن به علت آفتاب سوختگی آزاد می‌شوند و باعث ایجاد تب به صورت یک علامت معمول می‌شوند. پوسته ریزی معمولاً سه تا هشت روز پس از قرارگرفتن در معرض آفتاب شدید رخ می‌دهد.
علائم شایع آفتاب سوختگی
- تاول
- ورم
- تب
- قرمز شدن پوست به همراه درد
- ایجاد لکه‌های پیری
علل ایجاد آفتاب سوختگی
- در معرض آفتاب قرار گرفتن در ساعت اوج آفتاب (۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) خصوصاً در نوزادان و کودکان که نسبت به بزرگسالان پوست حساس‌تری دارند.
- روشنی پوست: افراد با پوست‌های روشن با احتمال بیشتری نسبت به افراد با پوست تیره‌تر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند.
- استفاده از برخی داروها از جمله بعضی از آنتی بیوتیک‌ها و قرص‌های ضد بارداری و هم‌چنین برخی از مواد آرایشی.
- استفاده از روش‌های برنزه‌کردن.
زمان آفتاب سوختگی پوست به این نکات مهم توجه کنید
پوست آفتاب سوخته خود را که به شکل بافت مرده و پوسته شده در آمده است را نکَنید، زیرا کندن آن سبب آسیب بیشتر به پوست می‌گردد بنابر این اجازه دهید پوست، خشک شود و بریزد.
از محصولاتی مانند رتینوئید، اسید گلیکولیک و اسید سالیسیک تا زمانی که مراحل پوست‌اندازی پوست‌های آفتاب سوخته تمام نشده، استفاده نکنید، زیرا استفاده از این محصولات باعث حساسیت بیش از حد پوست می‌شود.
با زدن کرم ضد آفتاب پس از درمان آفتاب سوختگی، اجازه ندهید پوست‌تان مجددا دچار آفتاب سوختگی شود و با کرم ضد آفتاب از پوست خود در برابر اشعه‌های مضر نور خوشید (UVA و UVB) محافظت کنید و هر دو ساعت یکبار ضدآفتاب را روی پوست خود بزنید مخصوصا اگر اهل شنا کردن هستید و یا تعرق زیاد دارید.
درمان خانگی آفتاب سوختگی
دوش یا حمام آب سرد بگیرید یا پارچه مرطوب و سرد روی محل سوختگی قرار دهید. مصرف آب و مایعات فراوان در دفع سموم بدن کمک فراوانی می‌کند. داروهای مسکن مانند ایبوپروفن را برای کاهش درد مصرف کنید. اگر پوست‌تان تاول نزده است، از کرم مرطوب‌کننده برای تسکین ناراحتی استفاده کنید.
برای درمان آفتاب سوختگی و تسکین پوست آفتاب سوخته و کاهش سوزش و خارش آن از کمپرس شیر خنک استفاده کنید، زیرا پروتئین موجود در شیر لایه‌ای برای محافظت از پوست ایجاد می‌کند و باعث مرطوب شدن آن می‌شود. پوست برای درمان بهتر به رطوبت نیاز دارد زیرا آنزیم‌های درمانگر بر روی پوست مرطوب بهتر عمل می‌کنند.
آنتی اکسیدان‌ها نقش مهمی در درمان پوست آسیب دیده و آفتاب سوخته دارند و سبب ترمیم پوست آسیب دیده می‌شوند، بنابراین زمانی که پوست در برابر آفتاب صدمه دید بهتر است آنتی اکسیدان فراوانی مصرف شود که این آنتی اکسیدان‌ها را می‌توان با خوردن روزانه چندین واحد میوه و سبزی تامین کرد. این آنتی اکسیدان‌ها سبب ترمیم هر چه سریع‌تر پوست می‌شوند.
هم‌چنین استفاده از محصولات دارای گیاه آلوئه ورا برای رفع علائم اولیه آفتاب سوختگی مانند درد و سوزش بسیار مفید است هم‌چنین آلوئه ورا در تسکین و خنک کردن پوست بسیارموثر است.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کنید؟
گاهی اوقات آفتاب سوختگی‌ها به‌سادگی و با درمان‌های خانگی بهبود پیدا نمی‌کنند. اگر دچار حالت تهوع، خارش حاد، تب، غش، تاول‌های زیاد و ضعف عمومی هستید یا اگر قسمتی از پوست‌تان به رنگ بنفش درآمد، باید به پزشک مراجعه کنید تا برای‌تان دارو تجویز کند. دقت کنید که اگر آفتاب سوختگی روی بدن شما در حال گسترش است، احتمال پخش شدن عفونت در بدن وجود دارد.
برخی داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها، آرام‌بخش‌ها و داروهای ضدقارچ، ممکن است حساسیت به نور خورشید را بالا ببرند. قرص‌های ضدبارداری، ادرار آور و داروهای دیابت و حتی برخی از لوسیون‌های پوستی، خطر آفتاب سوختگی را افزایش می‌دهند.
منابع:
مطالب مرتبط
محبوبه زعفرانی
اینجانب سید محبوبه زعفرانی دارای مدرک کارشناسی مهندسی نرم‌افزار می‌باشم که به مباحث مهندسی پزشکی علاقه دارم و از اینکه علم نرم‌افزاری خود را در راستای پیشرفت تریتا و خدمت به علوم پزشکی قرار داده‌ام، خوشحال هستم.
