آلرژی را بیشتر بشناسیم تا بهتر کنترلش کنیم
آلرژی یاحساسیت را بیشتر بشناسیم
آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی شما به ماده‌ای که آلرژن نامیده می‌شود واکنش شدید و بیش از حد نشان می‌دهد. آلرژن ماده‌ای است که باعث حساسیت می‌شود. آلرژن‌های رایج که ایجاد آلرژی می‌کنند عبارتند از:
- دانه‌های گرده گیاهان
- پرندگان خانگی
- نیش زنبور
- برخی افراد به بعضی غذاها و داروها حساسیت دارند
چه کسانی دچار آلرژی می‌شوند؟
آلرژی، ششمین علت اصلی بیماری‌های مزمن در ایالات متحده است. بیش از 50 میلیون آمریکایی هر ساله از یک ناخوشی یا وضعیت مرتبط با آلرژی رنج می‌برند، شامل زکام، ورم ملتحمه یا گل مژه، آسم، کهیر، اگزما یا درماتیت آتوپیک و عفونت سینوسی یا سینوزیت.
احتمال ابتلای به آلرژی در شما بالاست اگر:
- آسم دارید
- دارای سابقه خانوادگی آسم یا آلرژی هستید
- کمتر از 18 سال سن دارید
شما ممکن است بیش از یک آلرژی داشته باشید. بیش از 100 ژن با آلرژی مرتبط هستند. بعضی ژن‌ها پاسخ سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می‌دهند و بقیه عملکرد ریه و سیستم تنفسی را نشانه می‌گیرند.
طی یک واکنش آلرژیک در بدن چه اتفاقی می‌افتد؟
معمولا آلرژن‌ها مواد بی‌ضرری هستند که یک پاسخ ایمنی به وجود می‌آورند و باعث واکنش‌های آلرژیک در افراد مبتلا به آلرژی می‌شوند. واکنش آلرژیک زمانی رخ می‌دهد که فرد ماده آلرژی‌زا را استنشاق کند، لمس کند، ببلعد، تزریق کند یا کسی در تماس با آلرژن باشد. واکنش می‌تواند خفیف، جدی یا حتی تهدید کننده‌ی زندگی باشد.
به طور معمول سیستم ایمنی، بدن را در برابر مواد مضر مثل ویروس‌ها و باکتری‌ها محافظت می‌کند. اگر شما آلرژی داشته باشید بدن‌تان به آلرژن‌های مهاجم واکنش نشان می‌دهد.
Clifford Bassett، MD یک استادیار بالینی و نویسنده راه حل جدید آلرژی می‌گوید: "بدن‌تان واکنش ایمنی اغراق آمیزی نشان می‌دهد. که این باعث رها سازی و پخش هیستامین و چیزهای دیگری می‌شود که باعث ایجاد آلرژی می‌شوند.
هیستامین به عنوان یک انتقال دهنده عصبی عمل می‌کند و بین سلول‌ها پیام می‌فرستد. هیستامین دارای یک نقش کلیدی در عملیات فیزیولوژیکی خیلی متفاوت می‌باشد. مانند دستور به معده برای ترشح اسید و هضم غذا یا کمک به تنظیم سیکل خواب و بیداری شما.
زمانی که بدن شما به یک آلرژن واکنش نشان می‌دهد، ماده‌ای به نام ایمونوگلوبین igE تولید می‌کند. ترشح ایمونوگلوبین برای تخریب آلرژن و محافظت بدن می‌باشد. رگ‌های خونی شما انبساط پیدا کرده و منفذ دار می‌شوند.
سپس سلول‌های سفید به همراه مواد محافظتی دیگر با هدف دفع حملات در رگ‌های خونی حرکت می‌کنند و با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند. در حین این پروسه ایمونوگلوبین به دیگر سلول‌ها پیام می‌فرستد که مواد شیمیایی خاص، همانند هیستامین آزاد کنند. هیستامین زیاد در بدن می‌تواند منجر به واکنش ناخواسته شود که پدید آورنده‌ی ناراحتی و تحریک پوست بینی، گلو و سیستم تنفسی است. به این ترتیب یک پروسه نرمال محافظتی، وضعیتی را پدید می‌آورد که تحت عنوان واکنش آلرژیک در مقابله با آلرژن‌ها می‌شناسیم.
آلرژن‌های معمول کدامند؟
- گرده و گرده افشانی
- گرد و غبار
- پرنده و حیوانات خانگی یا خز
- سوسک‌ها
- کپک‌ها
- مواد غذایی
- نیش یا گزش حشراتی مثل زنبورها، پشه، مورچه قرمز، کک‌ها، مگس و ...
- داروهایی مثل پنی سلین، آسپرین و ...
- لاتکس (شیرابه، لاستیک خام)
- مواد شیمیایی خانگی
- فلزات (خصوصا نیکل کبالت کروم و روی)
نشانه‌های آلرژی کدامند؟
- عطسه
- آبریزش بینی
- احتقان و گرفتگی
- خارش چشم و بینی و گلو
- اشک چشم
واکنش به یک ماده غذایی آلرژیک می‌تواند سبب ایجاد تعدادی از نشانه‌های بالا شود، اما می‌تواند به اشکال دیگر هم ظاهر شود:
- اسهال، حالت تهوع و استفراغ
- کهیر، اگزما یا خارش پوست
- آنافیلاکسی که در آن مجرای عبور هوا نازک شده و تنفس سخت و یا حتی غیر ممکن می‌شود.
