نور درمانی چیست و چه تاثیراتی برای سلامتی دارد

کاربردهای نور درمانی

یکی از کاربردهای نور درمانی، درمان بیماری‌ها و افسردگی‌های فصلی است. این قبیل بیماری‌ها در زمان مشخصی از سال، معمولا پاییز و زمستان، بروز می‌کنند. طی نور درمانی شما نزدیک به دستگاهی به نام جعبه نور درمانی می‌نشینید. این جعبه، نوری ایجاد می‌کند که می‌تواند مشابه نور طبیعی باشد و همان کارایی را داشته باشد.

نور درمانی بر هورمون‌های موجود در مغز که مرتبط با حالات روحی و خواب هستند تاثیر می‌گذارد و موجب کاهش علائم بیماری‌های فصلی می‌شود. استفاده از این روش جهت درمان سایر شکل‌های افسردگی، مثل اختلالات خواب نیز می‌تواند موثر باشد.

چرا نور درمانی؟

دلایل استفاده از روش نور درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

درمان بیماری موثر فصلی یا سایر اشکال افسردگی
مطمئن بودن و نداشتن عوارض جانبی زیاد
افزایش تاثیر داروهای ضد افسردگی
عدم تمایل به مصرف داروهای ضد افسردگی طی دوران بارداری و شیردهی
کاهش دُز داروهای ضد افسردگی

شرایطی که در آن از نور درمانی استفاده می‌شود:

بروز بیماری موثر فصلی
افسردگی‌هایی که به صورت فصلی بروز می‌کنند
جت لگ (داشتن پروازهای طولانی بین مناطقی با اختلاف ساعت زیاد)
اختلالات خواب
تنظیم ریتم شبانه روزی
بی‌خوابی

از نور درمانی برای درمان برخی بیماری‌های پوستی مثل پسوریازیس نیز استفاده می‌شود. اما برای درمان این بیماری از نوری متفاوت استفاده می‌شود. مثلا نوری که در آن اشعه فرابنفش حذف شده است.

خطرات نور درمانی

نور درمانی به طور کلی یک روش بی‌خطر است. خطرات جانبی نیز اگر بروز کنند اغلب سطحی هستند و سریع برطرف می‌شوند. این عوارض عبارتند از:

خستگی چشم
سردرد
بی‌خوابی
تحریک پوست
تشدید علائم مربوط به بیماری دو قطبی

عوارض جانبی ایجاد شده در پی نور درمانی می‌توانند نهایتا ظرف چند روز به صورت خود به خود برطرف شوند. این عوارض قابل کنترل هستند. مثلا با کاهش مدت زمان قرارگیری در معرض نور، ایجاد وقفه بین دوره درمان یا تغییر ساعتی از روز که در آن به نور درمانی می‌پردازید.

آغاز نور درمانی

به طور کلی بیشتر افرادی که دچار بیماری موثر فصلی می‌شوند نور درمانی را در ابتدای فصل پاییز انجام می‌دهند، زمانی که بیشتر بخش‌های کشور هوای ابری به خود می‌گیرد. درمان معمولا تا فصل بهار ادامه خواهد یافت، زمانی که نور طبیعی خارج از خانه باعث بهبود حال افراد و افزایش انرژی در آن‌ها خواهد شد.

اگر شما از آن دسته از افراد هستید که در فصل پاییز و زمستان دچار افسردگی می‌شوید ممکن است علائم این بیماری را در سایر فصول سال زمانی که روزهای بارانی و ابری طولانی می‌شوند نیز تجربه کنید. پزشک می‌تواند دوره درمان را بر اساس شدت علائم شما تنظیم کند.

طی دوره نور درمانی

طی دوره‌های نور درمانی شما در نزدیکی یک دستگاه تولید کننده نور می‌نشینید. برای موثر بودن درمان، نور باید به طور غیر مستقیم وارد چشمان شما شود. چنانچه تنها پوست خود را در مقابل نور قرار دهید نتیجه مطلوبی نخواهید گرفت.

زمانی که در مقابل دستگاه نشسته‌اید باید چشمان شما باز باشد، اما نباید به طور مستقیم به منبع نور نگاه کنید. زیرا این کار ممکن است به چشمان شما آسیب برساند. جهت جلوگیری از آسیب‌های احتمالی با پزشک خود مشورت کنید.

