تند شدن‌ غیرطبیعی ضربان‌ قلب‌ یا تاکی‌کاردی (tachycardia)

از تاکی‌کاردی، علائم و راه‌های درمان آن چه می‌دانید؟

تاکی‌کاردی یا تندتپشی نوعی بیماری قلبی است که در آن، ضربان قلب بیشتر از 100 بار در دقیقه است. این بیماری سه نوع دارد:

1- تندتپشی فوق بطنی:

وقتی رخ می‌دهد که پیام‌های الکتریکی حفرات فوقانی قلب (دهلیزها) دچار گیر شده و باعث افزایش سرعت ضربان قلب می‌شود. قلب آنقدر سریع می‌زند که قبل از اینکه منقبض شود، هنوز به طور کامل از خون پر نشده است. در نتیجه خون‌رسانی به سایر اندام‌ها کاهش می­‌یابد.

2- تندتپشی بطنی:

در این نوع بیماری، ضربان قلب بالا از بطن­ها سرچشمه می‌گیرد. موقعی رخ می‌دهد که هدایت پیام‌های الکتریکی در بطن‌ها از مسیر غیرطبیعی است. در این حالت قلب به حدی تند می‌زند که نمی‌تواند از خون پر شود یا نمی‌تواند خون را به سایر اندام‌های بدن برساند.

3- تندتپشی سینوسی:

وقتی رخ می‌دهد که ضربان­‌ساز طبیعی قلب، پیام‌های الکتریکی را سریع‌تر از حالت عادی ارسال می‌کند. هدایت جریان از مسیر طبیعی انجام می‌شود ولی سرعت ضربان بالاست.

دلایل تند شدن ضربان قلب چیست؟

دلایل مختلفی دارد. فعالیت بدنی شدید، تب، ترس، استرس، اضطراب، مصرف داروهای خاص و مواد مخدر می‌توانند منجر به تندتپشی سینوسی شوند. تندتپشی سینوسی در اثر آنمی (نوعی کم خونی)، پرکاری تیروئید، آسیب ناشی از سکته یا نارسایی قلبی نیز رخ می‌دهد.

تندتپشی فوق بطنی، بیشتر افراد سیگاری و کسانی که الکل و کافئین زیادی مصرف می‌کنند را درگیر می‌کند. برخی مواقع با سکته قلبی در ارتباط است. این نوع تندتپشی در زنان و کودکان شایع‌تر است. تندتپشی بطنی با اختلالات جدی قلب مثل کمبود اکسیژن در ارتباط بوده و ممکن است با بیماری‌های دیگر مثل سارکوئیدوز نیز مرتبط باشد.

ساکوئیدوز موجب التهاب پوست و سایر بافت‌های بدن می‌شود. این نوع تندتپشی با مسیرهای الکتریکی غیرطبیعی که یک اختلال مادرزادی است (سندرم QT) در ارتباط است. هم‌چنین با مشکلات ساختاری قلب مثل بیماری ماهیچه قلب (کاردیومیوپاتی)، داروها و عدم تعادل الکترولیت ها مرتبط می­باشد. گاها دلیل آن نامشخص است.

تاکی‌کاردی یا تند شدن ضربان قلب چه علائمی‌ دارد؟

1. سرگیجه
2. گیجی
3. تنگی نفس
4. درد قفسه سینه
5. تپش قلب

در موارد نادر ممکن است فردِ مبتلا به تندتپشی، غش کند یا دچار ایست قلبی شود. اما گاهی اوقات، قلبی که تند می‌زند موجب بروز هیچ­گونه علائمی نمی‌شود.

تاکی‌کاردی چه عوارضی دارد؟

در بعضی موارد، تاکی‌کاردی ممکن است علائم یا عوارضی را ایجاد نکند، اما اگر درمان نشود، می‌تواند ضربان طبیعی قلب را دچار اختلال کند و منجر به عوارض جدی تری شود، از جمله:

• نارسایی قلبی
• سکته مغزی
• دستگیری یا مرگ ناگهانی قلب

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تعدادی از شرایط می‌تواند موجب سرعت قلب و علائم تاکی‌کاردی شود. مهم است که یک تشخیص سریع و دقیق با مراقبت مناسب داشته باشید. اگر شما یا فرزندتان علائم تکی‌کاردی را تجربه می‌کنید، پزشک خود را ببینید.

اگر دچار ضعف، دشواری تنفس یا درد قفسه سینه بیش از چند دقیقه شدید، مراقبت های اورژانسی را دریافت کنید، یا با شماره اضطراری خود تماس بگیرید. برای کسانی که این علائم را تجربه می کنند، مراقبت اورژانس را پیشنهاد کنید.

آزمایش‌های مرتبط با تپش قلب بالا

1- آزمایش الکتروکاردیوگرافی (ECG یا EKG):

آزمایش الکتروکاردیوگرافی فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کرده و به پزشک کمک می‌کند که موارد غیرطبیعی را شناسایی کند. شاید مجبور شوید از هولتر مانیتور استفاده کنید. هولتر مانیتور دستگاه کوچک و قابل حملی است که نوار قلب را در مدت طولانی‌تر (24 تا 48 ساعت) ثبت می‌کند.