آلرژی پوستی یا نیش حشرات می‌تواند ایجاد کننده این موارد باشد:
- قرمزی پوست
- ورم
- کهیر
- درد
- خارش
نشانه‌های یک واکنش آلرژیک دارویی می‌تواند این‌ها باشد:
- کهیر
- خستگی و با صدا نفس کشیدن
- احساس سرگیجه
- استفراغ
- ورم صورت یا گلو
آلرژی‌های فصلی
انواع آلرژی‌ها می‌توانند در هر زمانی از سال ایجاد شوند، اما آلرژی‌های فصلی عمدتا زمانی بوجود می‌آیند که انواع خاصی از آلرژن‌ها در فضای باز و هوای آزاد بیشتر دیده شوند. آلرژی‌های فصلی اغلب اوقات توسط گرده و گرده افشانی درخت‌ها، چمن‌ها، سبزه‌ها و علف‌های هرز ایجاد می‌گردد و در طی هفته‌ها و ماه‌های گرده افشانی رخ می‌دهد.
آلرژی فصلی ممکن است به حغرافیا و آب و هوا وابسته باشد اما معمولا تغییر مکان به پیشگیری از آلرژی کمکی نمی‌کند. هاگ و گرده‌ها مسافت‌های طولانی را در می‌نوردند و افراد مبتلا به آلرژی حساسیت‌های جدید به آلرژن‌های جدید را در یک محیط متفاوت تجربه خواهند کرد!
عوارض جانبی آلرژی کدامند؟
عوامل محیطی مانند آلودگی و تغییرات اقلیمی مرتبط با افزایش دما ممکن است، در ایجاد و افزایش شدت آلرژی دست داشته باشند. تغییر در مدت زمان و شدت فصول گرده افشانی به این معنا است که افراد بیشتری برای مدت زمان طولانی‌تری در معرض آلرژن‌ها خواهند بود.
دکتر Basset می‌گوید: "شما می‌توانید هر فصلی آلرژی خاص خود داشته باشید!" دو سوم افراد مبتلا به آلرژی فصلی می‌توانند به آلرژی مزمن و انواع دیگر آلرژی هم مبتلا شوند. برخی از عوارض جانبی آلرژی به شرح زیر می‌باشد:
- آنافیلاکسی (جدی‌ترین عارضه جانبی آلرژی که معمولا در حساسیت به غذا و دارو، پنی سلین و نیش حشرات دیده می‌شود)
- آسم
- اگزما
- عفونت گوش یا ریه
- سینوزیت یا عفونت سینوسی
- پولیپ بینی
- سردردهای میگرنی
آلرژی چطور تشخیص داده می‌شود؟
قدم اول ارزیابی نشانه‌های بیماری و بررسی تاریخچه پزشکی شما توسط پزشکتان می‌باشد. شما می‌توانید با تدوین یک تاریخچه از بیماری‌تان که مثلا در آن زمان شروع بیماری و نتایجش درج شده باشد، به پزشکتان برای تشخیص بهتر کمک کنید.
در صورتی که پزشکتان به وجود آلرژی شک کند ممکن است درخواست یک یا دو آزمایش بدهد. این آزمایش‌ها شامل تست پوست و خون است. هم‌چنین دکتر شما ممکن است تست عملکرد ریه یا عکس‌برداری با اشعه ایکس بر روی شما انجام دهد.
آلرژی چگونه درمان می‌شود؟
هیچ درمان قطعی‌ای برای آلرژی وجود ندارد اما روش‌های درمانی موثری داریم که می‌تواند، نشانه‌های بیماری را بهبود بخشیده، کیفیت زندگی‌تان را بهبود دهد. روش درمان وابسته به جدیت و شدت بیماری و نوع آن متغیر است.
اگر حساسیت شما به قدری شدید است که بر کیفیت زندگی‌تان اثر گذاشته حتما به پزشک مراجعه کنید و اگر شدت آن زیاد نیست داروهایی مثل آنتی هیستامین می‌تواند موثر باشد.
ممکن است پزشک، شما را برای کم کردن واکنش بدن‌تان به آلرژن‌ها مورد ایمونوتراپی قراردهد. اگر آلرژی در شما ایجاد آسم و آنافیلاکسی کرده پزشک به شما داروی اپینفرین می‌دهد که رگ‌ها را باریک و راه هوایی ریه را باز می‌کند. درمان‌های مکمل مثل طب سوزنی و استفاده از قطره بینی هم می‌تواند در بهبود بیماری موثر باشد.
چطور از آلرژی پیشگیری کنیم؟
- اگر می‌دانید که به گرده گیاهان حساسیت دارید در فصل گرده افشانی در خانه بمانید و درب و پنجره‌ها را ببندید.
- از یک فیلتر هوا با بازدهی بالا استفاده کنید.
- اگر در خانه سگ یا گربه دارید و به آن‌ها حساست دارید درکنارشان نخوابید و بعد از لمس‌شان، دستتان را خوب بشویید. بعد از تماس با یک حیوان به چشم، بینی و دهان‌تان دست نزنید.
- برای کشف مواد حسایت‌زا که باعث آلرژی در شما می‌شود، تمام خوراکی‌ها و فعالیت‌های‌تان را یادداشت کنید.
- ملحفه‌ها را بطور مرتب بشویید و ازآب داغ برای دوری از محرک‌های موجود در هوا استفاده کنید.
- اگر چند نوع آلرژی دارید دستبند یا گردنبند هشدار پزشکی در موارد اورژانسی می‌تواند کمکتان کند.
منابع:
مطالب مرتبط
زهره دباغ
ترجمه کلمات جدید برای من مثل سرک کشیدن به دنیای جدید دیگری است. هیجان‌انگیز و چالش برانگیز