گرفتن پاسخ مطلوب از روش نور درمانی نیازمند نظم و ثبات در انجام دوره‌های درمان است. برای این کار می‌توانید دستگاه نور درمانی را بر روی میز خانه یا محل کار خود قرار دهید.

به این ترتیب شما می‌توانید وقتی که در حال مطالعه هستید، از کامپیوتر خود استفاده می‌کنید، می‌نویسید، تلویزیون تماشا می‌کنید، با تلفن صحبت می‌کنید یا غذا می‌خورید دوره درمانی خود را انجام دهید. در انجام درمان خود منظم باشید و سعی نکنید دوره‌ها را نادیده بگیرید.

سه عنصر کلیدی برای تاثیر بیشتر در نور درمانی

نور درمانی زمانی می‌تواند بیشترین تاثیر را بر شما داشته باشد که با ترکیب مناسبی از مقدار نور، مدت زمان تابش و زمانبندی همراه باشد.

1- مقدار نور:

مقدار نور دستگاه بر حسب lux است که مقیاسی جهت سنجش حجم نور است. برای بیماری موثر فصلی توصیه می‌شود حجم دریافتی بر روی 10000 lux تنظیم شود، درحالیکه دستگاه باید 41 تا 61 سانتی‌متر از صورت شما فاصله داشته باشد.

2- مدت زمان تابش:

با یک دستگاه 10000 lux نور درمانی به طور معمول شامل دوره‌های روزانه به مدت 20 تا 30 دقیقه می‌شود. اما دستگاه‌هایی که مقدار نور کمتری تولید می‌کنند، مثلا 2500 lux ممکن است به دوره‌های درمانی طولانی‌تری نیاز داشته باشند. راهنمای دستگاه را به طور کامل مطالعه کنید و با پزشک خود نیز مشورت کنید.

پزشک ممکن است به شما توصیه کند ابتدا با دوره‌های کوتاه‌تر آغاز کنید و به صورت تدریجی آن را افزایش دهید.

3- زمان بندی:

برای بیشتر افراد نور درمانی زمانی موثرتر خواهد بود که در هنگام صبح انجام شود، یعنی زمانی که تازه از خواب بیدار شده‌اید. پزشک‌تان می‌تواند به شما در جهت تنظیم یک جدول زمان‌بندی کمک کند.

نتایج تاثیرات نور درمانی

نور درمانی شاید به درمان کامل بیماری موثر فصلی، افسردگی‌های فصلی و سایر مشکلات روحی منجر نشود. اما می‌تواند علائم این بیماری‌ها را در شما کاهش دهد، سطح انرژی را در شما افزایش دهد و کمک کند نسبت به خود و زندگی‌تان احساس بهتری داشته باشید.

نور درمانی می‌تواند طی چند روز، تاثیر خود را با کاهش علائم بیماری نشان دهد. در برخی موارد، این دوره ممکن است یک تا دو هفته زمان ببرد.

گرفتن بهترین نتیجه از نور درمانی

این روش درمان ممکن است برای همه افراد موثر نباشد. اما شما می‌توانید اقداماتی در جهت گرفتن نتیجه مطلوب انجام دهید.

1- خرید دستگاه نور درمانی با کیفیت بالا:

پیش از خرید دستگاه، ابتدا تحقیق کنید و با پزشک خود مشورت کنید. به این ترتیب می‌توانید اطمینان حاصل کنید که دستگاه خریداری شده‌ ایمن است و نور مناسبی دارد. هم‌چنین نوع نور برای هدف شما متناسب است و شکل دستگاه، نحوه استفاده از آن را آسان می‌سازد.

2- ثابت قدم باشید:

در انجام دوره‌های درمانی خود ثابت قدم باشید تا بهترین نتیجه را بگیرید. اگر به هر دلیلی نمی‌توانید دوره درمان خود را انجام دهید یکی یا دو روز به خود استراحت دهید، اما به حالات روحی خود دقت داشته باشید. بهتر است به شکلی برنامه‌ریزی کنید که بتوانید هر روز دوره درمان خود را انجام دهید.