2- تست استرس ورزش:

در تست ورزش، پزشک از شما می‌خواهد که روی تردمیل حرکت کنید و به طور همزمان فعالیت قلب شما را بررسی می‌کند.

3- تصویربرداری منبع مغناطیسی (MSI):

میدان‌های مغناطیسی ماهیچه قلب را بررسی کرده و ضعف آن را تشخیص می‌دهد.

روش‌های خانگی برای اهش ضربان قلب

• نگاه‌ داشتن‌ نفس‌ به‌طور کوتاه‌مدت‌
• نیشگون‌ گرفتن‌ از پوست‌ بازو به‌ قدری‌ که‌ باعث‌ درد شود.
• زدن‌ آب‌ سرد به‌ صورت‌، فرو بردن‌ سر در آب‌ سرد به‌ مدت‌ کوتاه‌، یا دوش‌ سرد به‌طوری‌ که‌ آب‌ سرد روی‌ سر بریزد.
• در بینی‌ و دهان‌ خود را بگیرید و سعی‌ کنید به‌ ملایمت‌ هوا را از بینی‌ خارج‌ کنید به‌طوری‌ که‌ احساس‌ کنید پرده‌های‌ گوش‌ به‌ سمت‌ بیرون‌ حرکت‌ می‌کنند.
• ناحیه‌ کاروتید گردن‌ را ماساژ دهید، البته‌ منوط‌ به‌ این‌ که‌ روش‌ انجام‌ بدون‌ خطر این‌ تکنیک‌ را فرا گرفته‌ باشید (از پزشک‌ یا سایر پرسنل‌ پزشکی‌ در این‌ زمینه‌ کمک‌ بخواهید).

درمان تند شدن‌ غیرطبیعی ضربان‌ قلب‌ درمان

پزشک پس از بررسی نتایج آزمایشات شما، تعیین می‌کند که کدام درمان برای شما بهتر است.

1- دمان تندتپشی سینوسی:

اگر تندتپشی سینوسی داشته باشید، علت­یابی کرده و به شما توصیه‌هایی می‌کند که ضربان قلب‌تان کاهش یابد. این توصیه‌ها ممکن است شامل تغییر سبک زندگی مثل مدیریت استرس یا تجویز داروهایی برای کاهش تب است.

2- درمان ندتپشی فوق بطنی:

اگر تندتپشی فوق بطنی داشته باشید، پزشک به شما توصیه می‌کند که کافئین و الکل کمتری مصرف کنید، خواب بیشتری داشته باشید و سیگار کشیدن را ترک کنید.

3- درمان تندتپشی بطنی:

درمان تندتپشی بطنی ممکن است شامل تجویز داروهایی برای تنظیم مجدد پیام‌های الکتریکی قلب یا قطع آن به روش ابلیشن باشد. ابلیشن روشی است که در آن بافت غیرطبیعی قلب که باعث تندتپشی می‌شود را از بین می‌­برند.

پزشک شما ممکن است از دستگاه الکتروشوک نیز برای از بین بردن ریتم‌های سریع قلبی استفاده کند. تندتپشی همیشه نیاز به درمان ندارد اما گاهی اوقات ممکن است مرگ‌آور باشد. بنابراین اگر ضربان قلب‌تان به هر نوعی نامنظم است، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

درمان‌های دارویی برای کنترل تاکی‌کاردی

1- بازدارنده‌های ACE:

این داروها به باز کردن و گشاد شدن رگ‌های خونی کمک می‌کند. فشارخون‌تان را پایین آورده و جریان خون را به کلیه‌ها و سراسر بدن تنظیم می‌کند.

2- داروهای ضد اضطراب:

اگر بالا رفتن ضربان قلب‌تان به خاطر اضطراب باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد اضطراب برای شما تجویز کند. این داروها به آرام کردن شما کمک می کند. این داروها را حتما باید در صورت احساس اضطراب مصرف کنید. اگر این داروها علائم شما را تخفیف نداد، حتما موضوع را با پزشک‌تان در میان بگذارید.

3- داروهای Beta-blocker:

داروهای بتا بلاکر برای کاهش ضربان قلب و تقویت گردش خون در سراسر بدن مورد استفاده قرار می گیرند. در صورت نامنظم بودن ضربان قلب یا بالا رفتن فشارخون این دارو برای شما تجویز می شود.

4- بلاکرهای شبکه‌ای کلسیم:

این داروها برای درمان دردهای سینه، فشارخون بالا یا نامنظم بودن ضربان قلب تجویز می‌شود. این داروها ضربان قلب را کند می کنند.

5- دیگوکسین (Digoxin):

این دارو که دیجیتالیس نیز نامیده می‌شود، با کند کردن ضربان قلب و کارآمدتر کردن ضربان‌های قلب، کار می‌کند. این دارو گردش خود را در سراسر بدن بهبود می بخشد.

6- داروهای ادرار آور یا دیورتیک:

داروهای دیورتیک با وادار کردن شما به ادرار کردن و دفع آب اضافی بدن، از نارسایی قلبی جلوگیری می‌کند.

منابع:

1. https://www.webmd.com/heart/what-are-the-types-of-tachycardia#2