پزشک ممکن است از شما در مورد سوابق بیماریهایتان سوال کند و سپس شما را معاینه کند. این معاینه شامل گوش دادن به صدای قلب شما از طریق گوشی پزشکی است. تنگی دریچه میترال باعث ایجاد صداهای اضافی در قلب میشود که از این طریق قابل تشخیص است. پزشک همچنین ممکن است به صدای ریههای شما گوش دهد تا از نبود جریان خون در آنها اطمینان پیدا کند.
زمانی که تنگی دریچه میترال ایجاد میشود خون به داخل ریهها راه پیدا میکند. چنانچه در این معاینه، پزشک به مورد یا موارد مشکوکی روبهرو شود احتمالا آزمایشها و معاینات بیشتری را برای تشخیص دقیقتر در نظر میگیرد. برای انجام این آزمایشات، شما به متخصص قلب ارجاع داده میشوید.
تنگی دریچه میترال قلب؛ علت ایجاد و علائم آن
آزمایشهایی که به طور معمول جهت تشخیص دقیق تنگی دریچه میترال استفاده میشوند شامل موارد زیر میباشند:
امواج صدای قلب شما توسط دستگاهی که بر روی سینه شما قرار داده شده به صورت یک سری تصاویر ثبت میشوند. پزشک با بررسی این تصاویر از امواج صوتی قلب میتواند به وجود موارد غیرعادی پی ببرد.
یک مبدل که به انتهای یک لوله متصل است به داخل ریه شما ارسال میشود. پزشک از طریق این دستگاه میتواند به صورت دقیقتر و از نزدیک قلب شما را معاینه کند.
الکترودهایی که به پد متصل هستند بر روی پوست شما قرار داده میشوند تا پالسهای الکتریکی که از قلب شما ارسال میشوند را ثبت کنند. این روش در واقع اطلاعاتی در مورد ریتم قلب شما به پزشک میدهد. در زمان انجام این آزمایش ممکن است از شما خواسته شود تا بر روی یک دستگاه تردمیل راه بروید یا بر روی یک دوچرخه ثابت بنشینید و رکاب بزنید. در این حالت پاسخ قلب شما در زمانی که بدن مشغول انجام فعالیتهای فیزیکی است بررسی میشود.
از این روش زمانی استفاده میشود که پزشک تشخیص دهد یکی از حفرههای قلب شما، مثلا یکی از دهلیزها، بزرگتر از حالت عادی شده. زمانی که تنگی دریچه میترال ایجاد میشود ممکن است یکی از حفرههای قلب شما بزرگتر از حالت عادی شود، این شرایط باعث ایجاد فشار به ریه شما میشود.
معمولا از این روش کمتر از روشهای دیگر استفاده میشود. اما زمانی که نیاز به اطلاعات بیشتری از وضعیت قلب شما باشد پزشک ممکن است از این روش آزمایش استفاده کند. در این روش پزشک یک لوله بسیار باریک را از طریق یکی از رگهای شما، در ناحیه دست یا کشاله ران، به سمت یکی از سرخرگهای قلب ارسال میکند، سپس از طریق این لوله رنگ مخصوصی به داخل سرخرگ قلب ارسال میکند تا این رگ با استفاده از اشعه X قابل دیدن شود. پزشک با این روش به تصویر بسیار دقیقی از قلب دست مییابد.
آزمایشهایی از این دست به پزشک کمک میکند تنگی دریچه میترال را از سایر مشکلات قلبی تشخیص دهد. همچنین، گاهی این روشها خود مانند یک روش درمانی عمل میکنند، مثلا در روش کتتریزاسیون، ارسال لوله به داخل سرخرگ قلب موجب میشود، چنانچه عاملی در این رگ جریان خود را مسدود کرده باشد برطرف شود.
چنانچه تنگی دریچه میترال در قلب شما در مرحله خفیف یا متوسط باشد شما نیاز به انجام درمان فوری ندارید. اما پزشک به صورت مرتب شما را معاینه میکند تا از روند درمان و همچنین عدم پیشرفت این مشکل مطلع گردد. به طور کلی، روشهای درمانی برای تنگی دریچه میترال شامل موارد زیر هستند:
هیچ دارویی نمیتواند نقص دریچه میترال را به طور کامل برطرف کند. با این حال، برخی داروها هستند که میتوانند موجب کاهش علائم شوند و باعث منظمتر شدن ضربان قلب شوند. داروهایی که پزشک برای شما تجویز میکند میتواند شامل برخی آنتی بیوتیکها نیز باشد. علت تجویز آنتی بیوتیک، عدم بازگشت عفونت گلو میباشد. عفونت گلو و تب روماتیسمی که به دنبال آن ایجاد میشود دلیل اصلی ایجاد تنگی دریچه میترال است.
