ضربان آهسته قلب یا برادی‌کاردی Bradycardia چیست؟

ضربان آهسته قلب یا برادی‌کاردی Bradycardia

برادی‌کاردی همان ضربان آهسته قلب است. زمانی که سیگنال‌های الکتریکی که از بطن قلب می‌گذرد کاهش پیدا می‌کند برادی‌کاردی اتفاق می‌افتد. به طور معمول، زمانی که شما در حال استراحت هستید، ضربان قلب 60 تا 100 بار در دقیقه می‌تپد. اما در برادی‌کاردی، این میزان به کمتر از 60 ضربه در دقیقه می‌رسد.

علائم برادی‌کاردی چیست

بزرگ‌ترین نگرانی این است که قلب شما به اندازه کافی خون پمپاژ نمی‌کند. در این صورت تمام اندام‌ها و بافت‌هایی که به خون نیاز دارند خون دریافت نمی‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد، علائم زیر را به دنبال دارد:

1. سرگیجه
2. سردرگمی یا تمرکز سختی
3. ضعف در تنفس (با یا بدون درد قفسه سینه)
4. احساس خفگی
5. خستگی
6. درد قفسه سینه
7. مشکلات یادگیری

علت برادی‌کاری یا ضربان آهسته قلب

1. آسیب به بافت قلب
2. اختلالات مادرزادی
3. عوارض جراحی قلب
4. کم کاری تیروئید
5. عدم تعادل مواد شیمیایی پتاسیم و کلسیم در خون
6. آپنه انسداد خواب
7. بیماری‌های التهابی مانند تب روماتیسمی یا لوپوس
8. فشارخون بالا
9. داروهایی که باعث اختلالات در ریتم قلب می‌شوند
10. برادی‌کاردی اغلب از گره سینوسی شروع می‌شود. زیرا گره سینوسی می‌تواند ضربه‌های الکتریکی را کاهش یا افزایش دهد.
11. بلوک قلبی

بلوک قلبی و برادی‌کاردی

بلوک‌های قلبی مسیری هستند که در آن سیگنال‌های الکتریکی را توسط گره سینوسی از قلب عبور می‌دهند. قلب در اثر این سیگنال‌ها انقباض پیدا می‌کند. اگر این بلوک نتواند کار خود را به درستی انجام دهد قادر نخواهد بود سیگنال‌ها را از خود عبور داده در نتیجه دچار برادی‌کاردی خواهید شد. سه نوع بلوک قلبی وجود دارد:

1- بلوک قلبی درجه 1

در این بلوک قلبی تمام سیگنال‌های الکتریکی از بطن قلب عبور کرده اما رفته رفته آهسته می‌شوند. در بلوک قلبی درجه 1 به ندرت علائم برادی‌کاردی ایجاد شود.

2- بلوک قلبی درجه 2

در این نوع بلوک قلبی تمام سیگنال‌های الکتریکی به بطن‌ها نمی‌رسد. بعضی از ضربان‌ها کاهش یافته و باعث می‌شود بعضی از ضربان‌ها نامنظم شود.

3- بلوک قلبی درجه 3

هیچ یک از ضربه‌های الکتریکی به بطن نمی‌رسد. هنگامی این اتفاق می‌افتد که یک الگوی ضربان‌ساز طبیعی برداشته شود. اما این باعث می‌شود که ضربات الکتریکی ضعیف بطن‌ها کنترل شود.

نحوه تشخیص ضربان آهسته قلب یا برادی‌کاردی

1. الکتروکاردیوگرام EKG

الکتروکاردیوگرام، هم‌چنین ECG یا EKG نامیده می‌شود، این دستگاه برای تشخیص برادی‌کاردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از سنسورهای کوچک (الکترود) که به قفسه سینه و بازوهای‌تان متصل شده است، سیگنال‌های الکتریکی را در حالی که از قلب شما عبور می‌کند، ثبت می‌کند.

