درمان کمبود آب در بدن

کمبود آب در بدن چیست؟

کم آبی یا هیپرتونیک هنگامی رخ می‌دهد که عدم تعادل آب و نمک در بدن شما وجود داشته باشد. از دست دادن آب زیاد هنگام وجود بیش از حد نمک در مایع خارج از سلول‌های شما، باعث کم شدن آب بدن می‌شود. برخی از علل آن عبارت‌اند از:

• نوشیدن آب کافی نیست
• عرق کردن بیش از حد
• داروهایی که موجب اسهال زیادی می‌شوند
• نوشیدن آب دریا

کم آبی یا هیپرتونیک با هیپوتونیک متفاوت است که به علت کمبود نمک در بدن است. وقتی آب مقطر و آب نمک را از دست می‌دهید، آب آشامیدنی ایزوتونیک ایجاد می‌شود.

در صورت کمبود آب در بدن چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

• دمای بدن تنظیم نمی‌شود.
• الکترولیت‌ها نامتعادل خواهند بود.
• مفاصل ممکن است به درستی کار نکنند.
• مغز ممکن است متورم شود.
• فشارخون ممکن است افزایش یا کاهش یابد.

علائم کم آبی بدن یا هیپرتونیک

هنگامی که کمبود آب بدن شما شدید نیست، ممکن است علائم آن را متوجه نشوید. با این حال، ممکن است شرایط بدتر شود و علائم بیشتری را نشان دهد. علائم کمبود آب بدن عبارتند از:

• تشنگی، که گاهی اوقات شدید است
• دهان بسیار خشک است
• خستگی
• بی سر و صدا بودن
• رفلکس بیش از حد فعال
• بافت پوستی خمیری
• انقباضات عضلانی مداوم
• تشنج
• دمای بدن بالا

علائم بالا مربوط به هیپرتونیک است، بسیاری از علائم مشابه در dehydration استاندارد وجود دارد. وقتی دچار کمبود آب بدن می‌شوید، ممکن است برخی یا همه این علائم را داشته باشید:

• کم آبی خفیف می‌تواند باعث سردرد، کاهش وزن، خستگی، تشنگی، خشک شدن پوست، چشمان دراز و ادرار شود.
• کمبود آب متوسط و شدید می‌تواند باعث خستگی، سردرگمی، گرفتگی عضلات، عملکرد ضعیف کلیه، کم‌کاری در تولید ادرار و سرعت ضربان قلب شود.
• کم آب شدن شدید می‌تواند منجر به شوک، ضعف، فشارخون بسیار پایین، عدم تولید ادرار و در موارد شدیدتر باعث مرگ شود.

نوزادان دارای کم‌خونی متوسط یا شدید یا کم آبی بدن ممکن است شرایط زیر را داشته باشند:

• گریه بدون اشک
• کاهش رطوبت پوست
• خستگی
• اختلال در متابولیسم
• رسوخ (فرو رفتن) قسمت نرم جمجمه

علل کم آبی یا هیپرتونیک

کم آبی هیپرتونیک در نوزادان و افراد مسن شایع‌تر است. شایع‌ترین علل اسهال، تب بالا و استفراغ است. این می‌تواند منجر به کم آبی و عدم تعادل مایع نمکی شود. نوزادان می‌توانند از ابتلا به اسهال و استفراغ بدون داشتن توانایی نوشیدن آب، دچار بیماری روده شوند. گاهی اوقات هیپرتونیک ناشی از دیابت قندی یا دیابت می‌باشد.

تشخیص هیپرتونیک

اگر پزشک شما فکر می‌کند که شما ممکن است کمبود آب هیپرتونیک داشته باشید، علائم آن را ذکر می‌کند. آن‌ها می‌توانند با اندازه‌گیری غلظت سدیم سرم، شرایط را تایید کنند. آن‌ها هم‌چنین ممکن است دنبال موارد زیر باشند:

• افزایش نیتروژن اوره خون
• افزایش گلوکز سرم
• سطح پائین کلسیم سرم اگر پتاسیم سرم کم باشد

چه کسی در خطر از دست دادن آب بدن است؟

اگر چه از دست دادن آب بدن می‌تواند برای هر کسی رخ دهد، برخی از مردم در معرض خطر بیشتری هستند. آن‌ها با بالاترین میزان در معرض خطر بودن قرار دارند عبارتند از:

1- ورزشکاران:

به ویژه کسانی که در ورزش‌های استقامتی مانند ماراتن، ورزش‌های سه گانه، و مسابقات دوچرخه سواری‌اند کم شدن آب بدن می‌تواند عملکرد ورزش‌شان را تضعیف کند.

2- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن:

مانند دیابت، بیماری‌های کلیوی، فیبروز سیستیک، اعتیاد به الکل، و اختلالات غده آدرنال

3- افراد مسن، نوزادان و کودکان

کم شدن آب بدن در افراد مسن را می‌توان با کارکرد معیوب مغز توضیح داد.

درمان کمبود آب در بدن

کمبود آب عموما در خانه می‌تواند درمان شود. کمبود آب به طور کلی نیاز به درمان توسط پزشک دارد. درمان سریع‌تر برای درمان کم‌خونی هیپرتونیک، درمان با دهان و دندان است. این جایگزین مایع حاوی کمی شکر و نمک است. اگرچه نمک بیش از حد باعث خشک شدن آب هیدروژن می‌شود، نمک همراه با آب نیاز است یا احتمال وجود تورم در مغز وجود دارد.

اگر نمی‌توانید یک درمان خوراکی را تحمل کنید، پزشک ممکن است 0.9 درصد از نمک را به صورت داخل وریدی توصیه کند. این درمان به این معناست که سدیم سرم شما به آرامی کاهش می‌یابد. اگر کمبود آب در بدن شما کمتر از یک روز طول بکشد، ممکن است بتوانید ظرف 24 ساعت این کار را انجام دهید. برای شرایطی که بیش از یک روز طول می‌کشد، درمان با دو تا سه روز ممکن است بهتر باشد.

در حالی که در روند درمان هستید، ممکن است پزشک شما، وزن، مقدار ادرار و الکترولیت‌های سرم را کنترل کند تا مطمئن شوید که میزان مایعات را با سرعت مناسب دریافت می‌کنید. هنگامی که ادرار خود را به حالت عادی بازگردانید، ممکن است پتاسیم را در محلول احیاء، مجدد برای جایگزین ادراری که از دست داده اید یا برای حفظ سطح مایعات دریافت کنید.

کم آبی Hypertonic قابل درمان است. هنگامی که وضعیت به حالت عادی برگردد، دانستن علائم کم آبی بدن می‌تواند به شما کمک کند که از آن جلوگیری کنید. حتما به پزشک مراجعه کنید. خوشبختانه ابتلا به کم شدن آب بدن معمولا به بهبود کامل می‌انجامد.

ممکن است شنیده باشید که در هر روز باید هشت لیوان آب بنوشید. موسسه پزشکی (IOM) توصیه می‌کند که مردان حداقل 104 اونس آب در روز بنوشند که معادل 13 فنجان است. آن‌ها می‌گویند زنان حداقل باید 72 اونس مصرف کنند که معادل 9 فنجان است. با این حال، پاسخ این سوال که چقدر در روز باید آب بنوشید خیلی ساده نیست.

توصیه‌های مهم در مورد کم آبی در بدن

70درصد وزن بدن‌تان را آب تشکیل می‌دهد. هر سیستم بدن شما نیاز به آب دارد. مصرف توصیه شده براساس عوامل جنسیتی، سن، سطح فعالیت و... متفاوت است، مثلا در دوران بارداری شرایط متفاوت است.

توصیه برای بزرگسالان:

توصیه‌های فعلی IOM برای افراد بالای 19 سال حدود 131 اونس برای مردان و 95 اونس برای زنان است. این مقدار مصرف مایع در هر روز است، از جمله هر چیزی که شما می‌خورید یا نوشیدنی حاوی آب در آن، مانند میوه‌ها و سبزیجات است. مردان باید حدود 13 فنجان از نوشیدنی‌ها را دریافت کنند. این مقدار برای زنان، 9 فنجان است.

توصیه برای کودکان:

• دختران و پسران بین سنین 4 تا 8 سال باید در روز 5 فنجان بنوشند.
• این میزان تا سن 9 تا 13 سال به 7 تا 8 فنجان افزایش می‌یابد.
• برای سنین 14 تا 18 سال، مصرف آب توصیه شده 8 تا 11 فنجان است.

زنان در دوران بارداری

در شرایط بارداری یا شیردهی اوضاع متفاوت است. زنان باردار در سنین مختلف باید 10 تا 13 فنجان آب مصرف کنند.

کدام میوه‌ها برای کم آبی بدن مفید هستند؟

برخی از میوه‌هایی که دارای محتوای آب بالا هستند عبارت‌اند از:

1. هندوانه
2. طالبی
3. اسفناج
4. خیار
5. فلفل سبز
6. انواع توت‌ها
7. گل كلم
8. کاهو
9. تربچه
10. کرفس

منابع:

1. https://www.healthline.com/health/hypertonic-dehydration
2. https://www.healthline.com/health/food-nutrition/how-long-can-you-live-without-water