گاهی ممکن است شما، به منظور بهبود مشکل تنگی دریچه میترال، به ترمیم یا جایگزینی آن نیاز داشته باشید. این ترمیم یا جایگزینی هم از طریق عمل جراحی میتواند صورت پذیرد و هم بدون انجام عمل جراحی.
در این روش پزشک یک لوله نرم و بسیار نازک را که بر سر یک بالون (بادکنک) گذاشته شده وارد سرخرگ یا کشاله ران شما میکند و به بخش باریک شده دریچه میترال میرسد. در این حالت، بالون باد میشود تا دریچه را باز کند، و به این ترتیب موجب بهبود جریان خون در این قسمت شود. سپس باد بالون خالی میشود و از داخل رگ بیرون آورده میشود.
در برخی افراد این روش موجب کاهش علائم تنگی دریچه میترال میشود. اما گاهی برای بهبودی کامل نیاز به استفاده از روشهای دیگر نیز میباشد.
گزینههای جراحی برای تنگی دریچه میترال شامل موارد زیر است:
چنانچه پزشک به هر دلیلی نتواند از روش بالون گذاری استفاده کند، مثلا تشخیص دهد این روش برای شما تاثیر چندانی ندارد، میتواند گزینه عمل جراحی به روش کومیسوروتومی را برای شما در نظر بگیرد. این روش نوعی عمل قلب باز است و طی آن تودههای کلسیم تجمع یافته در بخش دریچه میترال برداشته میشود تا مسیر دریچه به طور کامل باز شود.
چنانچه دریچه میترال شما قابل درمان یا بازسازی نباشد پزشک اقدام به پیوند زدن دریچه میترال میکند. در این روش، پزشک دریچه میترال آسیب دیده شما را برمیدارد و با یک دریچه مکانیکی مصنوعی یا یک دریچه میترال از قلب حیواناتی همچون گاو یا خوک و یا دریچه میترال گرفته شده از قلب فرد دیگری اقدام به پیوند دریچه میترال در قلب شما میکند.
بافتهای طبیعی دریچه میترال پیوند زده شده ممکن است پس از مدتی دچار تغییراتی شوند و به همین دلیل پزشک مجبور به تعویض آن شود. افرادی که دریچه میترال مصنوعی برای آنها استفاده شده ممکن است برای همیشه نیاز به مصرف داروهای رقیق کننده خون داشته باشند تا از لخته شدن خون آنها جلوگیری شود.
پزشک ممکن است از شما بخواهد تا تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا مشکل تنگی دریچه میترال در شما برطرف شود. این تغییرات میتواند شامل موارد زیر باشد:
نمک موجود در غذاها و نوشیدنیها باعث افزایش فشار بر قلب شما میشود. تا حد امکان به غذای خود نمک اضافه نکنید و از خوردن غذاهای حاوی سدیم بالا پرهیز کنید. قبل از خرید محصولات خوراکی به برچسب اطلاعات غذایی آن نگاه کنید و زمانی که در رستوران غذا میخورید درخواست کنید در طبخ غذای شما نمک کمتری استفاده شود.
با استفاده از رژیم غذایی متعادل و تمرینات منظم ورزشی سعی کنید وزن خود را در حدی ایدهآل نگه دارید.
کافئین باعث افزایش ضربان قلب میشود. بنابراین باید در مصرف نوشیدنیهای کافئیندار، مثل قهوه، تعادل را رعایت کنید.
نوشیدنیهای الکلی سنگین باعث افزایش ضربان قلب و تشدید علائم تنگی دریچه میترال میشوند.
اینکه چه مدت و با چه شدت مجاز به ورزش کردن هستید بستگی به شرایط سلامت شما دارد. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید تا از چگونگی و میزان ورزش مجاز برای خود اطلاع پیدا کنید.