از آنجا که  ECG نمی‌تواند برادی‌کاردی را ضبط کند مگر اینکه در طول آزمایش اتفاق بی‌افتد، ممکن است پزشک‌تان از یک دستگاه ECG قابل حمل در خانه استفاده کند. این دستگاه مانبتور یا هولتر نام دارد. این وسیله در جیب یا در شانه قرار می‌گیرد این دستگاه فعالیت قلب را برای مدت 24 تا 48 ساعت ثبت می‌کند.

2. تست ورزش

تست ورزش، آزمایشی است که در آن با استفاده از یک تردمیل ضربان قلب شما را اندازه‌گیری می‌کنند.

3. آزمايش خون

پزشک‌تان آزمایش خون را برای بررسی شرایطی که ممکن است به برادی‌کاردی مربوط می‌شود بررسی می‌کند. عفونت، کم کاری تیروئید یا عدم تعادل الکترولیتی بیماری‌هایی هستند که بر روی ضربان آهسته قلب تاثیر می‌گذارند.

درمان ضربان آهسته قلب یا برادی‌کاری

درمان برادی‌کاردی بستگی به شدت علائم و بیماری متفاوت است.

1. درمان اختلالات و بیماری‌هایی که مرتبط با ضربان آهسته قلب است

اگر اختلالاتی مانند کم کاری تیروئید یا آپنه انسدادی دارید درمانش با بعضی داروها مانند لووتیروکسین برطرف خواهد شد.

2. پیس میکر یا ضربان‌ساز قلب

این وسیله که پیس میکر نام دارد با یک باتری و تلفن همراه کار می‌کند. سیم از طریق رگ‌ها به قلب وارد شده و الکترودها در انتهای سیم به بافت قلب متصل می‌شود. ضربان‌ساز ضربان قلب را اندازه‌گیری می‌کند.

بیشتر بخوانید:

آشنایی با پیس میکر یا ضربان‌ساز قلب و تمامی مراقبت‌های همزمان با آن

عوامل خطر برادی‌کاردی یا ضربان آهسته قلب

1- سن

از عامل اصلی خطر برای برادی‌کاردی، سن است. مشکلات قلبی که اغلب با برادی‌کاردی همراه هستند در بزرگسالان مسن بیشتر است.

2- عوامل خطر مرتبط با بیماری قلبی

برادی‌کاردی اغلب با آسیب به بافت قلب از نوع خاصی از بیماری قلبی همراه است. بنابراین، عوامل افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی نیز می‌توانند خطر برادی‌کاردی را افزایش دهند. تغییر سبک زندگی خطر بیماری قلبی را با عوامل زیر کاهش می‌دهد:

• فشارخون بالا
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• استفاده از مواد مخدر
• استرس روانی یا اضطراب

عوارض جانبی برادی‌کاردی یا ضربان آهسته قلب

عوارض احتمالی برادی‌کاردی شامل موارد زیر است.

1. ناتوانی قلب برای پمپ کردن خون کافی (نارسایی قلبی)
2. توقف قاعدگی ناگهانی یا مرگ ناگهانی

تغییر سبک زندگی

1. ورزش منظم و خوردن یک رژیم غذایی سالم، کم چرب، کم نمک و کم قند که غنی از میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های غنی است، بخورید.
2. حفظ وزن ایده‌آل. داشتن اضافه وزن، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
3. فشارخون و کلسترول خود را نظارت و کنترل کنید.
4. سیگار نکشید، اگر نمی‌توانید آن را ترک کنید، با پزشک خود درباره استراتژی‌ها یا برنامه‌هایی صحبت کنید که به شما کمک می‌کند عادت سیگار کشیدن را ترک کنید.
5. مشروبات الکلی مصرف نکنید و سایر رفتارهای مرتبط با سوء مصرف الکل را مدیریت کنید.
6. استرس خود را با روش‌های سالم مدیریت کنید.

منابع:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bradycardia/symptoms-causes/syc-20355474
2. https://www.webmd.com/heart-disease/atrial-fibrillation/bradycardia#3